Giữa tháng 6 vừa qua trên Internet xuất hiện một hình ảnh được cho là của ATD-X, mẫu chiến đấu cơ tàng hình đang trong quá trình phát triển của Nhật Bản. Khi đó nhiều người tỏ ý hoài nghi về sự xác thực của nó vì độ phân giải của bức ảnh rất thấp. Tuy vậy hôm thứ Bảy tuần trước, Bộ quốc phòng Nhật Bản đã công bố những hình ảnh chính thức về mẫu máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ năm ATD-X đầu tiên.
Hình ảnh được cho là của ATD-X hồi giữa tháng 6
Tham vọng của Nhật Bản trong việc chế tạo chiến đấu cơ tàng hình nội địa là điều đã được biết đến từ lâu. Nước này có một bờ biển dài, cùng một vùng lãnh hải và đặc quyền kinh tế rộng lớn. Do đó Nhật cần có một tiêm kích cơ động cơ kép, có tầm hoạt động lớn để có thể tuần tra vùng trời có diện tích lớn như vậy.
Trong khi đó, Mỹ nhất quyết không xuất khẩu F-22 ngay cả cho các đồng minh thân cận nhất, còn F-35 chỉ có một động cơ và có tầm hoạt động hạn chế hơn. F-35 cũng là một chiến đấu cơ đa năng, không được thiết kế chuyên biệt cho không chiến như yêu cầu của Nhật Bản.
Nỗ lực phát triển chiến đấu cơ tàng hình của Nhật đã bắt đầu từ 24 năm trước, với chương trình FSX. Theo dự kiến, FSX sẽ được đưa vào sản xuất với cái tên F-2. Tuy nhiên sau đó dưới ảnh hưởng của Mỹ, Nhật thay FSX bằng một chương trình hợp tác với Lockheed Martin. F-2 được thiết kế dựa theo mẫu F-16 và trở thành mẫu chiến đấu cơ đa năng. Còn vai trò tiêm kích chiếm ưu thế trên không do F-15J (phiên bản F-15 Eagle dành cho Nhật Bản) đảm nhiệm.
Sau khi Mỹ từ chối bán F-22, Nhật quyết định tái khởi động FSX dưới cái tên ATD-X. Dự kiến chương trình ATD-X sẽ hoàn thành vào năm 2018 và chuyển sang giai đoạn sản xuất hàng loạt với tên F-3, và nó sẽ bắt đầu thay thế vai trò của F-15J. Còn F-35 sẽ thay thế F-2 và F-4EJ.
Hiện vẫn có rất ít thông tin về ATD-X, nhưng một số công nghệ được cho là sẽ có mặt gồm radar quét điện tử chủ động (AESA) thế hệ 2, hệ thống điều khiển sử dụng cáp quang, các hệ thống tác chiến & chế áp điện tử hiện đại, công nghệ điều khiển luồng phản lực…
