SOHA NEWS
Sau những năm 1990, máy bay chiến đấu trong không quân Việt Nam đều đã lỗi thời, lạc hậu. Nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ đất nước trong tình hình mới, năm 1995 Việt Nam nhập khẩu 12 tiêm kích Su-27SK/UBK từ Nga.
Đầu những năm 2000, chính phủ Việt Nam tiếp tục ký hợp đồng mua máy bay tiêm kích Su-30MK2 trang bị cho Không quân Nhân dân Việt Nam. Đây là một trong những loại máy bay hàng đầu thế giới.
9 năm, 3 hợp đồng, 24 chiếc
Phía Nga chuyển giao một chiếc Su-30MK2 cho Việt Nam.
Tháng 12/2003, Việt Nam ký hợp đồng với Tập đoàn Rosoboronexport (Nga) mua 4 tiêm kích Su-30MK cùng với vũ khí, phụ tùng thay thế. Hợp đồng này có tổng trị giá 120 triệu USD. Năm 2004, Việt Nam nhận đủ 4 máy bay Su-30MK.
Sau một thời gian dài sử dụng đánh giá tính năng, đầu năm 2009 Việt Nam ký hợp đồng trị giá 400 triệu USD mua 8 tiêm kích Su-30MK2 (không bao gồm vũ khí).
Tháng 2/2010, Việt Nam ký thêm hợp đồng mua 12 tiêm kích Su-30MK2 kèm vũ khí và phụ tùng với tổng trị giá 1 tỷ USD. Như vậy, tổng cộng hai hợp đồng phía Nga phải giao cho Việt Nam 24 chiếc Su-30MK2.
Sang đầu 2011, Nga mới hoàn thành hợp đồng bàn giao đủ 8 Su-30MK2 cho Không quân Nhân dân Việt Nam theo hợp đồng năm 2009. Cũng trong năm 2011, phía Nga bàn giao cho Việt Nam 4 Su-30MK2 theo hợp đồng năm 2010.
Dự kiến ban đầu, 4 chiếc Su-30MK2 còn lại sẽ được chuyển giao theo hai đợt: đợt 1 vào tháng 5/2012 và đợt 2 vào tháng 12/2012. Tuy nhiên, trong quá trình bay thử nghiệm, một chiếc Su-30MK2 lắp ráp cho Việt Nam gặp nạn nên phía Nga mới chỉ hoàn thành 3 chiếc Su-30MK2 trong đợt giao tháng 5/2012.
Sau khi khẩn trương lắp ráp, cuối tháng 12/2012 phía Nga sẽ hoàn tất việc chuyển giao một chiếc Su-30MK2 cuối cùng cho Việt Nam theo hợp đồng tháng 2/2010.
Cận cảnh buồng lái phi công thứ 2 trên Su-30MK2 (ảnh minh họa nước ngoài).
Như vậy, Không quân Nhân dân Việt Nam được biên chế đủ 24 tiêm kích Su-30MK2. Số máy bay này vẫn còn khá ít so với yêu cầu hiện đại hóa không quân nhưng nó góp phần tăng đáng kể sức mạnh để bảo vệ vững chắc vùng trời, vùng biển tổ quốc.
Hiện Su-30MK2 chủ yếu biên chế trong các trung đoàn không quân tiêm kích phía Nam và một vài chiếc ở phía Bắc.
Hổ mang chúa Su-30MK2
Su-30MK2 là tiêm kích đa năng do công ty Sukhoi (Nga) nghiên cứu phát triển. Nó có khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau như: không chiến (gồm chiếm ưu thế trên không, phòng không, tuần tra, hộ tống), tấn công mặt đất, tấn công mục tiêu trên biển, áp chế hệ thống phòng không đối phương.
Su-30MK2 có chiều dài 21,93m, cao 6,36m, sải cánh 14,7m, trọng lượng cất cánh tối đa 34,5 tấn. Máy bay trang bị 2 động cơ tuốc bin phản lực cánh quạt đẩy AL-31F cho phép đạt tốc độ tối đa 2.120km/h, trần bay 17.300m.
Nó có thể mang 5,27 tấn nhiên liệu ở các thùng chứa trong thân cho phép hoạt động liên lục trên không 4,5 giờ, cự ly tối đa 3.000km. Nếu được tiếp nhiên liệu trên không, Su-30MK2 duy trì 10 giờ bay liên tục với cự ly 8.000km.
Máy bay được thiết kế với buồng lái 2 người ngồi gồm: phi công thứ nhất làm nhiệm vụ lái máy, điều khiển vũ khí và phi công thứ hai sử dụng các thiết bị điện tử để xác địch mục tiêu cho các vũ khí không đối không và không đối đất.
Bên trong buồng lái trang bị hệ thống màn hình HUD, LCD hiển thị thông số kỹ chiến thuật. Đây là trang bị tiêu chuẩn trên hầu hết các tiêm kích thế hệ thứ 4 giúp phi công dễ nhận biết tình huống hơn.
Ngoài ra, máy bay lắp hệ thống lái tự động trong mọi giai đoạn bay gồm: bay thấp trong mọi địa hình, bay đơn và bay theo nhóm chống mọi mục tiêu. Hệ thống lái tự động kết nối với hệ thống dẫn đường đảm bảo máy bay bay đúng đường, tự động tiếp cận địch, tìm đường và hạ cánh an toàn.
Su-30MK2 trang bị hệ thống radar điều khiển hỏa lực tầm xa cho phép phát hiện mục tiêu ở cự ly vài trăm km, theo dõi cùng lúc 10-15 mục tiêu trên không và có thể dẫn tên lửa tấn công đồng thời 4 mục tiêu.
Để thực hiện nhiệm vụ hỗn hợp trên không, mặt đất, trên biển thì “kho vũ khí” của Su-30MK2 rất lớn và đa dạng. Su-30MK2 trang bị một pháo tự động GSh-301 cỡ 30mm (dự trữ đạn 150 viên) và tên lửa-bom bố trí trên 12 giá treo dưới cánh và trên thân.
Đối với nhiệm vụ đối không Su-30MK2 mang được: tên lửa tầm trung R-27ER-1 (tầm bắn 130km) hoặc R-27ET1 (tầm bắn 120km); tên lửa tầm trung R-77 (tầm bắn 40-80km) và tên lửa tầm ngắn R-73E (tầm bắn 20km).
Su-30MK2 của Không quân Nhân dân Việt Nam trong nhiệm vụ bay tuần tiễu.
Còn nhiệm không kích mục tiêu mặt đất Su-30MK2 mang: tên lửa tầm ngắn Kh-29T/L (tầm bắn 10-12km), tên lửa tầm xa Kh-59ME (tầm bắn 200km); bom có điều khiển KAB-500/1500KR; bom không điều khiển FAB-500T hoặc OFAB-250-270. Thậm chí, Su-30MK2 cũng được thiết kế để mang bom hạt nhân.
Ngoài hai nhiệm vụ chính trên, Su-30MK2 còn làm nhiệm vụ “áp chế hệ thống phòng không đối phương” với việc mang được 6 tên lửa chống radar Kh-31P (tầm bắn 110km). Và nhiệm vụ tiến công tiêu diệt mọi mục tiêu trên biển bằng tên lửa chống hạm Kh-31A (tầm bắn 50km).
Có thể nói, Su-30MK2 mà Không quân Nhân dân Việt Nam đang sở hữu là một trong những tiêm kích hàng đầu trên thế giới.