Amy Resniski, nhà tâm lý học tại Đại học Yale ở Hoa Kỳ, từng chia quan điểm công việc thành ba loại: Đầu tiên là coi công việc là một "công việc"; Thứ hai là coi công việc là một "sự nghiệp"; Loại thứ ba là coi công việc là "sứ mệnh".
Quan điểm của một người về công việc chính là khuôn mẫu cuộc sống của anh ta. Bạn hời hợt trong công việc, và thứ bạn đang giam cầm chính là con đường phát triển của chính bạn.
01
Nhiều người coi công việc là một gánh nặng không thể trút bỏ được, vì vậy, họ sẽ không bao giờ làm việc chăm chỉ nếu có thể lười biếng. Theo thời gian, những ngày tháng hời hợt đó sẽ dần dần biến thành vực thẳm nhốt chính mình.
Tôi biết một người bạn là nhà thiết kế đồ họa, anh ấy từng than thở về kinh nghiệm làm việc của mình. Khi mới tốt nghiệp, anh làm nhà thiết kế đồ họa cho một công ty thương mại điện tử ở Thành Đô.
Bởi vì là công ty khởi nghiệp nên yêu cầu của lãnh đạo không khắt khe, chỉ cần không có vấn đề gì lớn thì không có gì cần quá lo lắng. Điều này đã cho anh ta một cơ hội để cẩu thả.
Khi có việc phải làm, anh ấy tìm mọi cách để lợi dụng những sơ hở khác nhau.
Nếu muốn vẽ một tấm áp phích sự kiện, anh ấy sẽ lướt nhiều trang web thiết kế khác nhau, sao chép nó nếu có thể hoặc sửa đổi nó nếu có thể. Anh ấy sẽ không bao giờ nghiên cứu nó một cách chăm chỉ.
Nếu muốn thiết kế miêu tả cho một sản phẩm, anh ấy không quan tâm đến phông chữ hay sự kết hợp của các yếu tố, chỉ tìm hình nền, dán hình sản phẩm lên và sửa chữa một chút là xong.
Khi không có việc gì để làm, anh ấy chỉ ăn và xem chương trình TV hoặc trò chuyện với người khác mà không bao giờ nghĩ đến việc nâng cao kỹ năng của mình trong thời gian rảnh rỗi.
Có lần tôi hỏi anh ấy tại sao có thời gian mà không làm thật tốt công việc. Anh ấy không đồng tình và nói rằng nếu bạn có thể hoàn thành công việc ở mức đơn giản như vậy thì tại sao phải tìm kiếm rắc rối và tốn nhiều thời gian và công sức để làm chi. Sau đó, công ty đóng cửa vì dịch bệnh, anh phải tìm lối thoát khác.
Anh ấy phỏng vấn xin việc với một nhà máy lớn. Nhân sự yêu cầu anh cung cấp các thành phẩm công việc trước đó, nhưng vì hầu hết chúng đều rất sơ sài nên anh im lặng.
Bộ phận nhân sự đưa cho anh một câu hỏi phỏng vấn, yêu cầu anh sử dụng một số phần mềm thiết kế để vẽ một bức tranh, anh ấy bối rối vì trước đó chỉ sử dụng PS. Các công ty tốt thì trình độ không đạt tới, vì vậy, anh ấy không còn cách nào khác là phải tìm kiếm những công ty nhỏ có yêu cầu về năng lực thiết kế thấp hơn.
Đây là sự kết quả của việc lười biếng. Cuối cùng, bạn sẽ luôn rơi vào vũng lầy.
02
He Caitou, một nhà truyền thông nổi tiếng tại Trung Quốc, những năm đầu làm việc tại một công ty hàng không. Trước khi một chuyến bay cất cánh, anh phát hiện có một chuyến bay thiếu dự báo thời tiết khi hạ cánh. Vì vậy, anh yêu cầu cấp phó thực hiện báo cáo và nói rõ với đối phương rằng nếu không có báo cáo này, chuyến bay sẽ bị trì hoãn và máy bay sẽ không thể cất cánh đúng giờ.
Hai giờ sau, khi anh hoàn thành công việc khác và hỏi cấp phó tiến độ thực hiện công việc, cấp phó nói với anh rằng số điện thoại của Cục Khí tượng không liên lạc được.
Sau đó He Caitou hỏi lại: "Cậu đã liên lạc với điều phối viên sân bay chưa? Để điều phối nhà ga đi hỏi."
Câu trả lời của cấp phó vẫn là không liên lạc được. He Caitou kìm nén cơn giận, lại hỏi: "Chuyện này xảy ra khi nào?" - "Nửa giờ trước."
Cứ như vậy, nhìn cấp phó chỉ biết đứng đó chờ tin tức, anh tức giận mắng cho cấp dưới một trận. Không ngờ cấp phó lại càng khó chịu hơn, khẳng định mình đã làm rồi, không liên lạc được thì không thể làm gì được. Lo lắng chuyến bay sẽ bị hoãn, He Caitou không còn cách nào khác là tự mình đi liên hệ với nhân viên sân bay, chuyến bay cũng đã được cất cánh thuận lợi sau khi nhận được dự báo thời tiết.
