Bắc Kinh bất ngờ hứng "quả bom" luận tội của ông Trump
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 3/10 vừa qua vừa làm đúng những điều đảng Dân chủ đang cáo buộc ông trong cuộc điều tra luận tội: Yêu cầu Ukraine điều tra đối thủ chính trị Joe Biden và con trai ông này; và thậm chí còn khiến tình hình leo thang khi yêu cầu Trung Quốc vào cuộc, CNN đưa tin.
Tuy nhiên, lần này ông đã trực tiếp tuyên bố trước báo giới, chứ không phải trong một cuộc trao đổi riêng tư với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
"Tôi tin rằng nếu họ [Ukraine] trung thực về điều đó, họ sẽ bắt đầu mở một cuộc điều tra lớn về cha con ông Biden. [...] Nhân tiện, Trung Quốc cũng nên bắt đầu mở cuộc điều tra về cha con Biden. Vì những gì đã xảy ra với Trung Quốc cũng [tồi tệ như] những gì đã đã xảy ra với Ukraine", ông Trump nói.
Động thái này đã khiến các quan chức Trung Quốc giật mình vì "đang yên đang lành" mà nước này đột nhiên lại bị kéo vào sóng gió chính trị ở Washington ngay trước thềm đàm phán thương mại.
Theo CNN, đây không phải lần đầu tiên ông Trump đề cập tới chuyện ông Biden có thể có mối quan hệ với Trung Quốc, dù ông khẳng định rằng mình không bao giờ thúc giục ông Tập điều tra cựu phó Tổng thống Mỹ. Đây cũng không phải lần đầu tiên ông Trump tìm kiếm sự giúp đỡ của ông Tập.
Được biết, trong cuộc điện đàm ngày 18/6 với ông Tập, Tổng thống Trump đã nói về triển vọng chính trị của ông Biden và Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren (hai ứng cử viên đáng gờm của đảng Dân chủ), CNN trích dẫn hai nguồn thạo tin.
Ngoài ra, theo tiết lộ của hai nguồn tin trên, trong cuộc điện đàm đó, ông Trump cũng đã hứa hẹn với ông Tập rằng ông sẽ giữ im lặng về các cuộc biểu tình ở Hong Kong nếu các cuộc đàm phán thương mại có tiến triển tích cực.
Nhà Trắng sau đó đã lưu trữ bản ghi chép nội dung cuộc điện đàm của hai ông Trump-Tập trong hệ thống điện tử được bảo mật cao - tương tự như cuộc điện đàm giữa ông Trump và Tổng thống Ukraine đã châm ngòi sóng gió luận tội trong những ngày gần đây.
Khi phóng viên đặt câu hỏi về cuộc điện đàm của hai ông Trump-Tập, Nhà Trắng đã không phủ nhận rằng ông Trump đã đề cập tới đối thủ chính trị của mình trong cuộc trao đổi này.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Stephanie Grisham cho biết: "Các nhà lãnh đạo thế giới cần được trao đổi thoải mái trong các cuộc trò chuyện với Tổng thống [Trump] - đó là một yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả ngoại giao. Đó là lý do những cuộc trao đổi như vậy cần được giữ bí mật. Chúng tôi sẽ không bình luận thêm về nội dung của những cuộc trò chuyện giữa Tổng thống Trump và các nhà lãnh đạo thế giới, ngoài lời khẳng định rằng các cuộc trò chuyện của ông luôn phù hợp."
Ông Trump và đối thủ chính trị Joe Biden. Ảnh: Daily Beast
Quan chức Trung Quốc bối rối
Tuyên bố hôm thứ 5 của ông Trump đã khiến các quan chức Trung Quốc vô cùng bối rối, đặc biệt là khi các đại diện cấp cao của hai nước sắp bước vào vòng đàm phán thương mại mới, theo CNN.
"Chúng tôi không muốn liên lụy tới chuyện nội chính Mỹ", một nhà ngoại giao Trung Quốc khẳng định trước phát ngôn của ông Trump.
Một đồng minh của Trump bên ngoài Nhà Trắng đã tiết lộ rằng các quan chức chính phủ Trung Quốc đã liên hệ với người này để hỏi liệu Trump có thực sự nghiêm túc khi đề nghị Trung Quốc mở một cuộc điều tra về cựu Phó Tổng thống Biden hay không. Người này sau đó đã trả lời rằng việc điều tra tham nhũng chính là một cách dễ dàng để "lấy lòng" ông Trump.
Chỉ vài phút trước khi công khai đề nghị Trung Quốc điều tra cựu Phó Tổng thống Biden, ông Trump đã ngụ ý rằng ông đang giữ thế thượng phong trước Trung Quốc trong các cuộc đàm phán thương mại dự kiến sẽ diễn ra vào tuần tới tại Washington.
"Tôi có rất nhiều lựa chọn để đối phó với Trung Quốc", ông Trump khẳng định. "Nếu họ không làm những điều chúng ta muốn, chúng ta sẽ cho họ thấy sức mạnh khổng lồ [của Mỹ]."
Một số cố vấn thương mại của ông Trump cho rằng Trung Quốc đang theo dõi từng động thái của đảng Dân chủ và tính toán dựa vào triển vọng của các ứng cử viên đảng Dân chủ xem liệu họ có nên đồng ý thỏa thuận mới với ông Trump hay không.
Theo Politico, "quả bom" luận tội của ông Trump sẽ khiến mọi kết quả đàm phán thương mại giữa hai nước bị đảng Dân chủ và các nhà lập pháp Mỹ nhìn nhận tiêu cực hơn trước.
"Đối với những người không thích thỏa thuận, thì đây chính là món quà", ông Derek Scissors, một học giả về Trung Quốc tại Viện nghiên cứu Doanh nghiệp Mỹ, nhận định.
Không lâu sau khi ông Trump "kêu gọi" Trung Quốc điều tra cha con ông Biden, Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Ron Wyden thuộc Ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ đã đề nghị Nhà Trắng, Bộ Tài chính và Đại diện Thương mại Mỹ giải trình và cung cấp các bằng chứng liên quan về những lần ông Trump đề cập đến chuyện điều tra đối thủ chính trị của mình trong các cuộc đàm phán thương mại.
"Việc liên kết các cuộc đàm phán thương mại với nỗ lực nhờ nước ngoài giúp hạ bệ đối thủ chính trị của ông Trump là lạm dụng chức quyền", ông Wyden khẳng định trong thông cáo ngày 3/10.
Trong khi đó, giới chuyên gia nhận định rằng Trung Quốc sẽ không làm theo yêu cầu của Tổng thống Trump, bởi điều đó đi ngược lại nguyên tắc "không can thiệp vào chuyện nội bộ của nước khác" mà Bắc Kinh từng nhiều lần khẳng định.
Hơn nữa, việc giúp ông Trump "hạ bệ" đối thủ chính trị gần như không đem lại lợi ích gì cho Bắc Kinh, dù cuộc thương chiến đang đến hồi gay cấn và Trung Quốc rất muốn kết thúc nó.
Politico đã liên hệ với Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ, tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, cơ quan này vẫn chưa đưa ra bình luận về tuyên bố của ông Trump và cuộc đàm phán thương mại sắp tới.