Theo các bác sĩ ung bướu, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ, hiện nay việc chẩn đoán sớm ung thư đại tràng ở nước ta còn gặp nhiều khó khăn do các nguyên nhân sau:
Đa số người dân còn chủ quan và chưa thật sự nhận thức hết được mối nguy hiểm của bệnh, chỉ chịu đi khám khi đã có biểu hiện rõ ràng, thấy khó chịu, mệt mỏi nhiều (vì mất máu mạn tính), gầy sút cân, đại tiện phân máu… mới đi khám.
Sự chủ quan này không chỉ xảy ra ở vùng sâu, vùng xa mà ở ngay những thành phố lớn - nơi mà người dân dễ tiếp cận với những phương tiện chẩn đoán ung sớm hiện đại, các bác sĩ giỏi nhất.
Thế nào là ung thư đại tràng giai đoạn sớm?
Theo y văn thế giới, ung thư đại tràng được xác định là giai đoạn sớm khi khối u mới chỉ khu trú ở đại tràng:
Giai đoạn rất sớm: khối u mới chỉ ở lớp niêm mạc và xâm lấn xuống 1 phần lớp hạ niêm mạc, nếu phát hiện sớm có thể can thiệp cắt qua nội soi đại tràng.
Khi phát hiện giai đoạn sớm: khối u xâm lấn qua lớp hạ niêm mạc, xâm lấn tới lớp thanh mạc (lớp áo ngoài của đại tràng), giai đoạn này vẫn còn có thể phẫu thuật được, tỷ lệ sống trên 5 năm có thể tới 90%.
Các dấu hiệu nguy cơ ung thư đại tràng
- Phân thường lỏng, toàn thân thường mệt nhiều, suy nhược, thiếu máu.
- Thường có biểu hiện hội chứng Koenig (đau, trướng, sôi bụng, khi trung tiện được thì đỡ) kèm theo phân táo lẫn nhầy và máu sẫm màu hoặc máu tươi bọc lấy phân.
- Thường thay đổi thói quen bài tiết phân (giả lỵ, giả ỉa chảy), mót rặn, phân nhầy máu sẫm hoặc máu tươi, đôi khi phân nhỏ như bút chì hoặc phân dẹt.
Đôi khi các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa cũng dễ bị nhầm lẫn với biểu hiện của ung thư đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn hay người thân có biểu hiện như trên, kéo dài hơn 5 - 7 ngày, không đỡ khi dùng thuốc kháng sinh thông thường thì nên đi khám sớm.
Phương pháp khám như thế nào?
- Soi đại tràng: là phương pháp hữu hiệu nhất, giúp phát hiện các khối u ở kích thước cỡ vài milimet, hoặc các bất thường khác của đại tràng như polyp đại tràng, túi thừa, các tổn thương loét, viêm do nhiễm khuẩn…
- Xét nghiệm máu trong phân: khối u đại tràng thường có hiện tượng hoại tử, chảy máu, do đó trong phân thường có hồng cầu (xét nghiệm này cũng ít ý nghĩa ở giai đoạn sớm);
- Xét nghiệm các dấu ấn ung thư: bao gồm các dấu ấn CEA, CA 19-9, là 2 dấu ấn thường được sử dụng trong chẩn đoán ung thư đại tràng.
Theo các bác sĩ, tất cả những nguyên nhân như lười hoạt động thể chất, ăn uống không lành mạnh, hút thuốc, béo phì là những yếu tố đóng góp vào việc khởi phát bệnh. Tuổi cao cũng là một trong những yếu tố nguy cơ phát triển bệnh.
Thường bệnh ít gặp ở tuổi dưới 40, tuy nhiên tỷ lệ tăng cao ở độ tuổi 40 - 50 và tăng cao hơn cho mỗi 10 tuổi sau đó. Do đó, người dân nên quan tâm đến sức khỏe của mình bằng cách đi khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư sớm để đẩy lùi bệnh ung thư và gia tăng tuổi thọ.