Trong quá trình tìm hiểu về hoạt động giảng dạy, đào tạo và cấp CME (đào tạo y khoa liên tục), chúng tôi phát hiện không ít vấn đề bất cập, bi hài.
Sôi động "chợ chứng chỉ"
Để tìm hiểu thực hư, trong vai người có nhu cầu tham gia các khóa đào tạo để được cấp CME, phóng viên Báo Người Lao Động đã vào "chợ chứng chỉ CME" trên Google. Sau cú click chuột, chúng tôi không khỏi hoa mắt trước hàng loạt khóa học đào tạo, hội nghị hội thảo về da liễu, thẩm mỹ và răng hàm mặt. Chỉ riêng về nha khoa, răng hàm mặt có tới trên dưới 10 Fanpage của các đơn vị, doanh nghiệp như Invenkey, cộng đồng y khoa Mesi, Dentistry of Excellence-D.O.E Viet Nam, MegaGen Tín Nha, Dentium Viet Nam, Khoa Răng - Hàm - Mặt của một trường đại học về y - dược ở TP HCM, phòng cấp chứng chỉ đào tạo liên tục... thông báo, quảng cáo và tuyển học viên. Điều đáng nói là các thông báo thường kèm theo nội dung về quyền lợi của học viên sẽ được cấp CME; rồi CME do Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TP HCM, Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP HCM, Viện Răng Hàm mặt Trung ương, Trường Đại học Văn Lang, Trường Đại học Y Dược - ĐHQG Hà Nội, thậm chí còn thông báo CME do Bộ Y tế... cấp.
Phóng viên Báo Người Lao Động vào đăng ký, được đơn vị mở khóa đào tạo gửi mẫu chứng chỉ và chứng nhận đào tạo liên tục
Khóa nhẹ thì chương trình 4 hoặc 8 tiết. Khóa nặng thì 90 tiết, 160 tiết hoặc 200 tiết... Chi phí dành cho học viên tham gia cũng từ vài trăm ngàn đến hàng chục triệu đồng tùy theo từng khóa, nội dung chương trình cũng như số tiết.
Dẫn đầu trong các đơn vị tuyển sinh là Fanpage có tên "Phòng đào tạo quản lý YCME" thông báo tuyển sinh các khóa như: "Lớp đào tạo dinh dưỡng lâm sàng"; "Kiểm soát nhiễm khuẩn trong các cơ sở khám, chữa bệnh"; "Lớp học quản lý bệnh viện"; "Lớp đào tạo quản lý chất lượng bệnh viện" 48 tiết (học và kiểm tra online qua Zoom); "Lớp đào tạo quản lý điều dưỡng" 56 tiết; "Lớp đào tạo sư phạm y học cơ bản" 80 tiết; "Quản lý trang thiết bị y tế" 40 tiết... Cam kết cấp chứng chỉ/chứng nhận CME chính quy được Bộ Y tế cấp phép.
Ngẫu nhiên tìm hiểu một số khóa học, chương trình, hội thảo cấp CME trong hàng chục thông báo, chúng tôi không khỏi đi từ bất ngờ này tới bất ngờ khác. Điều đáng nói là "các nhà tổ chức" không biết vô tình hay cố ý mà dùng Thông tư 22/2013/TT-BYT để dọa người học lấy CME thay vì áp dụng Thông tư 32/2023/TT-BYT.
Đầu tiên là hội thảo với chủ đề "Hạn chế tai biến với hướng dẫn phẫu thuật, ứng dụng từ tính trong Implant chân bướm, gò má" đăng tải trên Fanpage của Công ty TNHH Giải pháp y tế Invenkey. Theo đó, báo cáo viên là GS Baldi - hơn 25 năm kinh nghiệm chuyên sâu trong cấy ghép Implant và phẫu thuật trong miệng tại Ý và ThS-BS Đỗ Thanh Ân, chuyên gia chuyên sâu về Implant, là người sáng lập nhóm các bác sĩ phẫu thuật gò má - Vietnam Zygo Club. Chuyển ngữ là ThS-BS Trần Quang Khánh. Thời gian diễn ra hội thảo là ngày 11, 12-3-2024. Địa điểm tổ chức tại khách sạn Viễn Đông (275A Phạm Ngũ Lão, quận 1). Đăng ký qua hotline: Mr Linh: 098 660 9... hoặc Ms Hà: 097 666 9... hoặc inbox Page Công ty TNHH Giải pháp y tế Invenkey. Được biết, hội thảo này dự kiến sau đó sẽ diễn ra tại Hà Nội có khác là đơn vị cấp CME lại là Viện Răng Hàm Mặt Trung ương.
