Đại tướng Martin Dempsey và đoàn đại biểu cấp cao Quân đội Hoa Kỳ thăm Việt Nam từ ngày 13-16/8 theo lời mời của thượng tướng Đỗ Bá Tỵ, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng.
Tờ New York Times (NYT) ngày 16/8 bình luận, Việt Nam bất ngờ trở nên quan trọng hơn đối với Washington trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc đang gia tăng đối đầu tại Biển Đông, nơi được xem như là một trong những tuyến giao thương trên biển quan trọng nhất thế giới.
Chuyến thăm của tướng Dempsey được báo giới Mỹ đánh giá cao trong việc thắt chặt quan hệ Việt-Mỹ
Theo NYT, Việt Nam đóng vai trò rất quan trọng với Mỹ do có vị trí chiến lược cận kề Trung Quốc, do dân số gần 100 triệu người và do có đường bờ biển dài tại Biển Đông.
“Chúng tôi thực sự nghĩ rằng lẽ ra chúng tôi nên cải thiện quan hệ một cách bền vững với quân đội Việt Nam. Tôi sẽ đề xuất Việt Nam tăng cường quản lý nguồn tài nguyên biển và tranh chấp lãnh thổ, tương tự như các quốc gia khác tại Biển Đông”, NYT dẫn lời tướng Dempsey phát biểu trong một cuộc họp báo tại TP.HCM sáng 16/8.
Tướng Dempsey tốt nghiệp học viện quân sự danh tiếng West Point khi chiến tranh Việt Nam đi đến hồi kết và chưa từng tham chiến tại Việt Nam, nhưng chuyến thăm của ông đánh dấu một nỗ lực tái thiết lập quan hệ rõ nét của Mỹ và Việt Nam, NYT nhận xét.
NYT cũng dẫn lời phát biểu của tướng Dempsey: Mỹ không buộc Việt Nam phải lựa chọn giữa Bắc Kinh và Washington.
"Tôi đến đây không phải để bàn về Trung Quốc nhưng cái bóng của chủ đề về Trung Quốc vẫn cứ thấp thoáng trong các cuộc đối thoại", tướng Dempsey nói.
Tờ USA Today cũng có bài viết nhận định về chuyến thăm này. Theo USA Today, ông Dempsey là tham mưu trưởng Mỹ đầu tiên sang thăm Việt Nam kể từ chuyển thăm của tướng Thomas Moorer năm 1971, thời điểm có gần 300.000 lính Mỹ tham chiến trong một cuộc chiến tranh hao tiền tốn của.
Đồng quan điểm với NYT, USA cho rằng, chuyến thăm của ông Dempsey sẽ giúp thắt chặt hơn nữa mối quan hệ giữa hai nước từng ở hai bờ chiến tuyến. Hai nước bình thường hóa quan hệ vào năm 1995, dưới thời Tổng thống Bill Clinton.
Tướng Dempsey đã bỏ qua những sự kiện mà ông gọi là “các phần khác của thế giới” để giành sự chú ý của mình vào Việt Nam trong khi cả nước Mỹ đang dồn sự chú ý vào cuộc khủng hoảng ở Iraq.
Ông nói với các quan chức quốc phòng Việt Nam rằng ông không muốn bỏ lỡ chuyến thăm này. Tổng thống Obama và Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel cũng nhấn mạnh điều đó với ông. Tướng Dempsey nói rằng hai người đó đã nói với ông: “Vị trí của ông ngay bây giờ là Việt Nam”.
USA Today dẫn lời đại tá Ed Thomas, phát ngôn viên của tướng Dempsey, cho biết mục đích của chuyến đi là để xây dựng quan hệ với các quan chức cấp cao của quân đội Việt Nam và thảo luận về vấn đề an ninh khu vực. Chuyến thăm này là một bước nữa trong việc xây dựng một mối quan hệ bình thường (giữa Mỹ và Việt Nam).
"Đây là thực tế mà thế hệ trước không thể tưởng tượng nổi. Cuộc chiến tranh tại Việt Nam đã cướp đi sinh mạng của 58.000 lính Mỹ, thay đổi quan điểm của người Mỹ về vai trò của họ trên thế giới còn Việt Nam bị tàn phá. Ngày nay, Việt Nam đã mở rộng cánh cửa hợp tác và rất nhiều công ty Mỹ vào làm ăn tại Việt Nam", USA Today viết.
Trong khi đó, The Wall Street Journal ngày 15/8 bình luận, việc Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ tướng Martin Dempsey thăm chính thức Việt Nam cho thấy Washington mong muốn có những người bạn thân thiết trong khu vực trong lúc quan hệ giữa Trung Quốc với láng giềng đang căng thẳng (sau một loạt các động thái bành trướng, leo thang gây hấn của Bắc Kinh ở Biển Đông).