Sách Trắng Quốc phòng Trung Quốc 2019: Bắc Kinh muốn dùng sức mạnh quân sự Nga đối phó Mỹ?

Sách Trắng 2019: Chiến lược quân sự mới của Trung Quốc

Ngày 24 tháng 7 vừa qua, Hãng tin nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã cho biết, Văn phòng thông tin Quốc vụ viện Trung Quốc phát hành sách Trắng "An ninh quốc phòng Trung Quốc trong thời đại mới" với mục đích giúp dư luận quốc tế có cái nhìn rõ hơn về vấn đề quốc phòng của nước này.

Thực tế, sách Trắng của Trung Quốc vừa công bố là chiến lược quân sự Trung Quốc trong những năm tới. Tài liệu nhấn mạnh rằng Trung Quốc sẽ bằng mọi cách đảm bảo "chủ quyền quốc gia, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ".

Tài liệu cũng cho thấy Trung Quốc sẵn sàng sử dụng sức mạnh của lực lượng vũ trang, nhằm chống lại những tư tưởng ủng hộ độc lập của Đài Loan.

Theo sách Trắng, trong trường hợp ai đó cố gắng tách Đài Loan ra khỏi Trung Quốc, lực lượng vũ trang Trung Quốc sẽ kiên quyết làm thất bại âm mưu này.

Cũng theo tài liệu trên, Trung Quốc không có ý định tham gia vào cuộc chạy đua vũ trang và ủng hộ lệnh cấm và phá hủy hoàn toàn vũ khí hạt nhân trên toàn cầu.

Sách Trắng Quốc phòng năm 2019 của Trung Quốc. Ảnh: Global Times

Nhấn mạnh vai trò liên kết với Nga

Đặc biệt, trong chiến lược quân sự mới Trung Quốc nhấn mạnh vai trò liên kết với Nga.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm nói: "Dưới sự lãnh đạo chiến lược của lãnh đạo Trung Quốc và Nga, quân đội hai nước sẽ tiếp tục phát triển quan hệ lên một tầm cao mới".

Người phát ngôn QĐ Trung Quốc lưu ý: Các lực lượng vũ trang của Trung Quốc và Nga đã mở rộng hợp tác trong lĩnh vực tập trận quân sự, công nghệ quốc phòng và đấu tranh chống khủng bố và tại thời điểm này, sự hợp tác của hai nước "được nâng lên nhờ quan hệ đối tác chiến lược toàn diện và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định chiến lược toàn cầu".

Ngô Khiêm nói thêm rằng, Nga và Trung Quốc sẽ tiếp tục tiến hành các hoạt động chung về tuần tra chiến lược, tương tự như cuộc tuần tra chung được tiến hành hôm 23 tháng 7 vừa qua trên vùng biển Nhật Bản, hoạt động đã gây ra phản ứng mạnh mẽ từ các đồng minh của Mỹ là Hàn Quốc và Nhật Bản.

Việc hợp tác quân sự giữa Moscow và Bắc Kinh đang được chứng minh là có hiệu quả và thực chất. Nga đã bắt đầu cung cấp cho Trung Quốc các hệ thống phòng không tối tân S-400. Tàu khu trục tên lửa Xian của Trung Quốc đến thành phố St. Petersburg (Nga) để tham gia cuộc diễu hành hải quân, nhân ngày Hải quân Nga.

Quan trọng nhất, gần đây Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev đã công bố một nghị định mới về thỏa thuận hợp tác quân sự giữa hai nước.

Hình ảnh cắt từ chương trình bản tin về cuộc tập trận tấn công đổ bộ của hải quân Nga và Trung Quốc. Ảnh: NHK

Quan điểm của các học giả quốc phòng Nga

Theo ông Alexei Maslov, Giám đốc của Trung tâm nghiên cứu chiến lược Trung Quốc tại Đại học RUDN (Nga) thì lần đầu tiên, Bắc Kinh đã cho thấy rõ lập trường thân thiện của Trung Quốc đối với Nga trong lĩnh vực quân sự và được trình bày trong Sách Trắng.

Trong quá khứ, Nga và Trung Quốc đã hợp tác chặt chẽ với nhau trên lĩnh vực quốc phòng - an ninh. Hai nước đã tiến hành 5 cuộc tập trận chung có quy mô lớn, nhưng không được ghi nhận.

Bây giờ việc sửa lỗi đã diễn ra, và rõ ràng là Nga và Trung Quốc đang tiến tới một liên minh chính trị - quân sự, có thể không có trên giấy tờ, nhưng điều này đã được khẳng định trong chiến lược của Trung Quốc, được viết trong sách Trắng.

