Tổng quan về chiến trường Syria ngày 24/3
Lực lượng đặc nhiệm Tiger của quân đội Syria (SAA) đã bao vây hoàn toàn thị trấn Deir Hafer và chiếm quyền kiểm soát làng Um Tinah ở khu vực gần đó, thuộc địa bàn tỉnh Aleppo. Các hoạt động quân sự tiếp theo đang phát triển theo hướng al-Mahdum.
Trong khi đó, lực lượng Dân chủ Syria (SDF), mà nòng cốt là Đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG) do Mỹ hậu thuẫn đã chiếm được Mushayrfah al-Shahnat, al-Ghassaniyah, Fatsat Abd Ismail và Fatisat Bayram ở phía đông thành phố Raqqah của tỉnh cùng tên.
Theo các nguồn ủng hộ Kurdish, quân đội Hoa Kỳ và các thành viên của SDF cũng đang kiểm soát đập nước Tabqa, sau khi mở một cuộc hành quân nhanh chóng và tấn công vào sau lưng trận địa phòng thủ của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) vào hôm 24/3.
Hôm 23/3, Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ thông báo đã triệu hồi đại sứ Nga sau khi một người lính Thổ Nhĩ Kỳ bị bắn chết bởi một vụ tấn công hỏa lực xuyên biên giới từ vùng Kuril (do lực lượng người Kurd ở Afrin kiểm soát), thuộc tỉnh Aleppo ở miền bắc Syria.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Huseyin Muftuoglu giải thích: "Đây là một cuộc tấn công vào Thổ Nhĩ Kỳ từ một khu vực được cho là thuộc quyền kiểm soát YPG-PYD". Tuy nhiên, đại sứ của Nga đã được triệu tập bởi vì Moscow chịu trách nhiệm giám sát các vi phạm trong khu vực này.
Đầu tuần này, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố một số đơn vị của họ đã được triển khai tới khu vực Afrin - vùng giao cắt giữa lực lượng dân quân người Kurd và Quân đội Syria Tự do (FSA) do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, nhằm theo dõi ngừng bắn và ngăn chặn bất kỳ vi phạm nào.
Khủng bố và phiến quân Syria đã mở cuộc tấn công dữ dội vào tỉnh Hama, uy hiếp cả Homs và Aleppo
Afrin là một trong 3 khu tự trị mà người Kurd đã tuyên bố thành lập ở Syria (cùng với thị trấn Kobani ở Aleppo và al-Hasakah), đang bị Thổ Nhĩ Kỳ cô lập. Moscow đã bác bỏ các báo cáo của truyền thông là Nga có thể thành lập một căn cứ quân sự trong khu vực.
Ông Muftuoglu nói rằng, thông qua cuộc trao đổi với phía Nga, Thổ Nhĩ Kỳ đã tái khẳng định sự lo ngại về sự tham gia của các lực lượng quân sự Nga ở Afrin. Đồng thời, Ankara cũng mong muốn Moscow thực hiện các bước đi nhằm đóng cửa văn phòng PYD tại Nga.
Quan điểm của Thổ Nhĩ Kỳ là đổ lỗi cho PYD, Nga và Iran trước việc Ankara không thể đạt được mục đích của mình trong cuộc khủng hoảng đang diễn ra tại Trung Đông, sau khi hai bên không thể đưa ra bất kỳ thỏa thuận đột phá nào trong chuyến thăm gần đây của Tổng thống Erdogan tới Moscow.
Các chuyên gia cũng liên kết thái độ của Ankara với cuộc tẩy chay vòng đàm phán mới của Astana từ các nhóm chiến binh đối lập và những cuộc tấn công ồ ạt của chúng trên khắp lãnh thổ Syria trong thời gian vừa qua.
Chiến sự Hama đang ngày càng khốc liệt
Hiện chiến sự ở khu vực tỉnh Hama của Syria đang là điểm nóng trên toàn quốc. Trong mấy ngày qua, Hayat Tahrir al-Sham và các đồng minh của chúng đã bất ngờ từ khu vực phía nam tỉnh Idlib mở một cuộc tấn công quy mô lớn chống lại các lực lượng chính phủ Syria ở khu vực phía bắc tỉnh Hama.