Liên hệ theo Fanpage và số điện thoại trên, chúng tôi nhận được thông báo chi phí để được tham gia hội thảo. Cụ thể, lý thuyết là 2 triệu đồng, thực hành là 6 triệu đồng. Nếu tham gia cả lý thuyết và thực hành thì đóng 7 triệu đồng. Nếu đăng ký sớm cho cả lý thuyết và thực hành thì phí 4,5 triệu đồng. Học viên đóng tiền vào tài khoản cá nhân mang tên H.T.H, Ngân hàng Vietcombank.
Trong khi Fanpage của Công ty TNHH Giải pháp y tế Invenkey chào mời học viên nếu tham gia sẽ được nhận chứng chỉ CME cấp bởi Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương TP HCM. Liên hệ với này thì được lãnh đạo đơn vị khẳng định "hội thảo này lạ lắm, bệnh viện chúng tôi không liên quan đến hội thảo này".
"Râu ông nọ cắm cằm bà kia"
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hội thảo này do Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP HCM là đơn vị xin giấy phép tổ chức và cấp CME cho các học viên. Như vậy, Công ty TNHH Giải pháp y tế Invenkey không chỉ "lấy râu ông nọ cắm cằm bà kia", nhầm tên của 2 bệnh viện mà còn có dấu hiệu "mượn đầu heo nấu cháo". Bởi địa điểm hội thảo diễn ra tại khách sạn, ca lâm sàng như thông báo thì diễn ra tại phòng khám, tài khoản người thu tiền trực tiếp của học viên là người của Công ty TNHH Giải pháp y tế Invenkey. Báo cáo viên và chuyển ngữ cũng thuộc đơn vị khác chứ không phải là nhân sự của Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP HCM.
Ngày 12-3, theo lịch dự kiến của hội thảo, phóng viên Báo Người Lao Động tìm đến khách sạn Viễn Đông (275A Phạm Ngũ Lão, quận) 1 thì nhân viên khách sạn cho biết là không có hội thảo với chủ đề "Hạn chế tai biến với máng hướng dẫn phẫu thuật, ứng dụng từ tính trong Implant chân bướm, gò má" diễn ra nơi đây.
Tiếp tục liên hệ với Fanpage có tên "Khóa học chỉnh nha" thì bất ngờ chúng tôi nhận được lời chào và giới thiệu tự xưng từ phía Công ty Đại Nha (Công ty TNHH TM Thiết bị y tế Đại Nha, địa chỉ 212/75/5 Nguyễn Thiện Thuật, phường 3, quận 3), đơn vị đã tổ chức thành công hơn 70 khóa học chỉnh nha do bác sĩ H.Đ.T thuyết trình tại Hà Nội, Huế, TP HCM. Giờ đây, Công ty Đại Nha tổ chức "Khóa chỉnh nha tổng hợp" tại TP HCM diễn ra từ ngày 17-3-2024, địa điểm lầu 1, số 444 An Dương Vương, phường 4, quận 5. Học 4 đợt, tổng cộng 7 ngày. Đợt 1 và đợt 2 học 4 ngày. Đợt 3 và đợt 4 học 3 ngày. Học phí là 70 triệu đồng, chưa bao gồm phí ôn, thi và cấp chứng chỉ (18 triệu đồng) chia làm 2 lần đóng. Lần 1 giữ chỗ 30 triệu đồng, lần 2 vào khai giảng đóng nốt 40 triệu đồng. Hình thức thanh toán tiền mặt hoặc chuyển khoản với tài khoản hoặc địa chỉ 1 là Phòng khám chữa bệnh Nha khoa Hoàng Lê, địa chỉ 2 là Công ty Đại Nam. Cả 2 tài khoản đều mở tại Ngân hàng Vietcombank. Sau khi học xong "Khóa chỉnh nha tổng hợp", học viên sẽ được nhận chứng nhận hoàn thành khóa học. Nếu bác sĩ răng hàm mặt, bác sĩ đa khoa có định hướng răng hàm mặt thì kể từ đợt 3 trở đi có thể đăng ký ôn và thi chứng chỉ đào tạo liên tục của Bệnh viện Trung ương Huế. Chi phí ôn và thi hiện là 18 triệu đồng, tới đợt ôn và thi công ty sẽ thông báo cho học viên.