Về hợp tác quân sự với Moscow, Bắc Kinh có vẻ hứa hẹn nhiều hơn so với hợp tác trong lĩnh vực thương mại hoặc công nghệ. Đồng thời, ông Alexei Maslov cũng nhấn mạnh rằng điều quan trọng là Nga không bị lôi kéo vào những cuộc xung đột mà Trung Quốc là thành tố chính.

Ví dụ, trường hợp tuần tra chung giữa Nga và Trung Quốc đã dẫn đến mối quan hệ giữa Nga với Nhật Bản và Hàn Quốc xấu đi. Hiện nay Trung Quốc có mối quan hệ khá phức tạp với các nước này, trong khi Nga có mối quan hệ khá tốt.

Lãnh đạo Hải quân Trung Quốc và Nga tham gia chỉ huy cuộc tập trận chung "Hành động phòng vệ chung trên biển" hồi tháng 4/2019

Do đó, nhiệm vụ của Nga là hỗ trợ Trung Quốc về mặt quân sự - chính trị nói chung nhưng không bị lôi kéo vào các cuộc xung đột gây tổn hại đến lợi ích của Nga, ông Maslov kết luận.

Còn Vasily Kashin, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Nghiên cứu Viễn Đông của Viện Hàn lâm Khoa học Nga, nói với tờ VIEW rằng, có một sự hợp tác lâu dài trong việc đào tạo nhân viên quân sự, tham vấn chiến lược giữa các cơ quan chuyên môn của Nga và Trung Quốc.

Theo ông, đối với Nga, sự hợp tác này cũng có lợi vì Trung Quốc tiếp tục là một trong những khách hàng lớn mua thiết bị và công nghệ quân sự của Nga.

Andrei Kortunov, Tổng giám đốc Hội đồng Quan hệ quốc tế Nga nói với tờ VIEW, hiện nay Nga đứng đầu trong số các nhà xuất khẩu thiết bị quân sự nước ngoài sang Trung Quốc, nhiều công nghệ quan trọng Trung Quốc vẫn phải phụ thuộc vào Nga.

Điều này rất hứa hẹn, đặc biệt là trong quá trình chuyển sang giai đoạn hợp tác khoa học và kỹ thuật mới. Theo ông Kortunov, điều này hoàn toàn phù hợp với lợi ích của Nga.

Franz Klintsevich, thành viên của Ủy ban về Quốc phòng và An ninh Liên bang Nga cho biết: Trên thực tế, quân đội Trung Quốc gần đây đang chuyển sang một cấp độ đào tạo mới về sử dụng các công nghệ của Nga.

Ông Klintsevich nhấn mạnh: "Trước đây, Trung Quốc tập trung xây dựng quân đội với tính chất bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ chế độ nhưng hiện nay dưới sự lãnh đạo của ông Tập Cận Bình, Trung Quốc phải đưa quân đội lên một tầm cao mới. Điều này cho thấy lực lượng vũ trang Trung Quốc đã tiếp nhận hiệu quả và được trang bị công nghệ hiện đại nhất".

Tất cả các chuyên gia trên đều tin tưởng rằng hợp tác quân sự giữa Moscow và Bắc Kinh là sự đảm bảo để các nước NATO do Mỹ lãnh đạo, sẽ không được tự ý can thiệp vào nội bộ các quốc gia trên thế giới.

Cũng theo ông Klintsevich, hiện nay chỉ có ba quốc gia có thể tiến hành các cuộc chiến hiện đại - đó là Mỹ, Nga và Trung Quốc. Nếu Nga và Trung Quốc ký kết một thỏa thuận quân sự, sẽ tước bỏ sự thống trị của Mỹ. Nga và Trung Quốc không chỉ tăng cường ảnh hưởng và sự hiện diện ở châu Á - Thái Bình Dương, mà còn ở các khu vực khác trên thế giới.

Ông Kortunov nhấn mạnh: "Moscow và Bắc Kinh không nên ưu tiên Washington trong các đề xuất tuần tra quốc tế tại eo biển Hormuz. Đề xuất này phải có vai trò của cả Nga và Trung Quốc, vì hiện nay 2 nước này được sự ủng hộ của một số quốc gia vùng Vịnh".

Tất nhiên, những hợp tác quân sự giữa Nga và Trung Quốc có thể gây lo ngại cho các quốc gia khác và Nga phải tính đến điều này và cẩn thận tiếp cận việc tuân thủ tất cả các thỏa thuận. Sẽ luôn có những nghi ngờ rằng, việc hợp tác quân sự giữa Nga và Trung Quốc sẽ xâm phạm lợi ích của các nước thứ ba. Điều này không nên được cho phép, ông Kortunov kết luận.