Ngày 17 tháng 12 năm 2025, một blogger Trung Quốc có tài khoản mang tên "@詹博", với địa chỉ IP hiển thị tại Cộng hòa Dân chủ Congo, đã đăng tải lên mạng xã hội một đoạn video và hình ảnh thu hút sự chú ý lớn. Theo chia sẻ, khi đang chơi bi-a tại một quán địa phương, anh bất ngờ chứng kiến một "vị khách không mời mà đến" bò nhanh vào trong phòng, tạo nên một khoảnh khắc vừa ngạc nhiên vừa khó hiểu.
Blogger này cho biết, kể từ khi chính sách hiển thị địa chỉ IP lãnh thổ được áp dụng, nhiều người Trung Quốc làm việc ở nước ngoài thường xuyên chia sẻ cuộc sống tại các quốc gia khác nhau.
Tuy nhiên, những video đến từ các khu vực như châu Phi, Ấn Độ hay Myanmar lại khá hiếm, và mỗi lần xuất hiện đều dễ gây chú ý mạnh mẽ. Trường hợp lần này cũng không ngoại lệ, khi bối cảnh là Kinshasa, thủ đô của Cộng hòa Dân chủ Congo, quốc gia thường bị nhầm lẫn với Cộng hòa Congo dù trên thực tế là hai nước hoàn toàn khác nhau.
Nhân vật chính trong đoạn video là một sinh vật có hình dáng khiến nhiều người "đứng hình". Cơ thể mảnh khảnh, màu đen, di chuyển bằng bốn chân với dáng đi chậm rãi nhưng dứt khoát. Điều gây sốc nhất là sinh vật này trông như không có đầu, phía sau lại kéo lê hai phần dài giống đuôi hoặc ria mép.
Hình ảnh kỳ lạ ấy khiến phần bình luận nhanh chóng bùng nổ, không ít cư dân mạng cho rằng đây có thể là hình ảnh do trí tuệ nhân tạo tạo ra, hoặc ít nhất là một sản phẩm dàn dựng để câu tương tác.
Tuy nhiên, khi quan sát kỹ hơn, nhiều người am hiểu động vật hoang dã đã đưa ra lời giải thích hợp lý hơn. Thứ xuất hiện trong quán bi-a thực chất là một con tê tê mẹ cùng với tê tê con đang bám vào phần gốc đuôi.
Tê tê con sử dụng móng vuốt trước để móc chặt vào các lớp vảy của mẹ, từ đó di chuyển cùng nhau. Đây là một chiến lược sinh tồn quen thuộc của loài tê tê, giúp con non luôn được bảo vệ và dễ dàng theo sát mẹ trong quá trình kiếm ăn hay di chuyển.
Việc tê tê con bám vào đuôi mẹ khiến tổng thể hình ảnh trở nên khác thường, đặc biệt khi ánh sáng trong quán bi-a không rõ ràng. Phần đầu của tê tê vốn nhỏ, lại cúi thấp khi di chuyển, nên dễ tạo cảm giác "không đầu" nếu chỉ nhìn lướt qua.
Do địa điểm ghi nhận sự việc là Cộng hòa Dân chủ Congo, các chuyên gia cho rằng sinh vật này chỉ có thể thuộc một trong bốn loài tê tê phân bố tại khu vực gồm tê tê đuôi dài bụng trắng, tê tê đuôi dài bụng đen, tê tê khổng lồ và tê tê Nam Phi.
Trong số này, khả năng là tê tê khổng lồ và tê tê Nam Phi nhanh chóng bị loại trừ. Tê tê khổng lồ có thể dài tới 1,8 mét, trong khi kích thước sinh vật trong video, so sánh với bàn bi-a và viên gạch xung quanh, khó đạt tới mức đó. Tê tê Nam Phi lại chỉ xuất hiện rất hiếm ở khu vực phía nam và có đặc điểm vảy lớn, dựng đứng hơn.
Giữa hai lựa chọn còn lại, nhiều ý kiến nghiêng về khả năng đây là tê tê đuôi dài bụng đen. Loài này có đặc điểm nổi bật là chiếc đuôi rất dài, thường gấp đôi chiều dài cơ thể, phù hợp với hình ảnh được ghi lại trong video. Trước đây, tê tê đuôi dài bụng trắng và bụng đen từng được coi là hai phân loài của cùng một loài, nhưng đến năm 1972 đã được phân loại lại thành hai loài riêng biệt.
