Vitamin C, hay còn gọi là axit ascorbic, cần thiết cho hoạt động bình thường của hệ miễn dịch của chúng ta.
Lý thuyết cho rằng vitamin C bảo vệ chúng ta chống lại chứng sụt sịt theo mùa là tương đối mới, với người đoạt giải Nobel Linus Pauling đã phổ biến nó vào đầu những năm 70. Trong những thập kỷ tiếp theo, nhiều nhà khoa học đã cố gắng xác định tác dụng chính xác của vitamin C đối với bệnh cảm cúm thông thường, nhưng những phát hiện của họ hầu hết đều gây thất vọng. Và hơn thế nữa, các nghiên cứu gần đây đã đưa ra nhiều kết quả khác nhau. Vì vậy, câu trả lời cho câu hỏi 'vitamin C có giúp trị cảm lạnh không?' có thể không đơn giản.
Vitamin C là gì?
Vitamin C đóng nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể chúng ta và rất quan trọng đối với sự hình thành của nhiều mô khác nhau.
Tiến sĩ Ioannis Liakas, bác sĩ y khoa và giám đốc y khoa tại Vie Aesthetic cho biết: “Vitamin C là một loại vitamin cần thiết để sản xuất collagen trong da. Collagen là loại protein phong phú nhất trong các loài động vật có vú, giúp duy trì làn da và các mô khác nhau trong cơ thể chúng ta dẻo dai nhưng vẫn linh hoạt. Nói chung, sự thiếu hụt vitamin C có liên quan đến hệ miễn dịch suy yếu và tăng nguy cơ nhiễm trùng . Axit ascorbic cũng giúp sản xuất hormone, chuyển hóa năng lượng, trung hòa các gốc tự do và hấp thụ sắt trong đường tiêu hóa.”
Vitamin C có tác dụng gì đối với bệnh cảm cúm?
Khi nói đến tác dụng của vitamin C đối với cảm lạnh, các nghiên cứu có xu hướng đưa ra các kết quả khác nhau.
Theo một đánh giá trên tạp chí Frontiers in Immunology, hiện không có khuyến cáo lâm sàng nào ủng hộ việc sử dụng bổ sung vitamin C liều cao để giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp trong dân số nói chung. Tuy nhiên, phương pháp này có thể được khuyến khích cho một số nhóm nhất định (chẳng hạn như vận động viên hoặc quân đội) và cho những người có dấu hiệu thiếu vitamin C.
Bổ sung vitamin C cũng có thể được khuyến nghị cho những người có nguy cơ cao bị nhiễm trùng nặng (chẳng hạn như người béo phì, bệnh nhân tiểu đường hoặc người cao tuổi), vì nó có thể giúp giảm viêm.
Tiến sĩ Liakas nói: “Nạp đủ axit ascorbic trong thời gian bị nhiễm trùng là một ý tưởng tuyệt vời. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là vitamin C có thể ngăn ngừa hoàn toàn và hiệu quả bạn khỏi bị cảm lạnh trong những tháng mùa đông. Không có đủ bằng chứng để chứng minh rằng vitamin C là một phương pháp điều trị phòng ngừa hiệu quả đối với cảm lạnh thông thường. Thay vào đó, chúng ta biết rằng sự thiếu hụt nghiêm trọng có thể khiến cơ thể chúng ta khó chống lại nhiễm trùng hơn. Điều này có nghĩa là, theo thời gian, không bổ sung đủ vitamin C có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ”.
Vitamin C có giúp ngăn ngừa cảm lạnh không?
Theo tạp chí Dinh dưỡng của Mỹ, vitamin C rất quan trọng để duy trì tính toàn vẹn của các hàng rào biểu mô của chúng ta - tất cả các bề mặt ngăn chặn bất kỳ chất gây ô nhiễm bên ngoài nào xâm nhập vào cơ thể chúng ta. Da và thành ruột là những ví dụ điển hình về hàng rào biểu mô.
Vitamin C cũng giúp bảo vệ làn da của chúng ta khỏi các tác nhân gây bệnh bằng cách tăng cường cấu trúc và thúc đẩy khả năng 'quét sạch' các gốc tự do, đồng thời tăng cường khả năng hệ miễn dịch phát hiện và tiêu diệt vi khuẩn trước khi chúng bắt đầu gây nguy hiểm cho sức khỏe của chúng ta. Vì vậy, về lý thuyết, vitamin C sẽ bảo vệ chúng ta khỏi những bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nhỏ này.
Tuy nhiên, theo một đánh giá hệ thống lớn của Cochrane, không có bằng chứng cho thấy việc bổ sung vitamin C làm giảm tỷ lệ mắc bệnh cảm lạnh trong dân số nói chung. Tuy nhiên, nó có thể hữu ích cho những người tiếp xúc với thời gian ngắn tập thể dục nặng. Tập thể dục cường độ cao làm tăng đáng kể căng thẳng oxy hóa và do đó, nó có thể làm suy yếu các hàng rào biểu mô và tăng khả năng bị nhiễm trùng.
Theo tạp chí Dinh dưỡng, vitamin C giúp tăng sản xuất và tăng sinh tế bào lympho B và T. Tế bào lympho B tạo ra kháng thể - protein liên kết với vi khuẩn và virus. Quá trình này giúp hệ miễn dịch của chúng ta xác định chúng là các vật thể lạ. Vai trò của tế bào lympho T là tiêu diệt những vị khách không mong muốn này. Vì vậy, một lần nữa, về lý thuyết, vitamin C sẽ giúp chúng ta rút ngắn thời gian và giảm bớt các triệu chứng của cảm lạnh thông thường.
Và theo một phân tích tổng hợp được công bố trên tạp chí Biomed Research International, vitamin C thực sự có thể giúp rút ngắn thời gian bị cảm lạnh. Thời gian cải thiện triệu chứng và thời gian hồi phục tổng thể tốt hơn khi bổ sung vitamin C so với chỉ điều trị bằng thuốc kháng virus. Kết quả từ một phân tích tổng hợp khác được công bố trên tạp chí này cho rằng, dùng thêm liều điều trị khi bắt đầu cảm lạnh cũng có thể giúp rút ngắn thời gian bị cảm, cũng như làm giảm các triệu chứng như đau ngực, sốt và ớn lạnh.
Bạn cần bao nhiêu Vitamin C mỗi ngày?
Lượng vitamin C được khuyến nghị hàng ngày (RDA) phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm cả tuổi và giới tính. Theo NIH, phụ nữ nên nhắm đến 75 mg vitamin C mỗi ngày, trong khi nam giới cần 90 mg. Phụ nữ mang thai và cho con bú nên tăng cường hơn một chút. Tùy thuộc vào độ tuổi, có thể cần từ 80mg đến 120 mg mỗi ngày. Những người hút thuốc cũng cần nhiều hơn 35 mg mỗi ngày so với những người không hút thuốc.
Vitamin C hòa tan trong nước, có nghĩa là nó không được cơ thể lưu trữ và được cơ thể lọc ra qua nước tiểu. Tuy nhiên, vitamin C liều cao có thể tạo ra những tác dụng phụ không mong muốn. Giới hạn trên được đặt ở mức 2g chất dinh dưỡng mỗi ngày.
Theo Live Science