Điều đáng nói là người đứng lớp là bác sĩ H.Đ.T được Fanpage giới thiệu là giảng viên thỉnh giảng của Trường Đại học Trung ương Huế, Trung tâm Đào tạo Bệnh viện Trung ương Huế (!?).
Không chịu thua kém, Fanpage mang tên "Cộng đồng y khoa Mesi" (Công ty CP Giải pháp y khoa quốc tế - Trung tâm giải pháp y khoa Mesi) do bà Tạ Thị Giang là giám đốc, cũng thông báo chiêu sinh khóa học như Minivis, phẫu thuật miệng. Tiền học đóng vào tài khoản mang tên M.H.T chi nhánh ngoài Hà Nội. Nhưng địa điểm học theo nhân viên tư vấn sẽ được tổ chức tại địa chỉ E.2.11 KDC Him Lam Phú Đông, số 1 Trần Thị Vững, TP Thủ Đức và lớp Phẫu thuật miệng do BS T.N.Q.P giảng dạy lại được cấp CME của... Trường Đại học Văn Lang (TP HCM).
Chưa hết, trong giấy chứng nhận của đơn vị này cấp cho học viên học chương trình "Cắn khớp ứng dụng trong phục hình thẩm mỹ", Giám đốc Trung tâm giải pháp y khoa Mesi lại ký tên là Tạ Giang.
Ngoài ra, theo chứng chỉ CME do bác sĩ T.N.Q.P phụ trách khóa học "Chỉnh hình răng mặt cơ bản", Trường Đại học Văn Lang cấp cho học viên vào tháng 9-2023, có giá trị 200 tiết học. Trong khi, khóa học "Chỉnh hình răng mặt" (khóa 19) cấp CME của Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP HCM cấp tháng 3-2023 có giá trị 160 tiết học. Mà chương trình giảng dạy phải đăng ký, xin phép thông qua hội đồng xét duyệt, thẩm định và tính toán kỹ càng.
Không chỉ thi nhau tuyển sinh, bằng việc quảng cáo, thông báo tràn lan, thu phí vào tài khoản... mang tên cá nhân, mức thu linh động theo thời điểm..., chúng tôi còn gặp phải một số "đơn vị tổ chức", công ty, doanh nghiệp sẵn sàng giảm học phí nếu học viên mua vật tư, thiết bị của doanh nghiệp.
Cụ thể như Fanpage có tên Megagen Tín Nha mở khóa học Cấy ghép Implant do bác sĩ P.T.C và bác sĩ L.V.D phụ trách có cấp chứng chỉ CME 16 tiết do Trường Đại học Y Dược - ĐHQG Hà Nội cấp nhưng học phí có thể giảm 1/2 (15/30 triệu đồng khóa học) nếu học viên mua sản phẩm của công ty.
Trong khi đó, Fanpage có tên Dentium Việt Nam thông báo chiêu sinh khóa học "Phẫu thuật nha chu thẩm mỹ và nha khoa kỹ thuật số" do báo cáo viên đến từ Hàn Quốc, được chuyển ngữ bởi giảng viên bộ môn nha chu thuộc Khoa Răng Hàm Mặt Đại học Y Dược TP HCM. Điều đáng nói là khi phóng viên Báo Người Lao Động mang giấy giới thiệu đến để tìm hiểu vì sao Đại học Y Dược TP HCM cấp CME nhưng thông báo lại gắn logo của Khoa Răng Hàm Mặt chứ không phải của Trường Đại học Y dược TP HCM. Đồng thời, để Dentium Việt Nam thông báo chiêu sinh...
Vậy khóa học này do ai tổ chức và có đúng theo quy định hay không?
(Còn tiếp)
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 14-3
"Đào tạo liên tục với mục tiêu ý nghĩa cần thiết là nâng cao chất lượng y tế, chuyên môn nhưng làm sao để không biến tướng, không lợi ích nhóm và phải bảo đảm chất lượng... mới là quan trọng".