Trong các dịp cúng giỗ, và đặc biệt là Tết ở nước ta, quả phật thủ thường được bày giữa ban thờ và thường xuất hiện như một vật trung tâm của mâm ngũ quả.
Trong mâm ngũ quả, nếu như chuối xanh tượng trưng cho gia đình sum vầy, quây quần, đầm ấm; bưởi vàng tượng trưng cho mong muốn tình nghĩa tài lộc tròn đầy... thì quả phật thủt ượng trưng cho bàn tay của phật đang che chở.
Không chỉ làm đẹp ban thờ, mang nhiều ý nghĩa về mặt tâm linh, quả phật thủ còn được tận dụng để làm nhiều bài thuốc chữa bệnh.
Phật thủ là loại quả thuộc chi cam chanh, có giống bản địa của Trung Quốc và Nhật Bản nhưng hiện tại đã được trồng khá phổ biến ở Việt Nam. Bên trong phật thủ xốp đặc, không có nước.
Không chỉ làm đẹp ban thờ, mang nhiều ý nghĩa về mặt tâm linh, quả phật thủ còn được tận dụng để làm nhiều bài thuốc chữa bệnh.
Bài thuốc chữa bệnh từ quả phật thủ
Theo lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, (Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội), trong Đông y, phật thủ vị cay, chua và đắng, tính ấm; vào can vị phế. Có tác dụng lý khí hóa đàm, thư can hòa vị chỉ thống, dùng cho các trường hợp đau tức vùng liên sườn, vùng thượng vị, buồn nôn, nôn, ho hen phế quản nhiều đờm, khó thở. Ngoài ra, quả phật thủ còn có thể được dùng làm những bài thuốc như sau:
1. Chữa đầy bụng, nôn mửa
Cách làm: Dùng 3-10g phật thủ, đem đi sắc lấy thuốc uống hoặc ngâm rượu uống.
2. Chữa ho đờm, viêm khí quản mạn tính
Cách làm: Lấy 6g phật thủ, 6g bán hạ chế. Đem đi sắc lấy thuốc, uống trong ngày.
3. Trị sốt ho
Cách làm: Dùng 10-15g phật thủ cùng 60-80g gạo tẻ. Đem đi nấu cháo, cho thêm đường trắng.
Trong Đông y, phật thủ vị cay, chua và đắng, tính ấm; vào can vị phế.
4. Trầm cảm ức chế, rối loạn tâm thần ý thức
Cách làm: Lấy 30g phật thủ ngâm cùng 500ml rượu trắng trong 7-10 ngày.
5. Đầy hơi, trướng bụng
Cách làm: Dùng 15g phật thủ thái nhỏ, đổ thêm lượng đường thích hợp cho vào trong bình trà, đổ nước sôi hãm uống thay trà.
Những người âm hư tránh dùng phật thủ để điều trị bệnh.
6. Viêm loét dạ dày, buồn nôn
Cách làm: Lấy 10g phật thủ, đem đi rửa sạch, thái nhỏ, cho nước sôi hãm uống thay nước chè ngày 1 lần.
Lưu ý: Những người âm hư tránh dùng phật thủ. Người âm hư thường có các chứng như ngủ có mồ hôi trộm, người gầy, sắc mặt sạm đen… Nên hỏi ý kiến về chuyên gia Đông y trước khi dùng phật thủ chữa bệnh.