SOHA NEWS
Hòa bình là giấc mơ xa vời
Kể từ mùa Hè năm 2018, nhiều phương tiện truyền thông đưa tin, cuộc chiến ở Syria đã trở nên giảm nhiệt sau khi Chính phủ của Tổng thống Assad được liên minh Nga - Iran hậu thuẫn giành lại quyền kiểm soát khoảng 2/3 lãnh thổ Syria.
Tuy nhiên, nếu phân tích kỹ tình hình và nhìn vào những gì đang xảy ra ở đất nước bị chiến tranh tàn phá này thì có thể khẳng định hòa bình vẫn chỉ là một giấc xa vời và những nguy cơ leo thang xung đột vẫn đang rất hiện hữu.
Điều này có thể thấy rất rõ qua những gì đang xảy ra ở phía Tây Bắc Syria hiện nay, nơi chính quyền Tổng thống Assad với sự hỗ trợ của Nga đang cố gắng giành lại quyền kiểm soát địa bàn Idlib.
Cách đây một tháng, Quân đội Syria đã tiến hành một cuộc tấn công đẫm máu chống lại phiến quân Hồi giáo được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn ở Idlib. Chính phủ Syria một lần nữa sử dụng bom thùng để tiêu diệt các phần tử phiến quân nổi dậy tại đây.
Lính pháo binh Quân đội Syria triển khai tại tỉnh Idlib. Ảnh: Sputnik
Chiến dịch tấn công diễn ra sau khi Nga cố gắng thuyết phục chính phủ của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho phép các lực lượng của Moscow tuần tra ở Idlib tại vùng đệm giảm leo thang căng thẳng thuộc khu vực vẫn do các phe phái đối lập kiểm soát.
Tuy nhiên, nỗ lực của Nga đã thất bại và Thổ Nhĩ Kỳ quyết định tiếp viện thêm vũ khí tăng cường sức mạnh cho các tay súng Hồi giáo vẫn đang bị chi phối bởi Jabhat al-Nusra - nguyên là chi nhánh của Al-Qaeda nhưng đã đổi tên thành Jabhat Fatah al-Sham sau khi tuyên bố chấm dứt liên minh với Al-Qaeda.
Jabhat Fatah al-Sham sau đó sáp nhập với các tay súng Hồi giáo khác ở Syria và một lần nữa lại đổi tên thành Hayat Tahrir al-Sham (HTS - Tổ chức Giải phóng al-Sham) để tập hợp lực lượng cho trận chiến chống lại liên minh thân Assad. Al-Sham là khu vực ở Trung Đông trải dài từ phía Bắc Iraq đến Syria, Lebanon và Israel.
Trong tuần qua, Thổ Nhĩ Kỳ đã triển khai thêm vũ khí tối tân mới cho các đồng minh Hồi giáo ở Tây Bắc Syria. Hoạt động chuyển giao hàng chục xe bọc thép, bệ phóng tên lửa, tên lửa chống tăng có điều khiển và tên lửa TOW đã giúp giành lại được một số thắng lợi trước liên minh thân Assad.
Các phần tử Hồi giáo nổi dậy sau đó đã thành công trong việc chiếm lại thị trấn chiến lược quan trọng Kfar Nabouda vào ngày 22/5. Đây được xem là đòn giáng trả mạnh mẽ đối với Quân đội Syria vì họ luôn nghĩ rằng sẽ nhanh chóng giành lại quyền kiểm soát Idlib.
Quân đội Syria triển khai thêm binh lính, thiết bị tới Hama. Ảnh: South Front
Mỹ toan tính hất cẳng Nga?
Mỹ đã lên tiếng chỉ trích Nga vì sự can dự vào cuộc tấn công mới sau khi các máy bay chiến đấu của Moscow thực hiện hàng trăm cuộc không kích đánh phá các khu vực có đông người sinh sống gây ra một làn sóng di cư mới của người Syria.
Khoảng 300.000 người đã phải di tản bởi cuộc tấn công chống lại Hayat Tahrir al-Sham và các nhóm phiến quân khác ở Idlib trong khi vẫn còn ba triệu người khác bị mắc kẹt ở tỉnh miền Bắc Syria duy nhất vẫn chưa được giải phóng. Họ không có nơi nào khác để ra đi.
Mỹ thậm chí còn cảnh báo liên minh ủng hộ Tổng thống Assad rằng Washington sẽ hành động "nhanh chóng và thích đáng" nếu vũ khí hóa học được sử dụng tại đây.
