Trọng pháo Nga ở Donbass, miền Đông Ukraine. Ảnh: Newsbeezer.
Giới lãnh đạo Ukraine cảnh giác cao độ
Tổng thống Zelensky cảnh báo Nga có thể leo thang chiến sự trước Ngày Độc lập của Ukraine trong bối cảnh Moscow mở điều tra hình sự vụ ô tô phát nổ làm chết con gái của một triết gia nổi tiếng ở Nga.
Trong phát biểu trên video đăng tải vào tối muộn ngày 20/8 (ngay sau vụ nổ nói trên), Tổng thống Zelensky cảnh báo: “Chúng tôi nên cảnh giác về khả năng trong tuần này, Nga có thể sẽ làm điều gì đó thực sự đáng sợ”.
Nhà lãnh đạo Ukraine không nói rõ chi tiết về điều mà ông tin là Moscow đang lên kế hoạch thực hiện. Tuy nhiên, có một thực tế là căng thẳng giữa đôi bên đang gia tăng vào lúc có hàng loạt vụ nổ bí ẩn gây thiệt hại đáng kể cho Nga trên bán đảo Crimea và ở vùng lãnh thổ Nga sát biên giới với Ukraine.
Giới chức Kiev vừa cảnh báo rằng Nga có thể tổ chức các cuộc tấn công mới vào dịp Ngày Độc lập của Ukraine (24/8) này.
Ngày 24/8 sẽ là ngày lễ độc lập quốc gia đầu tiên của Ukraine kể từ Nga phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” vào ngày 24/2, đồng thời cũng là ngày đánh dấu 6 tháng Nga tiến hành chiến dịch này.
Ở tỉnh Kharkov (Đông Bắc Ukraine), Thống đốc Oleh Synehubov tuyên bố một loạt hạn chế về đi lại trong tuần này, bao gồm lệnh giới nghiêm 36 tiếng đồng hồ bắt đầu từ đêm 23/8 (ngay trước Ngày Độc lập của Ukraine) cho đến sáng sớm ngày 25/8.
Thống đốc Synehubov viết trên mạng xã hội Telegram: “Hãy đối xử với các biện pháp này bằng sự hiểu biết, hãy chuẩn bị ở nhà hoặc ở trong hầm tránh bom. Đây là vấn đề an ninh của chúng ta… Chúng ta sẽ không trao cho đối phương bất cứ cơ hội khiêu khích nào. Vào Ngày lễ Độc lập, chúng ta sẽ đặc biệt cảnh giác”.
Mặc dù Ukraine chưa chính thức nhận trách nhiệm về các vụ nổ kỳ lạ ở Crimea, các quan chức Ukraine đã xác nhận riêng tư việc Kiev đứng sau các sự cố đó.
Vào tối 20/8, thêm vụ nổ ô tô giết chết cô con gái Daria của triết gia Nga Dugin có tư tưởng cực hữu. Xe ô tô nổ tung, Daria chết tại chỗ. Các đoạn clip được chia sẻ trên mạng xã hội sau đó ghi cảnh ông Dugin có mặt tại hiện trường, tay ôm đầu trước các mảnh vỡ của vụ nổ.
Ông Dugin trong nhiều năm kêu gọi Nga mở rộng lãnh thổ và tái thiết lập đế chế xưa bằng việc chinh phục Ukraine. Vào năm 2014, ông đã kêu gọi phát động một cuộc chiến quy mô lớn nhằm vào nước láng giềng này.
Con gái của triết gia Dugin cũng là người ủng hộ chủ chốt cho thuyết lục địa Á-Âu - thương hiệu riêng của ông Dugin về chủ nghĩa dân tộc Nga. Ông Dugin từng gặp chính trị gia Pháp Le Pen và các thủ lĩnh cực hữu khác tại châu Âu.
Chính phủ Anh hồi tháng 7 đã áp lệnh trừng phạt lên cô Daria, coi cô là một người “thường xuyên phát tán thông tin sai lệch liên quan đến Ukraine và việc Nga tấn công Ukraine trên nhiều nền tảng trực tuyến khác nhau”.
Bí ẩn trong vụ án Daria và chương mới trong tình hình an ninh tại Nga?
Vụ ám sát cô Daria có thể mở ra một trang mới trong lịch sử các vụ ám sát chính trị tại Nga.
Thời kỳ thập niên 1990, nước Nga độc lập sau khi Liên Xô tan rã. Khi ấy, nước Nga xảy ra khá nhiều cuộc ám sát nhằm vào các nhân vật nổi tiếng.
Tuy nhiên, hiện nay tình hình nước Nga đã ổn định dưới sự lãnh đạo chặt chẽ của Tổng thống Putin. Vì vậy, vụ ám sát Daria là một điều khá hiếm. Vụ án này còn đặc biệt ở chỗ, cha con cô Daria thực ra không phải là người ủng hộ điện Kremlin như nhiều người lầm tưởng.
Một điểm đáng chú ý là địa điểm xảy ra vụ nổ sát với khu vực Rublyovka, nơi có nhiều biệt thự của giới tinh hoa Nga.
Chính vì điều này, nhà phân tích chính trị Sergei Markov thân Kremlin đã nhận định rằng “hành động khủng bố” này là nhằm vào giới chức Kremlin với thông điệp “ông/bà có thể là người kế tiếp”.
Hiện vẫn còn nhiều điều chưa biết rõ về vụ nổ cướp đi sinh mạng của nhà bình luận chính trị Daria vào tối 20/8. Truyền hình nhà nước Nga mô tả vụ nổ là mạnh đến mức xé tan các cửa sổ của các ngôi nhà gần đó.
Đồng nghiệp của cô Daria đổ lỗi cho Ukraine về vụ tấn công này nhưng Kiev đã bác bỏ cáo buộc. Mặc dù Ukraine có thể thực hiện một số vụ tấn công ở gần khu vực tiền tuyến, họ không dễ để thực hiện một vụ tấn công táo tợn như vậy ở sát thủ đô Moscow.
Trong khi đó, một số nhân vật Nga phê bình điện Kremlin thì cho rằng những người cổ xúy cho cuộc chiến với Ukraine đã gây ra vụ tấn công này nhằm thúc đẩy Tổng thống Putin leo thang xung đột.
Thực tế, những nhân vật ủng hộ nhiệt thành cho Tổng thống Putin hiếm khi trở thành mục tiêu tấn công khủng bố.
Tuy nhiên, tại Kiev, nhà báo người Ukraine Oles Buzina với quan điểm thân Nga và ủng hộ quan hệ gần gũi hơn giữa Ukraine và Nga đã bị sát hại vào năm 2015. Vụ án này đến nay vẫn chưa được giải quyết.