QĐ Kurd ở Kirkuk, Iraq sụp đổ trong 24h: Mỹ bất ngờ bởi một thỏa thuận "quái quỷ"

Lê Ngọc Thống |

Kirkuk, một tỉnh lỵ chứa nhiều dầu mỏ thuộc loại nhất nhì Iraq, bị lực lượng IS và sau này là Kurdish Peshmerga quản lý, đã bị QĐ Iraq đánh chiếm lại trong chưa đầy 24h.

Tại sao chính quyền Iraq phải tổ chức đánh chiếm?

Bởi lẽ, sau khi Iraq đã chấp nhận một khu vực Kurdistan tự trị thì họ, đứng đầu là Masoud Barzani ở Erbil đã tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 25/9 để ly khai, đã thế, phạm vi ly khai lại lấn vào Kirkuk, khu vực không thuộc địa phận của họ.

Vào rạng sáng 02 giờ 30 ngày 16/10, quân chính phủ Iraq gồm lực lượng An ninh Iraq (ISF), Cơ quan Chống Khủng bố (CTS) Cảnh sát Liên bang và các đơn vị Huy động Dân chúng Shiite (PMU) bất ngờ tiến về Kirkuk bằng 3 mũi từ phía Nam.

Vào lúc 9 giờ sáng, lực lượng Peshmerga của người Kurd xác nhận rằng họ đã rời Tal Alvad (thủ phủ Kirkuk) và Tuz Khurmatu. Như vậy, chưa đầy 24 giờ sau, Kirkuk đã hoàn toàn được giải phóng.

Ở góc nhìn quân sự thì không có gì đáng để phân tích, bình luận về nghệ thuật tác chiến vì hơn 80% lực lượng phòng thủ ở đây thuộc "Liên minh yêu nước của người Kurd" (PUK) đã rút lui khi quân chính phủ tiến vào…

Tuy nhiên, điều đáng quan tâm, phân tích ở đây là hoạt động "đối ngoại quân sự" của các bên là yếu tố quyết định thắng lợi cho hoạt động tác chiến như thế nào.

QĐ Kurd ở Kirkuk, Iraq sụp đổ trong 24h: Mỹ bất ngờ bởi một thỏa thuận quái quỷ - Ảnh 1.

Các mũi tấn công của quân Iraq vào Kirkuk "nhẹ nhàng" như đi diễu binh...

QĐ Kurd ở Kirkuk, Iraq sụp đổ trong 24h: Mỹ bất ngờ bởi một thỏa thuận quái quỷ - Ảnh 2.

... và, phóng viên nữ Iran đang tác nghiệp trên "chiến trường Kurrkuk".

PUK – kẻ phản bội "lợi ích quốc gia người Kurd Iraq"

Cách đây 1 năm, PUK đã chia tay với chính phủ Kurdistan (KRG) và trong cuộc trưng cầu dân ý thì PUK cũng phản đối, họ ủng hộ việc tiếp tục liên minh với chính phủ Shiite ở Baghdad. Điều này cho thấy tham vọng viễn vông của KRG khi mở rộng khu vực trưng cầu dân ý đến Kirkuk.

Ngày 16/10 đã lộ ra một thỏa thuận hợp đồng chuyển giao các khu vực tranh chấp giữa PUK và lực lượng dân quân Iraq Shiite "Hashd Al Shaab" do thủ lĩnh PUK Pavel Talabani cùng thủ lĩnh lực lượng "Hashd Al Shaab" được hỗ trợ bởi Shiite Baghdad-Tehran cùng ký tên.

Theo đó, có 9 điểm của hợp đồng, các bên đồng ý:

1. Không đối đầu với lực lượng quân sự Iraq tại các vùng lãnh thổ tranh chấp được kiểm soát bởi lực lượng Kurdish Peshmerga mà chính phủ Iraq muốn thu hồi (như Kirkuk chẳng hạn).

2. Trả lại 17 đơn vị hành chính của tỉnh Kirkuk dưới quyền của chính phủ liên bang Iraq .

3. Thời gian 6 tháng để các bên tham gia vào hội đồng quản trị của Kirkuk trong đó 15 khu vực sẽ được kiểm soát bởi người Kurd và 25 sẽ có thể lựa chọn chính quyền quản trị.

