Khói diesel có thể gây rối loạn chức năng quan trọng của mạng lưới não (Ảnh: Getty Images)
Một số nghiên cứu trước đây đã chỉ rằng những người tiếp xúc nhiều với không khí ô nhiễm có khả năng bị ảnh hưởng tới sức khỏe tâm thần và các bệnh thoái hóa thần kinh cao hơn. Kết quả này đã càng được củng cố bằng một nghiên cứu được công bố ngày 14/1 vừa qua trên tạp chí Environmental Health. Theo nghiên cứu này, việc tiếp xúc với khí thải diesel pha loãng sẽ làm giảm chức năng kết nối trong mạng não.
Chức năng kết nối là khả năng giao tiếp giữa các vùng não khác nhau một cách hiệu quả. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành chụp ảnh hoạt động của não ở 25 người trưởng thành bằng cách sử dụng hình ảnh cộng hưởng từ chức năng (fMRI). fMRI hoạt động bằng cách phát hiện lưu lượng máu tăng lên đến các tế bào thần kinh đang hoạt động, từ đó đưa ra dấu hiệu gián tiếp về hoạt động của não. Ngay sau khi tiếp xúc, các nhà nghiên cứu đã chụp một bản fMRI khác.
Kết quả của nghiên cứu cho thấy rằng sau khi những người tham gia nghiên cứu tập thể dục trong không khí trong lành, khả năng kết nối trong mạng não tăng lên một cách tạm thời. Tuy nhiên, sau khi tiếp xúc với không khí nhiễm dầu diesel, kết nối não lại quay lại tình trạng bị đình trệ.
Các nhà nghiên cứu cũng đã đồng thời kiểm tra mức độ ảnh hưởng khi tiếp xúc với động cơ diesel đến vùng não hoạt động không mặc định (DMN) - vùng não liên quan đến những suy nghĩ bên trong của một người, không chịu ảnh hưởng bởi các tác nhân kích thích từ bên ngoài. Nghiên cứu cho thấy rằng những người tâm thần, trầm cảm có sự thay đổi rõ rệt trong DMN.
Theo nhóm tác giả, nghiên cứu này là nghiên cứu đầu tiên kiểm tra phản ứng của não đối với ô nhiễm không khí theo cách có kiểm soát như vậy. Các nhà nghiên cứu "đã có đóng góp đáng kể cho những gì chúng ta biết về tác động của việc tiếp xúc với ô nhiễm", Hao Yang Tan - trưởng nhóm điều tra tại Viện Lieber về Phát triển Não bộ ở Baltimore, người không tham gia vào nghiên cứu cho biết.
Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng tồn tại một số giới hạn nhất định, bao gồm quy mô nhỏ và chưa gần gũi nhiều với thực tế. Trong cuộc sống thực, mọi người tiếp xúc với nồng độ ô nhiễm không khí cao hơn trong thời gian dài hơn. Đồng thời, nghiên cứu cũng chưa thể chỉ ra chính xác làm thế nào động cơ diesel có thể gây ra những thay đổi quan sát được trong kết nối mạng não.