Lại sắp có "đòn sấm sét" từ Mỹ giáng vào Syria?
Tờ Wall Street Journal đưa tin, giới chức Mỹ khẳng định Tổng thống Syria Assad cho phép sử dụng khí clo trong cuộc tấn công vào Idlib, thành trì cuối cùng của phiến quân ở đất nước Trung Đông này.
Đồng thời giới chức Mỹ cũng nhắc đến khả năng Washington sẽ đáp trả hành động này bằng việc tiến hành một cuộc tấn công vào mảnh đất mà hiện có hàng nghìn người đang nỗ lực trốn thoát nhằm tránh trận chiến mang tính quyết định trong cuộc nội chiến 7 năm qua.
Các cơ quan tình báo Mỹ hiện đang rất lo ngại về một cuộc thảm sát do ông Assad chỉ đạo quân đội sử dụng khí clo trong cuộc tấn công chống lại thành trì cuối cùng của khủng bố. Tuy nhiên, thông tin về việc chất độc thần kinh sarin được sử dụng trong cuộc chiến ở Idlib hiện chưa được xác thực.
"Tôi không bình luận về kế hoạch quân sự của Mỹ nhưng việc ông Assad sử dụng vũ khí hóa học, chất độc thần kinh sarin cũng như đe dọa cuộc sống dân thường đã có bằng chứng và điều này đe dọa tới sự ổn định trong khu vực", phát ngôn viên Lầu Năm Góc Dana White khẳng định.
Trong một cuộc thảo luận gần đây về Syria, Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ tiến hành một cuộc tấn công vào quân đội của ông Assad nếu nhà lãnh đạo Syria gây ra thảm sát ở Idlib, phía Tây Bắc của nước này. Đây là nơi có hơn 3 triệu người dân đang sống và có tới 70,000 các tay súng của phe đối lập cư trú.
Các nỗ lực quốc tế không ngăn cản được Syria, Nga và Iran trong việc từ bỏ việc tấn công nhằm quét sạch khủng bố ở Idlib. Nga và Syria liên tục tiến hành các trận không kích trong khi hàng nghìn dân thường đã được sơ tán tới những khu vực do Chính phủ Syria kiểm soát.
Ông Assad cũng bác bỏ lời kêu gọi từ Liên Hợp Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ và các quốc gia từng cảnh báo rằng một cuộc tấn công vào Idlib có thể gây nên thảm họa nhân đạo mới.
Những kịch bản khó lường
Lầu Năm Góc đã xây dựng nhiều giải pháp quân sự nhưng ông Trump vẫn chưa quyết định đáp trả quân sự nào sẽ được Washington sử dụng hay việc Mỹ có thể kêu gọi Nga hay Iran hỗ trợ ông Assad hay không, giới chức Mỹ cho hay.
Mỹ cũng có thể sử dụng các lệnh trừng phạt kinh tế để trả đũa Syria thay vì các cuộc tấn công quân sự.
"Chúng tôi không nói rằng Mỹ sẽ sử dụng quân đội để đáp trả các cuộc tấn công", một quan chức cao cấp Mỹ cho biết. "Chúng tôi có các giải pháp chính trị, có công cụ về kinh tế và nhiều cách khác để đáp trả nếu ông Assad tiến hành các bước đi nguy hiểm, thiếu thận trọng".
Tạp chí Mỹ lưu ý rằng, trong trường hợp Chính phủ Syria cho phép quân đội nước này sử dụng vũ khí hóa học tấn công Idlib thì Washington sẽ đáp trả mạnh mẽ, với quy mô chưa từng có.
Ông Trump đã hai lần không kích nhằm vào quân đội của ông Assad trong hai năm qua sau khi Mỹ cáo buộc nhà lãnh đạo Syria đã cho triển khai việc sử dụng khí độc sarin trong các cuộc tấn công khiến nhiều dân thường, gồm cả phụ nữ và trẻ em thiệt mạng.
Lần này, chính quyền ông Trump đầu tiên vạch ra lằn ranh đỏ bằng việc cảnh báo ông Assad rằng Mỹ sẽ đáp trả nếu Syria sử dụng vũ khí hóa học. Nhưng những ngày gần đây ông Trump đã công khai cảnh báo ông Assad rằng quân đội của ông có thể sẽ hứng chịu đợt tấn công của Mỹ nếu cố gắng chiếm lấy Idlib.
Ngày 2/9, bộ Ngoại giao Syria ra thông báo, cùng với sự hỗ trợ của lực lượng Nga và Iran, quân đội Chính phủ Syria sẽ tổ chức một cuộc tấn công nhằm đánh vào thành trì cuối cùng của khủng bố, giải phóng Idlib khỏi phiến quân và tiến tới kết thúc cuộc nội chiến kéo dài hơn 7 năm qua.
Vào ngày 7/9 vừa qua, tại Tehran, lãnh đạo 3 nước Nga, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ nhóm họp nhưng không đạt được thỏa thuận chung về tình hình Syria.
Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi một thỏa thuận ngừng bắn vì cho rằng một cuộc tổng tấn công vào Idlib sẽ là một cuộc thảm sát, đồng thời khẳng định Ankara sẽ không tiếp nhận thêm bất cứ người tị nạn nào từ Syria tràn qua.
Hai nhà lãnh đạo Nga và Iran cho rằng một thỏa thuận ngừng bắn sẽ là vô nghĩa khi không có sự tham gia của các nhóm phiến quân Hồi giáo và tuyên bố chỉ có giải pháp vũ trang mới có thể giải phóng Idlib.
Ngày 9/9 bộ Quốc phòng Nga thông báo, Moscow có các bằng chứng không thể chối cãi rằng các nhóm phiến quân đang hoàn tất những bước cuối cùng để dàn dựng vụ tấn công hóa học tại Idlib dưới sự hậu thuẫn của các lực lượng nước ngoài.
Moscow đồng thời cảnh báo gay gắt, Mỹ và các nước đồng minh sẽ lợi dụng kịch bản tấn công hóa học này để không kích Damascus tương tự những gì đã diễn ra vào tháng 4/2018 ở Douma.