AA-12 - khẩu Shotgun uy lực đến từ Mỹ
Khẩu Auto Assault AA-12, được biết đến như là một phiên bản nâng cấp cải tiến từ khẩu Atchisson do Maxwell Atchisson phát triển từ những năm 1972, dựa trên khung sườn của khẩu M16 Hoa Kỳ. Để có được một khẩu AA-12, các kỹ sư súng và đạn đạo học của MPS đã phải bỏ ra hơn 18 năm nghiên cứu và phát triển, với hơn 188 bản thiết kế và thay đổi dựa trên khẩu súng ban đầu. AA-12 với thiết kế mới có năng lực tác chiến rất tốt và đáp ứng được các yêu cầu về tác chiến hiện đại và tác chiến trong các điều kiện khác nhau.
AA-12 được thiết kế để trở thành một khẩu Shotgun tự động và bắn như một khẩu súng trường tấn công. AA-12 mang dáng dấp của các dòng súng trường tấn công hiện đại, nhưng lại có sức công phá uy lực của một khẩu súng trường thế kỷ XXI. Khẩu AA-12 được cấu thành từ thép chịu lực tốt và có các thiết kế đặc biệt nhằm bảo vệ các bộ phận nhạy cảm như kim hỏa, chốt lên đạn, khay nạp đạn và các bộ phận phụ trợ như hệ thống nạp đạn tự động bằng khí gas.
Với thiết kế chống lại được các tác nhân tự nhiên, AA-12 có khả năng bắn được ngay cả khi bị vùi dưới cát, thậm chí là khi bị ngập trong nước, súng vẫn có thể khai hỏa mà vẫn giữ được uy lực như trong điều kiện bình thường.
Ban đầu, AA-12 do Maxwell Atchisson phát triển, sau đó ông đã bán lại mẫu súng này cho ãng MPS với giá 200.000 USD, cùng toàn bộ thiết kế của khẩu súng. Hãng này đã thiết kế lại gần như toàn bộ thế nhưng điểm ấn tượng nhất của khẩu súng chính là cơ cấu nạp đạn bằng khí gas, cơ cấu khai hỏa bằng loại nòng mở và sử dụng hệ thống kim hỏa như một khẩu súng máy tự động trên chiến trường.
AA-12 có 2 chế độ bắn là bán tự động và hoàn toàn tự động. Với chế độ bán tự động, nó hoạt động tương tự như một khẩu Shotgun thông thường theo cơ chế là “Shot-Grap”, nghĩa là sau mỗi lần bắn thì phải lên đạn lại bằng chốt kéo cần gạt đạn.
Thông thường các khẩu Shotgun hiện nay đều có độ giật khá cao bởi chúng đều sử dụng cơ chế lên đạn bằng khí gas nén thông thường được phát triển từ mẫu Remington 1000. Tuy nhiên, AA-12 được áp dụng công nghệ nạp đạn và chống giật hiệu quả do MPS phát triển dựa trên hệ thống Reload-Recoil (2R) bằng một hệ thống khí gas nén tùy chỉnh được áp suất.
Khi bắn, thanh trượt bên trong sẽ đẩy viên đạn đi, đồng thời chốt nạp đạn của bị đẩy về phía sau, tạo độ giật, nhưng ở AA-12, hệ thống 2R kéo viên đạn tiếp theo lên và làm giảm đáng kể vận tốc của chốt nạp khi nó chạm vào bộ phận khai hỏa súng nên không tạo độ giật mạnh như trước. Theo các kỹ sư từ Remington và MPS thì hệ thống 2R làm việc khá tốt và cho kết quả rất đáng ngưỡng mộ, giảm đi được đến hơn 20% độ giật. Đây chính là điều làm nên độ chính xác của AA-12 khi bắn ở chế độ hoàn toàn tự động.
AA-12 sử dụng băng tiếp đạn thông thường, gồm 2 loại 5 viên tiêu chuẩn hoặc 8 viên đầu đạn nổ áp suất cao FRAG-12. Ngoài ra, nó còn có các biến thể sử dụng băng tiếp đạn cơ cấu Drum loại 20 và 30 viên FRAG-125 hoặc 12 Gauge. Điểm đặc biệt của các băng tiếp đạn trên AA-12 là chúng có thể tháo và thay rất nhanh.
Sự khác nhau giữa loại nòng mở (bên trái) và loại thông thường
Hiện nay, AA-12 sử dụng 2 loại đầu đạn chính tác chiến quân đội là loại đầu đạn nổ áp suất cao FRAG-12 hoặc loại đạn sát thương tầm gần dưới 200m 12 Gauge, cả 2 đều rất uy lực nhưng FRAG-12 lại có cự ly sát thương cao hơn 12 Gauge. Trên chiến trường tác chiến hiện đại, FRAG-12 được các xạ thủ ưa chuộng hơn nhờ khả năng tấn công uy lực trong các cuộc vây hãm hoặc phục kích nhưng trong các cuộc đột nhập hoặc tấn công áp chế đối phương thì loại 12 Gauge được ưa chuộng hơn cả nhờ uy lực và tầm bắn hạn chế trong các điều kiện tác chiến đô thị.
AA-12 còn được trang bị thêm một hệ thống ngắm bắn phụ trợ hoặc ngắm bắn qua đầu ruồi. Kính ngắm bắn của AA-12 thuộc loại Laser Dot, tạo thành một điểm laser bên trong kính ngắm và thẳng hàng trên mắt của xạ thủ, tương tự với loại kính ngắm EoTech, tuy nhiên, loại Laser Dot tỏ ra nhanh nhạy hơn.
AA-12 là một trong số những khẩu súng Shotgun nhẹ nhất trang bị cho các Lực lượng vũ trang với trọng lượng rỗng là 4.76 kg và trọng lượng khi nạp đạn với băng tiếp đạn Drum 32 viên FRAG-12 là 7.3 kg, nhẹ hơn nhiều so với những khẩu Shotgun thông thường. Chiều dài tiêu chuẩn của phiên bản gốc AA-12 là 966m nhưng phần nòng súng lại có chiều dài tương đương với 1 khẩu AR-12 hay M4 Carbine.
Ngoài ra, còn có một biến thể khác là CBQ với nòng súng ngắn hơn ½ và có trọng lượng chỉ bằng ½ so với khẩu AA-12 gốc được trang bị cho các Lực lượng đặc biệt của Thủy quân lục chiến Mỹ (USMC) trong các cuộc tấn công đột nhập. Từ năm 2005, AA-12 đã trở thành khẩu Shotgun tiêu chuẩn của USMC với hơn 50.000 khẩu AA-12 và hơn 10 biến thể khác nhau tùy thuộc cho các mục đích tác chiến.
Bài vở và ý kiến đóng góp cho chuyên mục xin vui lòng gửi về email: tientruonghuong@vccorp.vn. Trân trọng!