Hayat Tahrir al-Sham là một liên quân gồm mười mấy nhóm khủng bố và phiến quân đối lập do Fateh al-Sham (trước đây là Jabhat al-Nusra, chi nhánh al-Qaeda ở Syria) lãnh đạo, mới được thành lập cuối năm 2016, sau khi chúng bị thất bại trên các chiến trường, phải chạy về Idlib.
Do yếu tố bất ngờ và binh lực mạnh, ban đầu, lực lượng của Hayat Tahrir al-Sham (HTS) đã chiếm được một diện tích rộng từ Lực lượng phòng vệ Quốc gia (NDF-National Defense Forces) - một lực lượng dân quân địa phương bảo vệ khu vực này và một số nhóm ủng hộ chính phủ.
Bắt đầu từ cuối ngày 23 tháng 3, các lực lượng chính phủ Syria, được hậu thuẫn bởi máy bay chiến đấu của Nga, tiến hành cuộc phản công chống lại những nhóm khủng bố khủng bố ở miền bắc Hama, bước đầu thu hồi lại làng Kawkab, Abdin và ngọn đồi chiến lược phía nam Maardas.
Lực lượng đặc nhiệm Tiger của Quân đội Syria (SAA) tiếp tục phải dẫn đầu lực lượng của Quân đoàn 5, Lions of Desert (Sư tử Sa mạc) và Lực lượng phòng vệ quốc gia bước vào trận đánh khốc liệt chống lại tổ chức khủng bố Hayat Tahrir al-Sham (HTS).
Các nguồn tin chính phủ cho biết, SAA đã mở cuộc tấn công vào HTS ở Azrah, Zawr al Balah, Abu Ubaydah, Bilhusayn và Shayzar và thu hồi lại những khu vực này. Tuy nhiên, khủng bố đã phủ nhận điều này. Thực tế, các cuộc đụng độ đang diễn ra ở toàn tuyến và tình hình có thể thay đổi rất nhanh sau vài giờ.
Hayat Tahrir al-Sham (HTS) và các nhóm chiến binh liên minh đã triển khai khoảng 2.500 - 3.000 tay súng và hơn 20 thiết bị quân sự cho hoạt động trong khu vực phụ cận thành phố Hama. Họ cũng tích cực sử dụng các loại tên lửa chống tăng do Mỹ cung cấp.
2 tướng Syria đã thiệt mạng trong các cuộc phản công ở phía Bắc Hama
Hiện lực lượng phiến quân Hayat Tahrir al-Sham do Fateh al-Sham lãnh đạo đã đánh từ Idlib xuống, giải phóng được một vùng rộng lớn của tỉnh Hama và đang áp sát thành phố thủ phủ của tỉnh, khiến quân đội Syria phải cấp tốc điều quân tăng viện cho chiến trường này.
Chúng chỉ cần điều một lực lượng vừa phải bao vây thành phố này và tiếp tục tiến xuống phía nam là có thể giải vây và phối hợp với nhóm khủng bố ở al-Mushrifah (trước vốn nằm trong vòng vây của Quân đội Syria) là có thể vừa bao vây được tỉnh lỵ Hama, vừa uy hiếp thủ phủ của tỉnh Homs.
Nếu không tiếp tục tiến xuống phía nam thì các nhóm phiến quân cũng có thể sẽ huy động lực lượng đánh ngược lên theo hướng đông bắc Khanaser, cắt rời Aleppo với Idlib và Hama, tái triển khai thế trận bao vây Aleppo như hồi trước cuối năm 2016.
Quân đội Syria càng thêm khó khăn bởi liên tiếp hai vị tướng chỉ huy của quân đội Syria là ông Haidar Saleh và Ahmed Asad đã bị giết hại trong cuộc phản công của SAA vào các vị trí mà Hayat Tahrir al-Sham mới chiếm được ở phía bắc của thành phố Hama.
Trong bối cảnh đó, một thông tin rất đáng ngại đối với Quân đội Syria là các ổ nhóm phiến quân sẽ được tăng cường thêm binh lực và vũ khí, trang bị rất mạnh từ một nước trong khu vực. Trong vài ngày tới, chiến trường Hama và cả Aleppo cũng sẽ có thêm những biến động lớn.
Về vấn đề này chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài sau.