Vị trí của tỉnh nằm trên hướng Tây Bắc, một trong những đường bay của địch vào đánh phá miền Bắc. Cơ quan quân sự tỉnh Yên Bái đã chủ động tham mưu xây dựng thế trận phòng không vững mạnh, rộng khắp, sẵn sàng đón đánh địch.
Tỉnh dự kiến đúng hướng chính đánh phá của không quân địch và chú trọng bảo vệ các mục tiêu trọng yếu; phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị pháo cao xạ và dân quân, tự vệ (DQTV) trên địa bàn để thiết lập thế trận phòng không.
Các cấp ủy Đảng chú trọng lãnh đạo việc tổ chức nghiên cứu quy luật đường bay của máy bay địch, củng cố về tổ chức và lực lượng, bổ sung vũ khí trang bị kỹ thuật, huấn luyện thành thạo cách bắn máy bay cho DQTV.
Sau nhiều đợt đánh phá, trinh sát, thăm dò, ngày 17-7-1965, địch cho nhiều tốp máy bay đánh phá hủy diệt thị xã Yên Bái.
Được chuẩn bị trước về mọi mặt, các lực lượng phòng không đã bình tĩnh, tự tin, hiệp đồng chặt chẽ, đánh trả quyết liệt.
Phân đội 36 pháo cao xạ 37mm bảo vệ thị xã đã phối hợp với DQTV thực hiện có hiệu quả chiến thuật chốt ôm mục tiêu và cơ động quanh chốt đánh hất được nhiều tốp máy bay địch lên cao, bảo vệ an toàn mục tiêu.
Đặc biệt, chỉ huy Phân đội 36 đã kịp thời chỉ huy tập trung hỏa lực bắn rơi chiếc máy bay F105 “Thần Sấm” đầu tiên, lao xuống bãi chuối ven sông Hồng.
Tiếp tục đề cao cảnh giác, dân quân huyện Văn Yên (Yên Bái) đã sớm phát hiện quy luật của máy bay địch, bay rất thấp dọc theo khe núi, triền sông để tránh ra-đa và các vọng quan sát của ta.
Rạng sáng ngày 20-8-1965, Trung đội dân quân dân tộc Tày ở xã Mậu Đông (Văn Yên, Yên Bái) với 4 tổ, trang bị súng bộ binh phục kích dọc khe núi nơi máy bay địch bay qua.
Khi vọng quan sát phía trước phát hiện mục tiêu nổ súng báo hiệu, toàn trận địa hiệp đồng nổ súng dựng màn đạn dày đặc dọc khe núi, bắn rơi một “Thần Sấm” của Mỹ.
Tương tự như vậy, ngày 8-9-1965, các tổ trực chiến của dân quân xã Lang Thíp (Văn Yên, Yên Bái), bằng 10 viên đạn súng trường K44, cũng bắn hạ thêm chiếc “Thần Sấm” thứ ba.
Nhờ tinh thần cảnh giác cao, chủ động phát hiện địch, lập thế trận, hiệp đồng chiến đấu chặt chẽ, các lực lượng phòng không nhân dân của tỉnh Yên Bái đã góp phần đánh bại chiến tranh phá hoại của địch.
