“Cá dữ” Piranha của Nga phù hợp tác chiến trên biển Đông

Ở kỳ trước chúng ta đã xem xét loại tàu ngầm cỡ nhỏ hiện đại nhất thế giới SMX-26 của Pháp. Hiện nay, Đức cũng không chịu kém cạnh Pháp khi giao Công ty HDW phát triển cho hải quân nước mình loại tàu ngầm cỡ nhỏ Type 800, được chế tạo trên cơ sở tàu ngầm 212A.

Nó có lượng giãn nước khoảng 900 tấn, chiều dài gần 50 m, đường kính thân tàu chỉ có 5 m, tốc độ 18 hải lý/h, duy trì hoạt động liên tục 28 ngày. Tàu ngầm Type 800 được trang bị 4 - 8 ống phóng ngư lôi dùng để phóng ngư lôi và cả tên lửa hành trình chống hạm.

Các nhà thiết kế Đức đang nghiên cứu triển khai thêm tên lửa phòng không dẫn đường bằng laser để đối phó với máy bay trinh sát chống ngầm cánh cố định và pháo phòng không cỡ nhỏ để tấn công trực thăng chống ngầm hay tàu xuồng của các phần tử khủng bố.

Ngoài ra, quốc gia nhiều tàu ngầm nhất thế giới là Triều Tiên cũng có những tàu ngầm mini hết sức độc đáo, ví dụ như tàu ngầm mini lớp Sang-O có chiều dài 34 m, lượng giãn nước 370 tấn khi lặn. Hiện lực lượng đặc nhiệm hải quân Triều Tiên có khoảng 40 tàu loại này.

Hiện nay, các loại tàu ngầm cỡ nhỏ và mini còn được trang bị thêm nhiều loại vũ khí để nâng cấp sức mạnh chẳng kém các tàu ngầm cỡ lớn. Ngoài tàu ngầm SMX-26 của Pháp, đáng chú ý nhất là tàu ngầm Piranha của Nga và S-1000 của liên danh Nga - Italia.

Nga tái triển khai dự án tàu ngầm Piranha của Liên Xô

Trong khuôn khổ cuộc triển lãm tại Diễn đàn quân sự quốc tế Army-2015, ngoài mô hình tàu ngầm thông thường Project 677E Lada, hải quân Nga còn trưng bày mẫu tàu ngầm mini lớp Piranha và Piranha-T (NATO gọi là Losos - có nghĩa là “cá Hồi” trong tiếng Nga).

Thông tin về mô hình tàu Piranha mới cho đến nay còn tương đối ít, nhưng chắc chắn rằng, Piranha không phải là sản phẩm chế tạo mới.

Thực ra nó được Liên Xô thai nghén từ thập niên 80 thế kỷ trước nhằm thực hiện các hoạt động tác chiến đặc biệt, hải quân Xô Viết dự định chế tạo 12 tàu cho nhiệm vụ này.

Piranha là thế hệ tàu ngầm siêu nhỏ từng được phát triển để dành cho các điệp vụ đặc biệt. Loại tàu này có ưu thế không phát ra tiếng động khi di chuyển, được mô tả là “gần như im lặng tuyệt đối”, và do vậy rất khó bị phát hiện.

Vỏ tàu Piranha được chế tạo kiên cố bằng hợp kim titan giúp tránh được các thiết bị dò kim loại và tránh được thủy lôi. Người nhái từ tàu Piranha có thể được sử dụng cho các kế hoạch đột kích đơn lẻ trong khi vẫn giữ liên lạc với tàu để được cung cấp oxy, điện, hơi ấm...

Theo thông tin từ thời Liên Xô, tàu ngầm Piranha có trọng lượng 218 tấn khi nổi, 390 tấn khi lặn, chiều dài 28,2 m, chiều rộng 4,8 m. Tàu có thể lặn sâu tới 300 m, tốc độ di chuyển 23 km/giờ khi lặn, 12,9 km/giờ khi nổi, thủy thủ đoàn gồm 9 người, được trang bị 2 ống phóng ngư lôi.