Bên cạnh những suy đoán thú vị, một số thông tin sai lệch cũng xuất hiện trong phần bình luận. Có cư dân mạng cho rằng tê tê bị bao phủ bởi vi khuẩn gây bệnh phong. Nhận định này đã bị bác bỏ. Tê tê không phải là vật chủ tự nhiên của vi khuẩn Mycobacterium leprae và không có bằng chứng cho thấy chúng có thể truyền bệnh phong cho con người. Sự nhầm lẫn này nhiều khả năng xuất phát từ việc đánh đồng tê tê với tatu ở châu Mỹ, loài động vật có vú duy nhất ngoài con người được ghi nhận có thể mang và mắc bệnh phong một cách ổn định.
Về mặt sinh học, tê tê là một trong những loài động vật có vú đặc biệt nhất thế giới. Cơ thể chúng được bao phủ bởi các lớp vảy xếp chồng lên nhau, ngoại trừ phần bụng. Kích thước vảy thay đổi tùy theo vị trí trên cơ thể, vảy trên đầu thường nhỏ để không cản trở tầm nhìn và việc kiếm ăn. Khi gặp nguy hiểm, tê tê sẽ cuộn tròn lại, để lộ lớp vảy cứng như áo giáp, đủ sức khiến hầu hết các loài săn mồi phải bỏ cuộc. Tuy nhiên, lớp giáp này lại không thể bảo vệ chúng trước con người, loài săn mồi nguy hiểm nhất.
Tê tê có đầu hình nón, cấu tạo phù hợp để chứa chiếc lưỡi dài và dính, công cụ chính giúp chúng ăn kiến và mối. Chúng thọc lưỡi sâu vào tổ kiến để bắt mồi, và dù chế độ ăn có vẻ đơn điệu, tê tê gần như không phải cạnh tranh thức ăn với các loài khác trong cùng môi trường sống.
Riêng nhóm tê tê đuôi dài phân bố tại mười quốc gia ở Trung và Tây Phi, sống chủ yếu trong các khu rừng ven sông hoặc rừng đầm lầy. Chúng dành phần lớn thời gian trên cây, sử dụng chiếc đuôi dài để giữ thăng bằng và leo trèo. Loài này sinh sản không theo mùa, thời gian mang thai khoảng 140 ngày và mỗi lần chỉ sinh một con.
Dù vậy, rất nhiều khía cạnh trong hành vi của tê tê đuôi dài vẫn chưa được hiểu rõ, phần lớn do khó khăn trong nghiên cứu và sự suy giảm nhanh chóng của quần thể. Cả tê tê bụng trắng và tê tê bụng đen hiện đều được Liên minh bảo tồn thiên nhiên quốc tế xếp vào nhóm dễ bị tổn thương, với số lượng tiếp tục giảm sút.
Nguyên nhân chính đến từ nạn săn trộm và buôn bán trái phép. Trong vòng mười năm qua, hơn một triệu cá thể tê tê đã bị săn bắt, khiến chúng trở thành loài động vật có vú bị buôn bán bất hợp pháp nhiều nhất thế giới, vượt xa cả voi, tê giác và hươu cao cổ. Nhiều người tin rằng vảy tê tê có giá trị chữa bệnh hoặc mang ý nghĩa tâm linh, dù khoa học hiện đại đã chứng minh thành phần của vảy tê tê không khác móng tay con người.
Hiện nay, cả tám loài tê tê trên thế giới đều bị cấm buôn bán thương mại quốc tế. Tuy nhiên, các biện pháp bảo vệ này vẫn chưa đủ để chấm dứt hoàn toàn nạn săn trộm. Câu chuyện về "sinh vật không đầu" xuất hiện trong quán bi-a ở Congo, từ một hiểu lầm gây tò mò trên mạng xã hội, vì thế lại trở thành lời nhắc nhở rõ ràng về sự mong manh của các loài động vật hoang dã và tầm quan trọng của việc bảo vệ chúng trước khi quá muộn.