Tạp chí Diplomat (Nhật Bản) có bài viết bình luận về thông tin Nga có thể bán tàu ngầm thế hệ 5 cho Trung Quốc. Dưới đây là nội dung bài viết:
Tuần trước, Tư lệnh Hải quân Nga , Đô đốc Viktor Chirkov đã thông báo nước này sẽ chế tạo tàu ngầm thế hệ thứ 5 lớp Kalina. Theo các phương tiện truyền thông Nga, tàu ngầm thế hệ mới sẽ sử dụng công nghệ động cơ đẩy không khí độc lập (AIP).
“Nga hiện tại đang thiết kế tàu ngầm tiêu chuẩn thế hệ thứ 5, Project Kalina, được trang bị hệ thống AIP. Ngành công nghiệp của chúng ta hứa hẹn sẽ phát triển được hệ thống AIP vào năm 2017 và đóng tàu ngầm đầu tiên sử dụng công nghệ này vào năm 2018”, Viktor Chirkov thông báo.
Tàu ngầm trang bị công nghệ AIP có những ưu thế vượt trội hơn hẳn so với tàu ngầm diesel-điện truyền thống và thậm chí cả tàu ngầm hạt nhân. Hệ thống AIP cho phép tàu ngầm hoạt động ở dưới nước lâu hơn, trong khi tàu ngầm diesel-điện phải thường xuyên nổi lên để nạp pin nên dễ lộ vị trí.
Mặt khác, tàu ngầm AIP có khả năng ẩn mình cao hơn tàu ngầm hạt nhân, do tàu ngầm hạt nhân thường phải liên tục chạy các máy bơm ồn ào để làm mát lò phản ứng. Tiếng ồn từ máy bơm có thể thu hút sự chú ý của đối phương, khiến đối phương dễ dàng phát hiện ra vị trí của con tàu. Trong khi đó, tàu ngầm AIP có thể hoạt động dưới nước một thời gian dài mà không tạo ra nhiều tiếng ồn.
Một số quốc gia, chủ yếu là phương Tây nhưng cũng có một số quốc gia khác như Ấn Độ, đã phát triển thành công hay đang theo đuổi công nghệ AIP cho tàu ngầm. Đã có những đồn đoán, bao gồm từ phía chính phủ Ấn Độ, rằng các tàu ngầm Type 041 (lớp Yuan) hay ít nhất là một số tàu trong hạm đội tàu ngầm của Trung Quốc có thể được trang bị hệ thống AIP.
Dự án phát triển tàu ngầm lớp Kalina đặt ra những câu hỏi về hợp đồng tàu ngầm tương lai mà Nga đang đàm phán với Trung Quốc. Theo Diplomat, Moscow và Bắc Kinh từ lâu đã đàm phán về việc Trung Quốc muốn mua 4 tàu ngầm thế hệ 4 lớp Lada của Nga. Mặc dù vậy, quyết định phát triển tàu ngầm thế hệ 5 lớp Kalina có thể đồng nghĩa Moscow sẽ không tiếp tục sản xuất tàu ngầm lớp Lada. Cho đến nay chỉ có duy nhất 1 tàu ngầm lớp Lada mang tên St. Petersburg được hoàn thiện.
Theo tờ Want China Times (Đài Loan), ngay sau thông báo của Đô đốc Viktor Chirkov, Đài tiếng nói nước Nga (Voice of Russia) đã đưa tin Tổng thống Nga Putin có thể sẽ cho phép bán tàu ngầm lớp Kalina cho Trung Quốc. Mặc dù trên phiên bản tiếng Anh của Voice of Russia không thấy có thông tin này nhưng tờ Want China Times cho biết báo cáo của Đài tiếng nói nước Nga được dựa trên đánh giá của Vassily Kashin, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm phân tích Chiến lược và Công nghệ ở Moscow.
Như vậy, chưa có thông báo chính thức từ chính phủ Nga. Thêm nữa, Moscow có thể đơn thuần bỏ ngỏ ý tưởng này như một cách để gây sức ép với Mỹ sau phản ứng của Washington về việc Crimea sáp nhập vào Nga. Việc Nga bán tàu ngầm mới cho Trung Quốc sẽ tăng cường hơn nữa các hạm đội tàu dưới mặt nước ngày càng lớn mạnh của Bắc Kinh, đặc biệt nếu Trung Quốc sử dụng tàu ngầm mua từ Nga để tự chế tạo tàu ngầm nội địa dựa trên công nghệ của Nga.