Tàu ngầm Piranha của Liên Xô thuộc dự án 865 (tên NATO là Losos).

Viện thiết kế tàu ngầm nổi tiếng của Nga là SPMBM Malakhit thiết kế, Nhà máy đóng tàu Admiralteiskye Verfi chế tạo, Viện thiết kế nồi hơi đặc biệt (SKBK) ở St. Petersburg cung cấp động cơ AIP Kristall-20 công suất 130kW.

Ngoài ra, hệ thống ắc quy của Piranha cho phép tàu chạy dưới nước 10 ngày liên tục và có thể nạp tiếp nhiên liệu ngay ngoài biển chỉ trong vòng tám tiếng để có thể tiếp tục vận hành 10 ngày tiếp theo.

Đến đầu thập niên 90, Piranha đã được chế tạo thành công, 2 nguyên mẫu của nó đã ra đời và được thử nghiệm, nhưng rất tiếc là dự án này đã bị đình chỉ sau sự sụp đổ của Liên bang Xô viết và sự suy thoái trong một thời gian dài của ngành công nghiệp quốc phòng Nga.

Piranha phiên bản Nga sẽ được bổ sung nhiều tính năng

Hãng tin Nga RIA Novosti dẫn lời ông Igor Zakharov - Phó chủ tịch Tập đoàn Đóng tàu Thống nhất (USC) của Nga cho biết, khôi phục lại các dự án tàu ngầm mini đang là trọng điểm trong xây dựng khả năng tác chiến tương lai của hải quân nước này.

Hiện nay Nga giao nhiệm vụ tái khởi động dự án tàu ngầm Piranha cho Cục sản xuất cơ khí hải quân Malakhit có trụ sở tại thành phố St Petersburg.

Đơn vị trực thuộc Tập đoàn đóng tàu Thống Nhất này đang tái phát triển những nguyên mẫu mới của tàu ngầm siêu nhỏ thế hệ mới này.

Ông Alexander Terenov, cố vấn tổng giám đốc của Malakhit cho biết, tàu ngầm Piranha 865 có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ, bởi “có nhiều tính năng và có thể mang tên lửa và thủy lôi”.

Nó có thể sử dụng để bảo vệ các cơ sở hải quân với lợi thế là chỉ cần một đội ngũ nhỏ để vận hành cùng chi phí bảo hành ít.

Theo tin cho biết, tàu sẽ được trang bị thêm hệ thống 2 bánh lái bên sườn giống thiết kế tàu ngầm SMX-26, giúp nó có khả năng xoay tròn tại chỗ và chụp bánh lái kiểu mới, giúp hạ thấp tối đa rung động của chân vịt, khiến tàu có khả năng di chuyển dưới nước cực êm.

Cục sản xuất cơ khí hải quân Malakhit cũng cho biết, hệ thống động lực của tàu sẽ được áp dụng các công nghệ hiện đại của hệ thống động lực AIP thế hệ 2 Kristall-27 do SKBK chế tạo.

Loại động cơ tiên tiến này hiện đang được sử dụng trên tàu ngầm lớp Project 677 - lớp Lada và phiên bản xuất khẩu của nó là Amur-1650.

Hệ thống động cơ mới khiến Piranha có khả năng lặn dưới nước vài chục ngày, nâng cao phạm vi hành trình so với những tàu ngầm mini có lượng giãn nước tương đương.

Với hệ thống động cơ mới và những tính năng tiên tiến mới, khả năng tác chiến của Piranha sẽ được nâng cao rất nhiều.

Điểm nổi bật là Piranha có thể được trang bị các loại tên lửa và ngư lôi, được thiết kế riêng cho nhiệm vụ tác chiến chống ngầm và chống hạm, không chỉ đơn thuần là “đánh và chạy”. Việc được trang bị vũ khí khiến nó có thể hoàn thành rất nhiều nhiệm vụ khác nhau.

Ngoài ra, Piranha cũng được thiết kế với tính năng tự động hóa cao, giảm lượng thủy thủ vận hành để có khả năng mang theo lực lượng đột kích dưới nước, khiến nó có khả năng cạnh tranh cao so với các loại tàu ngầm nhỏ hay mini của Pháp như SMX-23 và SMX-26.

Theo ông Terenov giới thiệu, tàu ngầm mini Piranha có giá rất rẻ và chi phí bảo dưỡng thấp. Loại tàu này có thể được xuất khẩu và Nga đang trực tiếp nhắm tới thị trường vũ khí cho những nước đang phát triển và những khách hàng truyền thống đã từng mua tàu ngầm Nga.

Tàu ngầm cỡ nhỏ S-1000 của liên danh Nga - Italia

Hiện Nga và Italia đang hợp tác chế tạo tàu ngầm cỡ nhỏ S-1000, dự án bắt đầu được khởi động vào năm 2005. S-1000 được coi là một phiên bản thu nhỏ và hiện đại hóa sâu hơn của tàu ngầm lớp Amur (phiên bản xuất khẩu của tàu ngầm Lada, Project 677E của Nga).

Chỉ sau khi triển khai kế hoạch 1 năm, đến Triển lãm vũ khí quốc tế hải quân Euronaval tổ chức tại Pháp năm 2006, mô hình đầu tiên của nó đã ra mắt.

Sau đó, S-1000 còn được mang đi giới thiệu với Ấn Độ trong gói thầu mang mật danh P-75I, trị giá 8,1 tỷ USD, mua sắm 6 tàu ngầm AIP của hải quân nước này.

Tuy nhiên, thời gian qua, đã có thông tin cho rằng kế hoạch hợp tác đã bị hủy bỏ sau khi Mỹ và châu Âu đưa ra các biện pháp trừng phạt kinh tế và đình chỉ hợp tác quân sự đối với Nga, sau cuộc khủng hoảng chính trị Ukraine. Tuy nhiên, cả Nga và Italia đã bác bỏ thông tin này.

Đại diện của Công ty chuyên đóng tàu ngầm Rubin ở St. Petersburg của Nga và nhà sản xuất trang bị hải quân Fincantieri của Italia khẳng định, dự án không những không bị đình chỉ mà S-1000 còn được cải tiến sâu và trang bị thêm nhiều tính năng mới cực kỳ tiên tiến.

Đại diện của liên danh này còn thẳng thắn chỉ ra, mục đích hợp tác giữa 2 bên là không chỉ là bán tàu ngầm cho những thị trường vũ khí tiềm năng như Trung Đông và Đông Nam Á, mà chúng cũng sẽ được trang bị rộng rãi cho cả lực lượng hải quân Nga và Italia.

Theo số liệu của nhà sản xuất, S-1000 có chiều dài 56,2 m, lượng giãn nước 1100 tấn. S-1000 được trang bị hệ thống động lực không cần không khí AIP, cho phép tàu lặn sâu tới 250 m, đạt tốc độ 14 hải lý/h, với phạm vi hành trình khoảng 3000 hải lý (5500 km).

S-1000 được trang bị hệ thống vũ khí khá mạnh với 6 ống phóng ngư lôi tiêu chuẩn cỡ 533 mm, mang theo 14 quả ngư lôi và tên lửa chống hạm (6 ngư lôi và 8 tên lửa chống hạm). S-1000 được biên chế 16 thủy thủ và có khả năng mang theo 12 lính biệt kích dưới nước.

Sắp tới, Hải quân Việt Nam sẽ sở hữu 6 tàu ngầm động cơ diesel-điện lớp Varshavyanka của Nga với lực lượng thủy thủ huấn luyện bài bản ở nước bạn và cơ sở huấn luyện được Nga giúp đỡ xây dựng ở Cam Ranh.

Đây là một lợi thế lớn nếu Việt Nam mua sắm tàu ngầm Piranha hoặc S-1000.