Nữ phi công trẻ tuổi nhất thế giới
Lydia sinh ngày 18-8-1921 tại Moscow, cha bà là phi công lão luyện của Hồng quân Xô Viết. Lydia sớm bộc lộ sở thích bay lượn của mình. Ngay từ bé, bà được cha cho lên chiếc máy bay huấn luyện Yakovlev Yak-1S, ngồi trong buồng lái và bay lượn trên bầu trời Moscow. Năm 14 tuổi, bà được cha đưa đến Câu lạc bộ hàng không Moscow, bà học hỏi rất nhanh những kỹ năng bay với chiếc máy bay dân dụng cỡ nhỏ và đến năm 15 tuổi, Lydia trở thành nữ phi công trẻ tuổi nhất thế giới.
Sau đó, Lydia giữ vai trò là người huấn luyện bay cho các phi công mới cho CLB hàng không Moscow. Cho tới khi hiệp định không xâm phạm Đức-Xô Viết bị phá vỡ, bà bắt đầu khao khát được bay trên những chiếc tiêm kích Ilyu Il-2 và hạ gục những chiếc máy bay Đức tấn công Liên bang Xô Viết.
Bà đã nhiều lần nộp đơn tham gia vào Không quân Xô Viết nhưng bị trả lại hồ sơ vì còn quá ít tuổi. Khi nộp đơn lần đầu tiên, bà mới chỉ 17 tuổi và chưa có kinh nghiệm không chiến trên không. Sau đó, bà phải khai man tuổi của mình và cả số giờ bay trên không để được nhận vào Không quân Xô Viết.
Sau khi trúng tuyển, bà gia nhập Tiểu đoàn tiêm kích số 586, trực thuộc Lực lượng phòng không Liên bang Xô Viết. Tiểu đoàn này gồm các phi công nữ tham gia không quân. Tại đây, Lydia được huấn luyện các kỹ năng không chiến. Nhờ tiếp thu rất nhanh và khả năng điều khiển máy bay tốt, Lydia đã nhanh chóng được điều động ra mặt trận với vai trò là phi công máy bay tiêm kích bảo vệ bầu trời Liên bang Xô Viết.
Sau vài tháng, bà được điều động đến mặt trận Stalingrad, gia nhập tiểu đoàn không quân số 437 IAP. Lydia là phi công nữ duy nhất trong tiểu đoàn này suốt một thời gian dài, sau đó bà làm việc cùng 3 nữ phi công khác. Họ nhanh chóng trở thành phi đội nữ xuất sắc nhất nước Nga.
Tại mặt trận Stalingrad, bà cùng những xạ thủ cừ khôi như Koulikov, Voloydia, Vasily Zaytsev đã trở thành những anh hùng khiến nước Nga có thêm hy vọng trong cuộc chiến gian khổ với phát xít Đức.
Màn rượt đuổi kinh hoàng trên không
Ngày 13-9-1942, chỉ huy trưởng phi đội của bà là Thiếu tá Sergei Danilov cùng 4 thành viên khác trên những chiếc Yakovlev Yak-1 đã bị 5 chiếc Messerschmitt Bf 109 của Không quân Đức bắn hạ. Lydia quyết tâm phải bắn hạ bằng được máy bay quân sự Đức trong một nhiệm vụ tấn công đàn oanh tạc cơ Junker Ju-88. Xuất phát từ căn cứ Verkhnaia, dưới sự chỉ huy của Lydia, phi đội của bà nhanh chóng tiến thắng về phía của quân Đức. Thế nhưng, họ bị choáng ngợp bởi số lượng máy bay Đức lên đến hàng trăm chiếc , chúng còn được các chiếc Bf 109 đi theo bảo vệ.
Lydia (bên trái) cùng Chỉ huy trưởng Sergei Danilov (giữa) bên cạnh chiếc Yak-1B của Lydia trong một chuyến bay năm 1942.
Bà ra lệnh cho một thành viên bay phía trên phi đội của đối phương và đánh lạc hướng những chiếc Bf 109, khiến chúng để lộ ra các khoảng trống và như vậy, không còn chiếc máy bay nào bảo vệ những chiếc oanh tạc cơ Ju-88 nữa. Chớp lấy cơ hội này, Lydia đã chỉ huy phi đội của mình bay phía trên và nhanh chóng bắn hạ chiếc Ju-88.
Bà Katya Budanov (một thành viên trong phi đội của Lydia) kể lại rằng:
“Khi ấy tình thế rất hỗn loạn, các phi công của phi đội 46 và phi đội 2 đã nhanh chóng bắn hạ được những chiếc Ju-88 dẫn đầu. Tôi nhận được điện đàm từ chỉ huy Lydia rất rõ ràng: “Bám theo mình, đội hình Alpha tấn công hạ gục ngay 3 chiếc Ju-88 dẫn đầu, quyết không được để chúng cắt bom trước khi vào được thành phố”. Tôi nhanh chóng bay theo đội hình Alpha theo lời Lydia, tôi và Raisa Beliaeva đã hạ gục được 1 chiếc Ju-88 và không thể bám sát được chiếc Ju-88 đi đầu thứ 2”.
Lydia với kỹ năng bay lượn của mình đã nhanh chóng vượt qua làn đạn của những chiếc Bf 109 và súng máy từ Ju-88. Nhanh như chớp, bà bay cắt mặt và bắn hạ được 2 chiếc Ju-88. Ngay sau đó, bà bị theo sát bởi một chiếc Bf 109. Tên phi công đeo bám rất rát và bắn xối xả vào máy bay của Lybia, tuy nhiên, rất may là chỉ có một viên đạn trúng vào đuôi máy bay của Lydia.
Trước tình hình này, Lydia đã thực hiện kỹ thuật bay 360 Angel, thoát được chiếc Bf 109. Lydia bay ra ngay phía sau chiếc máy bay địch và bắt đầu nã súng. Chiếc Bf 109 bốc khói, tuy nhiên, tay phi công đã nhanh chóng nhảy dù ra ngoài. Đây là tên phi công đã hạ được đến 11 đồng đội của Lydia ở mặt trận Stalingrad và được phong đến 3 chiếc huân chương chữ thập hạng nhất.
Sau đó, bà trở thành một cái tên nổi như cồn trong giới phi công toàn thế giới. Các phi công của Không quân Hoàng gia Anh đã viết một lá thư gửi đến tiểu đoàn 437 của bà với những lời khen ngợi:
“Chúng tôi rất hãnh diện khi có một phi công nữ như cô. Chúng tôi, những phi công RAF vô cùng sung sướng khi có một phi công nữ lại hạ được một tay phi công người Đức với 3 huân chương chữ thập. Chào thân ái và chúc cô sẽ có nhiều thành tích hơn nữa để làm rạng danh những chiến binh trên không như chúng ta”
Tay phi công người Đức điều khiển chiếc máy bay bị Lydia bắn hạ sau đó đã bị Hồng quân Liên Xô bắt giữ. Đối diện với người đã hạ gục mình, hắn đã há hốc mồm ngạc nhiên khi người hạ mình là một phi công nữ.
Sau đó, Lydia đã lập được rất nhiều chiến công khi một mình hạ được một khẩu đội pháo của quân Đức. Ngoài ra, bà còn bắn hạ được rất nhiều oanh tạc cơ Ju-88 và 11 chiếc Bf 109 khác.
Tuy nhiên, huyền thoại phi công nữ người Nga đã bị 2 tay phi công sừng sỏ của Đức là Thiếu úy Feldwebel Hans-Jörg Merkle và Đại úy Erich Hartmann hạ gục. Erich là một trong những tay phi công nổi tiếng nhất thế giới với thành tích hạ được đến hơn 352 máy bay của quân Đồng minh. Lydia đã anh dũng hy sinh tại mặt trận Kursk vào ngày 1-8-1943. Sau đó hơn một ngày, xác máy bay của bà đã được tìm thấy ở Nam-Ukraine. Bà đã được truy phong là Trung úy đầu năm 1943 và nhận được rất nhiều huân huy chương trong đó có Huân chương Lenin, Huân chương anh hùng Xô Viết và nhiều huân huy chương cao quý khác.
Bài vở và ý kiến đóng góp cho chuyên mục xin vui lòng gửi về email: tientruonghuong@vccorp.vn. Trân trọng.