Virus Zika đang được Tổ chức y tế Thế giới (WHO) cảnh báo nguy hiểm ở mức độ toàn cầu, vì nó ảnh hưởng đến miễn dịch cộng đồng và liên quan tới chùm ca bệnh gây teo não trẻ em, đặc biệt là ở Brazil.
Cho đến lúc này, tại Brazil đã ghi nhận 2.975 trường hợp trẻ sơ sinh bị chứng teo não, trong đó có hơn 40 trường hợp đã tử vong.
Virus Zika đang lây lan nhanh chóng tại khu vực Nam Mỹ và một số nước châu Âu. Trong khi tại Việt Nam, nỗi lo dịch Zika xuất hiện cũng là rất lớn. Các cơ quan y tế đang khẩn trương, tích cực tuyên truyền, tiến hành các biện pháp phòng chống, ứng phó dịch bệnh.
Trong vấn đề virus Zika, người dân đang cảm thấy lo ngại trước sự liên quan mật thiết giữa loại virus này và muỗi biến đổi gen được phát tán tại Brazil.
Theo đó, giống muỗi biến đổi gen có tên OX513A được sản xuất bởi Oxitec, một công ty sinh học của Anh có trụ sở tại Maryland, Hoa Kỳ.
Tháng 7/2015, sau 1 thời gian ngắn thả muỗi biến đổi gen vào tự nhiên tại vùng Juazeiro, Brazil, Oxitec tuyên bố đã thành công trong việc loại trừ loài muỗi Aedes Aegypti (muỗi vằn) - tác nhân gây dịch sốt xuất huyết, bằng cách giảm sự sinh sản của chúng lên tới 90%!
Thế nhưng, cùng thời điểm này, virus Zika bắt đầu bùng phát tới mức không thể kiểm soát được.
Và khi xem lại bản đồ phát tán muỗi biến đổi gen và bản đồ vị trí bùng phát dịch Zika, người ta phát hiện một sự tương đồng lớn.
Thông tin này nhanh chóng được chia sẻ trên mạng xã hội cũng như các trang báo ở trong nước.
Tại Việt Nam, cũng đã có dự án muỗi biến đổi gen được thả ở đảo Trí Nguyên, tỉnh Khánh Hòa để giúp người dân chống lại dịch sốt rét, sốt xuất huyết.
Trao đổi với chúng tôi, PGS.TS Nguyễn Văn Kính, Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cũng nhận thấy là có sự trùng hợp về khu vực xảy ra dịch virus Zika và thả muỗi biến đổi gen ở Brazil.
Tuy nhiên, PGS.TS Nguyễn Văn Kính khẳng định hiện nay chưa có nghiên cứu nào chỉ ra được muỗi biến đổi gen là nguyên nhân phát tán virus Zika cả. Mặc khác, theo PGS Kính, virus Zika đã xuất hiện từ năm 1947 chứ không phải bây giờ mới có.
Theo PGS Kính, muỗi biến đổi gen ở đảo Trí Nguyên, Khánh Hòa đã được Viện Vệ sinh Dịch tễ trung ương nghiên cứu thử nghiệm để sinh ra một loại muỗi có vòng đời ngắn không kịp sinh sôi, nảy nở, chống lại dịch sốt xuất huyết và sốt rét ở khu vực này.
Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp - Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhiệt đới trung ương, cho biết trong lịch sử đã ghi nhận một số vụ dịch virus Zika trên thế giới.
Năm 2007, có một vụ dịch 59 bệnh nhân bị nhiễm virút Zika ở quần đảo Yap (thuộc Liên bang Micronesia nằm ở Tây Thái Bình Dương). Khảo sát huyết thanh cho thấy có tới 73% cư dân trên 3 tuổi ở quần đảo này đã từng bị nhiễm virus Zika.
Năm 2013-2014, có một vụ dịch virus Zika lớn ở quần đảo Polynesia (thuộc Pháp) gây nhiễm 32.000 người. Trong đợt dịch này, người ta thấy có mối liên quan giữa nhiễm virus Zika với biến chứng Guilain-Barre ở nhiều bệnh nhân.
Tiếp theo đó, có nhiều vụ dịch virus Zika rải rác ở nhiều quốc gia. Tính đến tháng 1/2016 đã có trên 30 quốc gia và vùng lãnh thổ bị ảnh hưởng bởi virus Zika.
