Cây lược vàng có danh pháp khoa học là Callisia fragrans (Lindl.) Woodson, cây thuộc họ Thài lài (Commelinaceae). Dân gian thường gọi loại cây này bằng những cái tên khác nhau như: Lan vòi, địa lan vòi, lan rũ, rai lá phất dũ, cây bạch tuộc, giả khóm.
Ngoài công dụng để làm cảnh, cây lược vàng còn được biết đến với nhiều công dụng chữa bệnh. Theo Đông y, cây lược vàng vị nhạt, chua nhẹ, tính mát, ít độc, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, nhuận phế, tiêu viêm, hóa đàm, lợi thủy. Đồng thời hỗ trợ điều trị gan, tiểu đường, tim mạch và các bệnh ung thư...
Lá và thân cây lược vàng thường được dùng để làm thuốc. Những bộ phận này sau khi thu hái sẽ được rửa sạch, có thể dùng tươi hoặc phơi khô đều được. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà có thể chế biến lược vàng theo dạng sắc nước uống, đắp hoặc ngâm rượu.
Dưới đây là những công dụng nổi bật của loại thảo dược này mà có thể bạn chưa biết:
Hạ đường huyết
Theo nhiều kết quả nghiên cứu, người bệnh tiểu đường tuýp 2 uống nước cây lược vàng trong một thời gian đều nhận thấy mức đường huyết được giảm thiểu rõ rệt. Theo đó, trong loại cây này có chứa flavonoid - một hoạt chất chuyển hóa trung gian, có khả năng kiểm soát đường huyết sau khi ăn và hạn chế biến chứng nguy hiểm.
Một nghiên cứu khác về tác dụng hạ đường huyết của cây lược vàng trên mô hình thực nghiệm được công bố trên Tạp chí Y học Việt Nam năm 2017 cũng cho thấy hoạt tính hạ đường huyết từ cao chiết rễ cây của loại cây này. Kết quả thử nghiệm sinh học này đã gợi ý về việc sử dụng rễ cây lược vàng trong hỗ trợ phòng và điều trị bệnh tiểu đường. Từ đó bệnh nhân sẽ có cơ hội hồi phục và khỏe mạnh hơn.
Chống ung thư
Ngăn ngừa ung thư cũng là một trong những công dụng của cây lược vàng đối với sức khỏe. Theo các nghiên cứu, loại cây này có các hoạt chất giúp tăng cường miễn dịch, ức chế một số dòng tế bào ung thư và điều trị một số bệnh thường gặp.
Cụ thể 2 chất flavonoid trong cây lược vàng là quercetin và kaempferol đã được xác định là có tác dụng trong việc chống ung thư. Trong đó, quercetin có khả năng kháng ung thư và tăng sức bền thành mạch. Đặc biệt, chất steroid trong cây lược vàng chính là phytosterol có hoạt tính estrogen, có tác dụng sát khuẩn, chống xơ cứng và kháng ung thư mạnh mẽ.
Hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp
Y học hiện đại cho thấy cây lược vàng chứa nhiều loại khoáng chất vi lượng quý như sắt, đồng, canxi,... rất tốt cho sức khỏe của xương khớp. Bên cạnh đó, quercetin và kaempferol có trong loại cây này còn có tác dụng kháng viêm, giảm sưng, giúp ngăn ngừa các gốc tự do gây hại cho xương khớp, đồng thời hỗ trợ kháng viêm, giải độc hiệu quả. Từ đó giúp người bệnh phòng ngừa được chứng loãng xương, thoái hóa xương khớp.
Tốt cho gan
Cây lược vàng vốn là loại dược liệu rất tốt cho gan. Theo Đông y, cây lược vàng kết hợp với mồng tơi xanh xay nát và chắt lấy nước uống có thể mang đến một bài thuốc hỗ trợ rất tốt để điều trị các bệnh lý về gan như viêm gan virus, tình trạng men gan cao, gan nhiễm mỡ. Loại cây này có khả năng giúp giải độc, hạ mỡ máu, phục hồi sự tổn thương ở gan hiệu quả. Bên cạnh đó, các hoạt chất chống oxy hóa cao còn giúp điều trị viêm gan, phòng ngừa ung thư gan tốt hơn.
Tốt cho mạch máu
Cây lược vàng cũng rất giàu vitamin nhóm B và vitamin PP có khả năng chống oxy hóa cao, tốt cho cơ thể. Từ đó giúp cơ thể bền chắc thành mạch máu, giảm đau, kháng viêm, giảm nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm đến tim mạch, huyết áp,...
Theo một số nghiên cứu, lá và thân lược vàng đều là những dược liệu khá an toàn, liều dùng có khoảng cách xa so với liều độc. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, mọi người nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Đặc biệt, không nên sử dụng lâu ngày, không sử dụng ở liều cao do có độc tính với gan, thận trên động vật thực nghiệm.
(Tổng hợp)