Nhiều tháng nay, các phương tiện truyền thông Nga đều thông báo rằng siêu tăng thế hệ mới trên bệ mang hạng nặng Armata sẽ được trình làng ở Nizhny Tagil vào tháng 9 năm 2013.
Chắc hẳn rất nhiều người đang rất háo hức chờ đợi ngày được chiêm ngưỡng chiếc siêu tăng thế hệ mới đầu tiên của Liên Bang Nga.
Nhưng nếu nhìn lại quá khứ, kể từ sau khi Liên Xô sụp đổ, nước Nga chưa có một dự án xe tăng mới nào trở thành hiện thực mà mới chỉ nằm trên bản vẽ.
Object 640.
Các dự án xe tăng hay bất cứ dự án vũ khí mới nào cũng đều rất bí mật. Trong đầu thập niên 90, lần đầu tiên người ta được nghe nói về việc Nga đang phát triển một loại xe tăng thế hệ mới.
Tuy nhiên, không có nơi nào công bố chính thức về dự án này, ngay cả những hình ảnh cũng không có, chỉ có những bản vẽ của những người đam mê xe tăng. Và không ai biết liệu chúng có giống với bản gốc hay không.
Trong nửa đầu thập niên 90, dường như không có một dự án xe tăng mới nào được ra đời. Ngược lại, Nga đã có kế hoạch bán các xe tăng T-80U được sản xuất nhưng còn chưa trang bị cho quân đội. Các nước phương Tây đã tìm mọi cách để có được các xe tăng T-80 và T-72S.
Tất nhiên, các xe tăng này không phải được mua để “trang trí” cho viện bảo tàng mà là để nghiên cứu chi tiết.
Bằng cách đó mà sau này Người Mỹ cũng đã rất muốn có được các xe tăng T-90 và hệ thống phòng vệ xe tăng Arena của Nga, tuy nhiên không có bất cứ hợp đồng nào được ký kết.
T-80 được bán ch phương Tây.
Trong chiến tranh Chechnya, giáp bảo vệ trong nước phải chịu sự chỉ trích nghiêm trọng. Quân đội Nga biện minh rằng, những chiếc xe tăng đã được sử dụng không đúng cách, cho dù đó có là Abrams hay Leopard, những loại tăng hiện đại nhất của Phương Tây, nếu không dùng đúng cách thì cũng sẽ chịu chung số phận.
Trong tháng giao tranh đầu tiên ở Chechnya, khoảng 62 chiếc xe tăng Nga đã bị tiêu diệt chủ yếu là bị bắn vào các khu vực không được giáp phản ứng nổ bảo vệ.
Chính vì vậy yêu cầu tạo ra một loại xe tăng mới có thể khắc phục được những hạn chế của các xe tăng T-80 và T-72 trở nên vô cùng bức thiết lúc bấy giờ.
Và không để cho công chúng phải đợi chờ lâu, tại triển lãm diễn ra ở Omsk, dự án xe tăng thế hệ mới mang tên Black Eagle hay Object 640 đã được trình làng. Lúc đầu, theo thiết kế, Black Eagle được xây dựng trên khung xe tăng T-80 thông thường nhưng có một tháp pháo mới.
Tuy nhiên, sau đó, vào năm 1999, công chúng đã vô cùng thất vọng khi họ được nhìn thấy một chiếc xe tăng trên cái khung gầm bánh xích “dài thườn” và tháp pháo chính lại chẳng có gì “đáng sợ” trước những con mắt tò mò. Và thời gian trôi qua, người ta không còn muốn nhớ và nhắc đến “Đại bàng đen” nữa.
Ngoài Black Eagle, một dự án xe tăng thế hệ mới khác cũng đã được công bố. Đầu những năm 90, các phương tiện truyền thông Nga cho biết rằng, cuối cùng thì Nga cũng đã bắt đầu tạo ra một chiếc xe tăng chiến đấu chủ lực thế hệ mới có kết cấu hoàn toàn mới với động cơ mới, hệ thống treo mới, hệ thống điều khiển hỏa lực mới, súng pháo mới, vv.
Đó chính là dự án tăng Object-195 hay theo cách gọi của Phương Tây là T-95 mà nhiều người đã nhầm tưởng rằng đó là loại tăng Black Eagle.
Giới quân sự Nga và thế giới đã rất kỳ vọng chứng kiến sự xuất hiện của siêu tăng T-95 tuy nhiên mong muốn này đã không trở thành hiện thực khi Bộ quốc phòng nước này thông báo rằng Quân đội Nga sẽ chấm dứt tài trợ cho dự án phát triển loại tăng chiến đấu chủ lực mới T-95, với lý do loại tăng này không còn phù hợp với quan điểm tác chiến của chiến tranh hiện đại và chi phí chế tạo cực kỳ đắt đỏ.
Và cũng giống như Black Eagle, T-95 cũng chỉ là “giai thoại”, là những bản vẽ “trào phúng” được lan truyền trên các trang mạng và diễn đàn.
Trở lại với dự án siêu tăng Armata mà phương Tây gọi là Т-99. Theo như báo chí Nga và nước ngoài, nguyên mẫu đầu tiên của xe tăng mới T-99 dự kiến sẽ được giới thiệu vào năm 2015, sau đó hoàn thành các đợt kiểm tra và đến năm 2015 thì đưa vào phục vụ khoảng 2.300 chiếc.
Tăng T-99 được cho là kế thừa tất cả những thành tựu của Object 195. Armata có nguyên tắc bố trí, các thiết bị và hệ hống gần như tương tự với Object 195, nhưng nó có mức độ tích hợp công nghệ cao hơn, trọng lượng nhỏ hơn, khả năng cơ động cao hơn và không đắt tiền như người tiền nhiệm T-95.
Có thể nói đây là dự án tăng đầy tham vọng của người Nga. Tuy nhiên, từ khi bản vẽ được phác thảo đến lúc nó trở thành một chiếc xe tăng thật thì đó quả là một quá trình không hề đơn giản nếu không muốn nói là quá phức tạp và lắm nhiêu khê. Chắc chắn rằng sẽ không một ai muốn nhớ lại “kỷ niệm buồn” mà họ đã từng trải qua với T-95 hay Black Eagle.