Trên thực tế, đôi khi vấn đề không phải là không thể giải quyết được. Chỉ là trong mắt cấp phó, anh ta đã làm xong phần việc của mình, còn lại thì vượt quá phạm vi công việc của anh ta. Ở đời có vô số người như người cấp phó, họ giống như những con rối bị giật dây.
Họ chỉ quan tâm đến mẫu đất của mình, và họ chỉ nghĩ đến việc họ sẽ nhận được bao nhiêu tiền và phải làm gì với những vấn đề thuộc phạm vi công việc của họ, ngoài phạm vi công việc của mình, họ tìm ra nhiều lý do khác nhau.
Có một câu chuyện đầy ý nghĩa: Một nhóm công nhân đang làm việc trên đường sắt thì một đoàn tàu chậm rãi dừng lại bên cạnh đường ray.
Trưởng tàu Jack được Mike, chủ tịch công ty đường sắt mời đến và trò chuyện hơn một giờ đồng hồ.
Hóa ra họ đã gia nhập công ty đường sắt cùng lúc cách đây 20 năm. Một đồng nghiệp nửa đùa nửa thật hỏi Jack: "Vậy tại sao anh vẫn phải làm việc cật lực cùng chúng tôi dưới cái nắng chói chang khi anh ấy đã trở thành CEO?". Anh cúi đầu: "20 năm trước tôi chỉ làm việc với suy nghĩ của mức lương 2 đô la một giờ, nhưng trong thâm tâm, Mike lại nghĩ mình làm việc cho ngành đường sắt".
Điều đáng sợ nhất trong cuộc đời mãi mắc kẹt ở chỗ cũ, bạn sẽ không bao giờ tìm được lối thoát mới.
03
Cuốn sách có tên "Con Đường Đến Giàu Có" viết: Những người làm việc cho chính mình thực ra đã bán thời gian của mình hai lần trong cùng một khoảng thời gian, một lần cho ông chủ để đổi lấy tiền lương, một lần cho chính họ để đổi lấy sự phát triển.
Con người giống như một con dao, muốn trở nên sắc bén, tất cả đều phụ thuộc vào việc bạn chăm chỉ ra sao và liệu bạn có dành thời gian và mài giũa bản thân nhiều lần hay không.
Những người làm việc cho chính mình sẽ coi mọi công việc, mọi nhiệm vụ đều là cơ hội để mài giũa lưỡi dao của mình.
Một phóng viên trẻ đầy triển vọng của một tờ báo từng có vinh dự được phỏng vấn doanh nhân Konosuke Matsushita. Để có được cơ hội phỏng vấn hiếm có này, anh đã chăm chỉ tìm tài liệu, dàn ý và chuẩn bị rất chu đáo. Vì vậy, anh đã có cuộc trò chuyện thoải mái và nhiều thông tin với ông Matsushita Konosuke.
Sau cuộc phỏng vấn, Matsushita hỏi chàng trai: Mức lương hàng tháng hiện tại của cậu là bao nhiêu? Chàng trai ngượng ngùng trả lời rằng lương rất ít, chỉ vài trăm nghìn yên một tháng. Matsushita mỉm cười nói, lương của cậu chắc chắn sẽ còn có thể nhiều hơn như vậy, cũng giống như việc cậu gửi tiền vào ngân hàng, tiền gửi vào ngân hàng sẽ sinh lãi, tài năng của cậu cũng sẽ giúp cậu kiếm được lãi trong ngân hàng xã hội, và cậu sẽ có thể kiếm được nhiều tiền lãi trong tương lai.
Thực chất, nỗ lực trong công việc của chúng ta đều là đang tích lũy vốn cho cuộc sống rộng lớn trước mắt.
Không ai có thể đạt được mức lương cao một cách dễ dàng.
Nếu một người muốn leo từ chân núi lên đỉnh thì không có đường tắt, người đó chỉ có thể nỗ lực trau dồi kỹ năng và khả năng của mình, tiến lên từng bước một.
Nhà tâm lý học Wu Zhihong từng kể câu chuyện về cây táo: Có một cây táo năm đầu tiên cho 10 quả, trong đó có 9 quả bị hái đi, chỉ còn lại 1 quả. Năm sau nó chỉ ra 5 quả, 4 quả được hái và 1 quả còn sót lại. "Vì kết quả sẽ như nhau dù bạn có làm việc chăm chỉ hay không, tại sao phải làm việc chăm chỉ?"
Càng nghĩ về điều đó, nó càng cảm thấy thoải mái hơn. Cuối cùng, trái cây ngày càng ít đi và chúng bị đốn hạ để dùng làm củi.
Câu chuyện này tưởng như đã kết thúc nhưng phần còn dang dở lại càng đáng suy ngẫm hơn. Bởi vì cây táo đã quên nên nó có thể tiếp tục lớn lên cho đến khi ra được 50 quả, hoặc 100 quả… và nó sẽ có nhiều quả hơn cho mình.
Điều tương tự cũng xảy ra với công việc của chúng ta. Kết quả tạm thời không quan trọng, sự phát triển của chính chúng ta mới là quan trọng nhất.
Tựu chung, hai kiểu người: Lười biếng và Làm việc nửa vời, chính là dấu chấm hết cho sự nghiệp của chính bạn!