Máy bay không người lái (UAV) từ trên cao nhìn xuống chiến trường Nagorno-Karabakh (khu vực Naka), có thể quan sát một cách toàn diện tình hình cuộc xung đột kéo dài 6 tuần tại vùng đất này: Video đầu tiên cho thấy những người lính trong chiến hào, sau đó, có một tiếng nổ, khói bốc lên và sau đó không còn gì nữa.
UAV giá rẻ nhưng chất lượng không hề “rẻ”
Các cuộc tấn công bằng UAV nhằm vào các binh sĩ Armenia và Nagorno-Karabakh, phá hủy xe tăng, pháo binh và hệ thống phòng không, đã mang lại cho Azerbaijan lợi thế lớn trong cuộc xung đột kéo dài 44 ngày, và nó đã trở thành một minh chứng rõ ràng nhất, cho thấy máy bay không người lái đang thay đổi chiến trường như thế nào.
UAV của Azerbaijan chủ yếu được mua từ Thổ Nhĩ Kỳ và Israel. Nguồn: xinhua.
Đội hình UAV giá rẻ ngày càng mở rộng có thể mang lại sức mạnh to lớn ở trên không cho một quốc gia, và chi phí này chỉ chiếm một phần nhỏ trong chi phí duy trì lực lượng không quân truyền thống.
Tình hình ở khu vực Naka đã chứng minh, làm thế nào để UAV có thể ngay lập tức thay đổi một cuộc xung đột lâu dài và đặt lực lượng mặt đất vào tình trạng cực kỳ nguy hiểm.
Michael Koffman, một nhà phân tích quân sự và người đứng đầu bộ phận nghiên cứu Nga tại công ty CNA, một tổ chức tư vấn quốc phòng ở Arlington, Virginia cho biết, UAV cung cấp cho các quốc gia nhỏ những vũ khí dẫn đường chính xác và hàng không chiến thuật rất rẻ, cho phép họ tiêu diệt đối thủ sở hữu những vũ khí hiện đại hơn rất nhiều, chẳng hạn như xe tăng và hệ thống phòng không.
Ông cũng nói: "Duy trì một lực lượng không quân rất tốn kém. UAV mang lại cho các nước nghèo nhỏ hơn cơ hội sử dụng sức mạnh không quân".
UAV của Azerbaijan làm giới quân sự phương Tây kinh ngạc
Tại Azerbaijan, các video về các cuộc tấn công bằng UAV được công bố hàng ngày trên trang web của Bộ Quốc phòng, thậm chí, một số cuộc không kích còn được chiếu trên màn hình lớn của thủ đô Baku, và hình ảnh về các cuộc không kích được lưu giữ trên Twitter.
Các nhà phân tích quân sự phương Tây cũng đã nghiên cứu các video về cuộc không kích này để theo dõi và phân tích những tiến triển quân sự nhanh chóng của Azerbaijan.
Kể từ khi Lầu Năm Góc triển khai UAV MQ-1 Predator ở Afghanistan sau vụ tấn công ngày 11/9, các UAV vũ trang đã tham gia ngày càng nhiều vào các hoạt động tác chiến.
Sau đó, chỉ trong vòng hơn một tháng, cuộc xung đột Naka có lẽ đã trở thành ví dụ mạnh mẽ nhất về việc các UAV tấn công loại nhỏ tương đối rẻ tiền có thể thay đổi cục diện chiến tranh từng bị thống trị bởi sức mạnh bộ binh và sức mạnh không quân truyền thống.
UAV giá rẻ sẽ “thống trị” chiến tranh tương lai
Xung đột Naka cũng thể hiện rằng, ngay cả các hệ thống vũ khí tiên tiến như xe tăng, radar và tên lửa đất đối không cũng có những điểm yếu. Nó cũng làm dấy lên một cuộc tranh luận về việc liệu kỷ nguyên của xe tăng truyền thống có sắp kết thúc hay không.
UAV của Azerbaijan khóa mục tiêu Armenia. Nguồn: xinhua.
Azerbaijan đã theo dõi và phá hủy hệ thống vũ khí của Armenia ở khu vực Naka bằng những UAV giá rẻ mua từ Israel và Thổ Nhĩ Kỳ. Những UAV này đã nhanh chóng phá hủy hệ thống phòng thủ của Armenia, cho phép lực lượng bộ binh Azerbaijan tiến lên “thần tốc”.
Armenia phát hiện ra rằng các hệ thống phòng không ở khu vực Naka - nhiều trong số đó là các hệ thống cũ của Liên Xô đã không thể chống lại các cuộc tấn công bằng UAV, theo thời gian thì thiệt hại của Armenia đã gia tăng một cách “chóng mặt”.
Franz Stefan Gadi, một nhà nghiên cứu về các vấn đề xung đột trong tương lai tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế cho rằng, các phương tiện quân sự truyền thống như xe tăng và xe bọc thép sẽ không bị loại bỏ.
Nhưng ông cũng nói rằng, cuộc xung đột Naka cho thấy việc sử dụng các vũ khí khác kết hợp với lực lượng bộ binh được huấn luyện bài bản, đồng thời cũng sử dụng UAV để hỗ trợ đang là phương pháp tác chiến "ngày càng quan trọng."
Ông cũng nói, “Trong các cuộc chiến tranh tương lai, nếu không tiến hành theo chiến thuật này, hậu quả mà bên thua sẽ phải chịu là rất khủng khiếp”.
Malcolm Davis, nhà phân tích cấp cao tại Viện Chính sách Chiến lược Austraylia, đã viết trên trang web "True Transparent Defense" rằng, cùng với việc công nghệ không ngừng được nâng cấp làm cho giá thành giảm, các vũ khí như máy bay UAV giá rẻ sẽ ngày càng phổ biến hơn. Đối với các cuộc chiến mặt đất, nó sẽ là nhân tố chính thay đổi thế cục chiến trường.
Theo thống kê, Quân đội Armenia tổn thất khoảng 185 xe tăng T-72, 90 xe chiến đấu bọc thép, 182 khẩu pháo, 73 hệ thống rocket phóng hàng loạt, 26 hệ thống phòng không - bao gồm 1 hệ thống Tor và 5 hệ thống phòng không tầm xa S-300 - 14 radar và thiết bị gây nhiễu, 1 cường kích Su-25, 4 UAV và 451 phương tiện quân sự khác.
Về phía Azerbaijan, Quân đội nước này tổn thất khoảng 22 xe tăng, 41 xe bọc thép, 1 trực thăng, 25 máy bay không người lái và 24 phương tiện quân sự.