Tháng 4/2018, liên quân Mỹ - Anh - Pháp đã phát động một cuộc tấn công chớp nhoáng bằng tên lửa hành trình phá hủy các mục tiêu của quân đội Syria sau khi cáo buộc chế độ của Tổng thống Assad đã sử dụng vũ khí hóa học giết hại 40 người ở vùng Damascus.
Tàu tuần dương USS Monterey của Hải quân Mỹ phóng tên lửa hành trình Tomahawk tấn công Syria ngày 14/4. Ảnh: HQ Mỹ
Nhật báo Syrian Observer ngày 27/5 đăng tải một bản tin cho biết, 400 trong tổng số 535 thành viên của Quốc hội Mỹ đã ký một bức thư gửi cho Tổng thống Donald Trump, trong đó yêu cầu xây dựng một "chiến lược mới" biến Syria thành vấn đề của khu vực và quốc tế, giảm bớt ảnh hưởng của Nga và Iran.
Các nhà lập pháp Mỹ bày tỏ quan ngại sâu sắc về sự phát triển của các nhóm Hồi giáo cực đoan và hoạt động của khủng bố IS tại Syria, đồng thời cảnh báo về sự cố thủ của Iran và Nga tại quốc gia Trung Đông này.
"Cuộc xung đột ở Syria là rất phức tạp và các giải pháp tiềm năng đều không hoàn hảo nên lựa chọn duy nhất của chúng ta là phải thúc đẩy xây dựng các chính sách có thể ngăn chặn mối đe dọa ngày càng tăng đối với lợi ích của Mỹ, Israel cũng như an ninh và sự ổn định trong khu vực. Chiến lược này đòi hỏi phải có vai trò lãnh đạo của Mỹ", bức thư có đoạn viết.
Cũng theo các nhà lập pháp Mỹ, Nga đã cho thấy họ không sẵn sàng thúc ép đưa các lực lượng Iran ra khỏi Syria và mối đe dọa từ tổ chức vũ trang Hezbollah với an ninh của Israel ngày càng gia tăng.
Bức thư trên được công bố trùng khớp với thời điểm châu Âu đưa ra cảnh báo về "mưu đồ quân sự hóa" Syria của Nga.
Trong khi đó, ở miền Đông Syria, Iran đang hoàn thiện cây cầu trên bộ nối tới biên giới Israel trên Cao nguyên Golan và tới biển Địa Trung Hải nơi Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran hiện đang thiết lập một căn cứ hải quân ở cảng Tartus.
Những hình ảnh vệ tinh được Công ty Image Satellite International của Israel công bố cũng cho thấy, Iran đang xây dựng một cửa khẩu mới gần thị trấn Abukamal giáp với biên giới Iraq.
Iran đang xây dựng một cửa khẩu mới gần thị trấn Abukamal giáp với Iraq
Chưa hết, các tay súng dòng Shiite được Iran hậu thuẫn bị cáo buộc vẫn đang cố gắng tăng cường ảnh hưởng của họ ở miền Đông Syria bằng cách tuyển mộ các thành viên cũ của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Truyền thông Syria địa phương cho biết, các tay súng do Iran tuyển mộ và hậu thuẫn đã trở thành những thế lực thống trị thực tế ở miền Đông Syria và đang gây ra những xung đột khó lường với quân đội của Tống thống Assad. Vì vậy, đối với những ai còn nghĩ rằng IS đã biến mất khỏi các chiến trường ở Syria thì đây rõ ràng không phải tin tức tốt lành.
Nhóm thánh chiến cực đoan này có thể đã mất đi đế chế của mình (Caliphate) nhưng vẫn đang thực hiện các cuộc tấn công khủng bố đẫm mẫu. Mới chỉ tuần trước, chúng đã kêu gọi những phần tử ủng hộ ở cả Iraq và Syria sử dụng chiến thuật thiêu đốt để phá hoại hoạt động nông nghiệp ở hai nước.
Chiến dịch khủng bố bằng cách gây hỏa hoạn (pyro-terrorism) đã bắt đầu tại các vùng lãnh thổ của người Kurd ở Syria và Iraq và rất có thể sẽ làm cho tình hình vốn dĩ đã nghiêm trọng ở Syria và Iraq lại càng trở nên tàn khốc hơn.
Phiến quân phản kích đòn tấn công của Quân đội Syria