Tết Đoan ngọ còn được gọi với cái tên là Tết Đoan dương, Tết Giết sâu bọ, diễn ra vào tháng 5 Âm lịch - thời điểm thời tiết nóng bức và ẩm ướt, dễ phát sinh dịch bệnh. Theo quan niệm dân gian, việc ăn các thực phẩm như cơm rượu trong ngày này sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và phòng tránh bệnh tật.
Tết Đoan ngọ còn là dịp người dân phát động bắt sâu bọ, tiêu diệt sâu bệnh gây hại cho cây trồng, góp phần bảo vệ mùa màng và môi trường sống.
Tết Đoan ngọ 2024 là ngày nào?
Tết Đoan ngọ 2024 là ngày nào?
Tết Đoan ngọ - Đoan dương diễn ra vào mùng 5/5 Âm lịch, chính xác là thời điểm giữa trưa. Đoan có nghĩa là mở đầu, ngọ là thời điểm giữa trưa, lúc dương khí cực thịnh.
Tết Đoan ngọ 2024 sẽ rơi vào thứ Hai ngày 10/6. Vào ngày này, người dân làm lễ cúng Tết Đoan ngọ với mong muốn tiêu diệt các loài sâu bọ gây hại cho cây trồng và cầu mong một vụ mùa bội thu, cũng như tiêu diệt những loài gây bệnh cho con người, vật nuôi.
Theo quan niệm dân gian, việc ăn trái cây và rượu nếp vào ngày 5/5 Âm lịch là cách để diệt trừ sâu bọ. Nghi thức này bao gồm súc miệng ba lần cho sạch sâu bọ, ăn một bát rượu nếp để làm sâu bọ say và ăn trái cây để giết sâu bọ.
Ở một số nơi, người dân có tập quán ăn bánh tro, chè trôi nước, hạt sen để diệt trừ sâu bọ và bệnh tật trong người. Nhiều người còn tắm nước lá mùi để phòng bệnh và tẩy trừ sâu bọ.
Ở nhiều địa phương ven biển, vào Tết Đoan ngọ, người dân chờ đúng giờ Ngọ đi tắm biển để cầu bình an khỏe mạnh vì theo quan niệm dân gian, đây là ngày khí dương mạnh nhất trong năm, giờ Ngọ là giờ dương khí mạnh nhất trong ngày. Cũng với quan niệm đó, nhiều người hái các loại thảo dược đúng thời điểm này vì cho rằng đây là lúc dược tính trong cây cỏ cao nhất.
Mâm cỗ cúng Tết Đoan ngọ gồm những gì?
Ngày Tết Đoan ngọ thường đến vào sau vụ mùa. Vì thế mà mâm lễ cúng trong ngày này cũng tương đối phong phú với nhiều loại nông sản.
Tùy theo phong tục tập quán của từng vùng miền mà đồ cúng lễ có những món khác nhau, nhưng cơ bản mâm cúng Tết Đoan ngọ gồm có:
- Hương, hoa, vàng mã
- Nước
- Cơm rượu
- Các loại trái cây như mận, vải, hồng xiêm, chuối, dưa hấu...
- Bánh ú tro
- Thịt vịt
- Xôi chè
Nếu như mâm cúng Tết Đoan ngọ của người miền Bắc có bánh gio người miền Nam lại có bánh ú, người miền Trung có thịt vịt.
Tết Đoan ngọ là dịp người ta thường ăn ở nhà với gia đình. Buổi sáng sớm ngày Tết Đoan ngọ, mọi người thường ăn bánh gio, chè hạt sen, trái cây và rượu nếp để giết sâu bọ, bệnh tật trong người. Nhiều người ăn rượu nếp ngay sau khi ngủ dậy.