Tàu sân bay nội địa Type 001A của Trung Quốc đã chính thức được hạ thủy từ ngày 26/4/2017, hình dáng bề ngoài của nó làm nhiều người liên tưởng đến chiếc Liêu Ninh (CV-16) đã bàn giao cho Hải quân Trung Quốc hôm 25/9/2012, khiến nó từng bị coi vẫn chỉ là một bản sao, tuy nhiên thực tế lại có sự khác biệt hoàn toàn.
Đầu tiên là về chức năng, trong khi chiếc CV-16 đơn thuần là một con tàu sử dụng cho mục đích huấn luyện thì Type 001A lại được xác định là chủ lực của biên đội tác chiến trên biển của Trung Quốc trong tương lai gần, đây là điểm khởi đầu cho chiến lược tung sức mạnh ra các đại dương đầy tham vọng của Bắc Kinh.
Đồ họa thiết kế tàu sân bay Type 001A của Hải quân Trung Quốc
Khác biệt tiếp theo giữa Type 001A với Liêu Ninh nằm ở hiệu suất, lượng giãn nước đầy tải của nó lớn hơn CV-16 đến vài ngàn tấn, tuy rằng vẫn sử dụng kiểu cất cánh nhảy cầu truyền thống nhưng đường dốc này đã có thay đổi.
Trong khi độ dốc đường cất cánh của tàu Liêu Ninh là 14 độ thì Type 001A chỉ là 12 độ, thay đổi này đến từ những kinh nghiệm thu về khi tiêm kích hạm J-15 huấn luyện trên CV-16. Tàu sân bay mới của Trung Quốc đã được thiết kế lại để phù hợp hơn đối với chiếc máy bay chiến đấu nội địa của họ.
Tiếp theo là về cấu trúc, cần nhắc lại rằng Liêu Ninh vốn là tàu tuần dương hạm hạng nặng mang máy bay Varyag của Hải quân Liên Xô được cải tạo lại.
Thiết kế gốc của chiếc Varyag bao gồm những bệ phóng tên lửa hành trình chống hạm hay tên lửa phòng không tầm xa bố trí ngay trên đường băng cất hạ cánh, điều này tất yếu sẽ gây ảnh hưởng đến hoạt động của máy bay như bị giới hạn tải trọng hay khu kỹ thuật bị thu hẹp, cho dù sau này Trung Quốc đã loại bỏ hoàn toàn các bệ phóng tên lửa nhưng rõ ràng vẫn có sự chắp vá.
Nhờ việc bỏ đi các hệ thống tên lửa không cần thiết trong thiết kế, tàu sân bay Type 001A theo nhận định có thể mang theo số lượng chiến đấu cơ nhiều hơn, đi kèm theo đó là việc đảm bảo kỹ thuật cũng thuận tiện hơn nhiều.
Biên đội tàu sân bay Liêu Ninh của Hải quân Trung Quốc huấn luyện trên biển
Một cải tiến khác cũng rất đáng để quan tâm đó là thế hệ tàu sân bay sau này của Trung Quốc được trang bị các hệ thống điện tử và thông tin liên lạc tối tân hơn hẳn, ví dụ như các radar mảng pha chủ động quét điện tử tối tân bố trí cao hơn, tăng cường khả năng kiểm soát không lưu cũng như xác định từ xa các mối đe dọa đến từ đối phương.
Bên cạnh đó, mặc dù mang theo các thiết bị điện tử có chức năng "đồ sộ" gấp vài lần nhưng kích thước của chúng lại rất nhỏ gọn, không yêu cầu đài chỉ huy trên tàu phải phình to quá mức, dẫn tới tăng thêm không gian cho đường cất hạ cánh cũng như nhân viên hướng dẫn bay trên boong.
Ngoài chiếc Type 001A sắp hoàn thiện, đã có thông tin cho rằng Trung Quốc đang bắt tay chế tạo tàu sân bay hạt nhân có lượng giãn nước đầy tải lên tới 100.000 tấn, sánh ngang với Mỹ, rõ ràng kinh nghiệm khai thác và thiết kế hàng không mẫu hạm của họ ngày càng trở nên hoàn thiện và không thể coi thường.
Tiêm kích hạm J-15 huấn luyện cất hạ cánh trên tàu sân bay Liêu Ninh CV-16