Không vì mác “nghệ sĩ nhân dân” mà chủ quan
Gần đây, cứ phim do Trịnh Lê Phong đạo diễn thì có NSND Bùi Bài Bình tham gia, đó tưởng như là câu chuyện ngẫu nhiên nhưng là kết quả của một tình bạn nghệ sĩ. Từ phim Chiều ngang qua phố cũ, giờ đến Cô gái nhà người ta, sự góp mặt của diễn viên Bùi Bài Bình trong những vai diễn dung dị, đời thường đã góp phần làm nên thành công của bộ phim.
Ông cười giải thích: “Chúng tôi là bạn của nhau, nhưng đó không phải là lí do chính tôi tham gia phim của Trịnh Lê Phong. Tôi nhận phim vì kịch bản và vai diễn phù hợp. Và cũng vì mấy năm gần đây tôi quay trở lại đóng phim truyền hình nhiều hơn”.
NSND Bùi Bài Bình vào vai người cha chân chất trong "Cô gái nhà người ta".
Trong vai ông Tiền – chủ trại gà, một người dân nông thôn chăm chỉ, vất vả sớm hôm với ruộng vườn, chăn nuôi trong phim Cô gái nhà người ta, Bùi Bài Bình đã cho thấy một hình ảnh thân thuộc từ dáng đi, cách ngồi, điệu bộ nói chuyện.
Nhiều khán giả bày tỏ sự thích thú với hình ảnh ông Tiền ngồi đan rổ, mái tóc rối xù xì, cái áo sờn bẩn, đôi bàn tay cáu bẩn, gân guốc và vẻ mặt nhăn nhúm.
Khi là ông bố của Khoa, nhân vật của Bùi Bài Bình khiến khán giả liên tưởng đến những người cha người mẹ ở Việt Nam, nghiêm với con bằng lời mắng chửi, roi vọt nhưng lại thương con hết mực, bao dung với những lỗi lầm của con.
Là hàng nghệ sĩ gạo cội trong đoàn làm phim Cô gái nhà người ta, nhưng NSND Bùi Bài Bình luôn giữ sự nghiêm túc, chỉn chu sẵn có của mình trong những ngày trên phim trường.
Chưa bao giờ ông nghĩ mình là nghệ sĩ lâu năm, là “nghệ sĩ nhân dân” rồi để chủ quan, lơ là. Ngược lại, ông vẫn chăm chỉ học hỏi hàng ngày, lúc nào cũng là người học thuộc lời thoại, chỉn chu, không ngừng sáng tạo và kiên trì trong diễn xuất.
Nói về lớp diễn viên trẻ kế cận, ông bày tỏ niềm vui và sự yên tâm khi nhìn thấy họ theo đuổi nghề diễn một cách nghiêm chỉnh, có cách nhìn hiện đại và luôn trau dồi nghiệp vụ diễn xuất.
“Đặc biệt, hai diễn viên chính Đình Tú và Phương Oanh- những người đã từng cộng tác với tôi ở cả hai bộ phim Lặng yên dưới vực sâu và Cô gái nhà người ta, ngoài năng khiếu diễn xuất thì họ đều rất chịu khó học hỏi, tìm tòi lối diễn riêng, xây dựng cho nhân vật hay hơn, tốt hơn”, ông nhận xét.
Học nghề lúc... đi uống bia
Tưởng là “đóng đinh” với những vai hiền lành, chân chất nhưng thực ra Bùi Bài Bình có thể “tả xung hữu đột” với đủ các dạng vai. Từ tử tế đến đểu giả, từ người có văn hóa đến vô văn hóa.
Đó có thể là Hòa "hâm" ngu ngơ nhưng ám ảnh người xem trong Mùa ổi, Tòng trong Ma làng, Khuếnh trong Gió làng Kình vô cùng nham hiểm, đểu giả. Vai ông Hà trong Chiều ngang qua phố cũ lại là kiểu người nhu nhược.
Đặc biệt, NSND Bùi Bài Bình từng vào vai lãnh tụ Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phim điện ảnh Nhà tiên tri. Ông hé lộ, năm nay, sẽ có thêm một vai diễn nữa trong dự án điện ảnh sẽ ra mắt. Đó tiếp tục là một hình ảnh mới mẻ, giúp ông phát huy khả năng diễn xuất của mình.
Bùi Bài Bình luôn xem cuộc sống là ngôi trường lớn nhất để học nghề.
Bùi Bài Bình quan niệm cuộc sống là ngôi trường lớn nhất để học nghề. Chính đời sống này đã là một nguồn tư liệu cho người diễn viên có thể sống với tất cả nhân vật mà màn ảnh cần, khán giả cần. Phim ảnh không phải là cái gì cao xa, cứ đời và thật là được.
Thế nên khi ra đường, hay khi uống bia, đi nhậu, thỉnh thoảng lại thấy ông im lặng chăm chú quan sát. Ấy là ông đang “soi” những cử chỉ, dáng điệu, cách nói năng, đi đứng của mọi người, đặc biệt là những hành động phản cảm như một cách thu nhận thực tế cho một nhân vật nào đó trong tương lai của mình.
Có lần, ông nhìn thấy một gã cả hàm răng đang bình thường lại có một chiếc bịt vàng, trông rất rởm đời. Sau này, đóng vai một tướng cướp, ông đã hóa trang giống hệt hình ảnh đó. Cả đoàn phim vỗ tay khen ông “thật sáng tạo”.
Nhiều diễn viên gạo cội, có kinh nghiệm diễn xuất thường đi học làm đạo diễn. Hỏi Bùi Bài Bình sao không thế, ông thủng thẳng đáp: “Tôi nghĩ rằng diễn xuất giỏi chưa chắc đã làm đạo diễn tài, vì thế tôi sẽ trung thành với nghề diễn viên.
Rảnh thì đi gặp gỡ bạn bè, đọc sách, bận thì đi đóng phim thế có hay hơn không? Bởi, tôi đã yêu nghề diễn và sống đến tầm này rồi thì cũng không muốn chuyển nghề, cho dù nghề đó cũng liên quan đến phim ảnh”.
Có tất cả là nhờ vợ
Ở tuổi trên 60, làm nghề chỉ vì yêu thích, đóng phim như là niềm vui trong cuộc sống và chỉ những vai diễn tâm đắc Bùi Bài Bình mới nhận lời.
Hơn 30 năm gắn bó với nghiệp diễn, NSND Bùi Bài Bình không vội vã kiếm tiền bằng nghề. Ông cùng vợ- NSƯT Ngọc Thu vẫn chăm chỉ làm những công việc khác kiếm thêm thu nhập.
Nhắc đến vợ, ông luôn biết ơn người bạn đời của mình, bởi bao năm qua, bà đã tần tảo chăm sóc gia đình để ông yên tâm làm nghệ thuật. Ngọc Thu là diễn viên cùng lứa với NSND Minh Châu, NSƯT Thanh Quý, Diệu Thuần...
Bà từng có vai diễn để đời chị Út Tịch trong bộ phim Mẹ vắng nhà của đạo diễn Nguyễn Khánh Dư. Nặng lòng với nghệ thuật nhưng cuộc sống mưu sinh không cho bà nhiều lựa chọn. Bà quyết định lùi lại phía sau làm hậu phương, chăm lo mái ấm nhỏ trong những ngày chồng biền biệt xa nhà theo những vai diễn.
Vợ chồng NSND Bùi Bài Bình và NSƯT Ngọc Thu.
Quán cà phê nhỏ của họ, “trộm vía”, vẫn đều đặn khách. Dường như cái duyên bán hàng của vợ cộng với sự hóm hỉnh của chồng đã khiến nhiều khách hàng muốn đến đây thưởng thức cà phê, vừa ngắm phố phường và nghe đủ chuyện vui mà Bùi Bài Bình mang về từ hậu trường các bộ phim ông đóng.
Thời trẻ, một ngày Bùi Bài Bình hút hết 2 bao thuốc. Ông mới bỏ thuốc được gần 2 năm, vì đi khám, bác sĩ bảo phổi bắt đầu bị xơ. Giờ, ông chỉ vui thú đi uống bia vỉa hè với các bạn già, đánh tá lả và hát karaoke. Ông rất tự hào về khả năng ca hát và thuộc lời của mình.
Bạn bè đều nhận xét Bùi Bài Bình là một người sống hài hòa, có phần đơn giản, không mưu cầu cái gì lớn quá, không tham lam. Nhưng ông là người luôn kiên định với con đường mình theo đuổi. Nghề diễn thì không có tuổi, ông bảo thế, còn đam mê, còn sức là còn đi, nên cứ có vai hay là ông lại lên đường cùng đoàn làm phim, không quản xa xôi, khó khăn, miễn là được làm nghề tử tế.