4. Chuyển tất cả các cơ sở chiến lược của tỉnh Kirkuk, chẳng hạn như sân bay và mỏ dầu…thuộc quyền kiểm soát của chính phủ liên bang Iraq.

5. Mở sân bay Sulaimaniyah cho các chuyến bay quốc tế.

6. Baghdad cam kết trả lương cho công chức Sulaimaniyah và Kiruk.

7. Baghdad đồng ý cung cấp cho lương PUK Peshmerga phù hợp với danh sách mà Pavel Talabani phê duyệt.

8. Tạo một khu vực tự trị (một bang thược liên bang) bao gồm các tỉnh của Halabja, Sulaymaniyah và Kirkuk .

9. Tạo ra một chính phủ mới cho khu vực (bang) mới này.

Như vậy, căn cứ vào điều 1, chúng ta có cần quan tâm đến nghệ thuật tác chiến trong chiến dịch giải phóng Kirkuk nữa không? Không cần, không có.

Và, qua các điểm 4, 5, 6, 7, 8, 9 có thể thấy ý đồ của PUK là tách ra khỏi KRG để được độc lập thành một bang (khu tự trị) nhưng trong một nhà nước Iraq chứ không ly khai như KRG.

Đây là một quan điểm, một chiến lược rất khôn ngoan, đúng đắn cho dân tộc mình của các nhà lãnh đạo PUK. Họ tránh được một trò chơi địa chính trị mạo hiểm của KRG dưới sự điều khiển của Israel.

KRG gọi họ PUK là "kẻ phản quốc", nhưng "quốc" đâu chưa thấy, chỉ thấy KRG nhảy múa trong trò chơi địa chính trị của Israel khiến bị cô lập, bao vây, tứ bề thọ địch… đem lại sự khốn khó, máu chảy đầu rơi cho dân tộc mình.

QĐ Kurd ở Kirkuk, Iraq sụp đổ trong 24h: Mỹ bất ngờ bởi một thỏa thuận quái quỷ - Ảnh 3.

QĐ Iraq chỉ mất chưa đầy 24h đã giành lại Kirkur.

Mỹ mắc kẹt, Kurd Syria nhẹ lòng…

Có lẽ nếu như không có cái thỏa thuận này thì dưới áp lực răn đe của Mỹ, lực lượng chính phủ Iraq có tinh nhuệ thiện chiến đến mấy cũng chưa dám tấn công Kirkuk. Tuy nhiên Kirkuk và Tuz Khurmatu thu lại nhanh gọn khiến Mỹ bất ngờ và như "gà mắc tóc"…

Mỹ bất ngờ là không ngờ có cái thỏa thuận quái quỷ trên. Và khi sự việc đã xong xuôi thì Mỹ không biết phản ứng thế nào… bởi lẽ kiểu chơi "nước đôi" sở trường lâu nay của Mỹ.

Bức xúc khi cái gậy Mỹ "mất thiêng" với Iraq, TNS Mỹ John McCain cảnh báo: Nếu chính quyền Iraq sử dụng vũ khí của Mỹ chống lại người Kurd, Baghdad đang chờ đợi "hậu quả nghiêm trọng". Người Kurd là một "đối tác lâu dài và có giá trị" của Mỹ.

Việc KRG mất Kirkuk đương nhiên, không thể không có "dấu vân tay" của Iran và Thổ Nhĩ Kỳ và việc Mỹ im lặng, bối rối như "gà mắc tóc" là một bài học quý như máu xương cho người Kurd Syria đang trong tình thế tương tự…

Nhận sự viện trợ của Mỹ để tranh giành với chính phủ Syria, kết quả cuối cùng là chỉ có thể đi theo con đường ly khai. Nhưng, "độc lập dân tộc mà dân không có cơm ăn, áo mặc, luôn luôn bị máu chảy đầu rơi thì độc lập cũng không có nghĩa gì".

Con đường mà PUK đang đi, có lẽ là lựa chọn cuối cùng của người Kurd Syria.

Quân đội Iraq tiến vào giành lại thành phố Kirkuk - thủ phủ của khu tự trị người Kurd - video truyền thông Iraq

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại