Làng Sarufutsu nằm ở phía bắc của hòn đảo xa nhất Nhật Bản - đảo Hokkaido, được mệnh danh là ngôi làng giàu nhất cả nước nhờ vào công việc khai thác sò từ vùng biển Okhotsk.
Ngôi làng này gần với đảo Sakhalin, Nga hơn là thủ đô Tokyo. Nhờ vào nghề đánh bắt sò có từ lâu đời, Sarufutsu có thu nhập trung bình cao hơn bất kỳ làng quê nào khác tại Nhật Bản.
Tuy nhiên, các nhà máy sò mới thành lập tại Sarufutsu đang bị thiếu nhân lực trầm trọng vì mức lương trả cho nhân công quá bèo bọt.
Những mẻ sò đánh bắt được ngoài biển cập bến.
Đây là vấn đề với toàn bộ nền kinh tế khi nhiều ngành nghề tại Nhật Bản trở nên lao đao do thiếu hụt nhân lực cũng như dân số già, kể cả nguồn lợi nó mang lại lớn cỡ nào.
Thông thường, sò tại đây sẽ được làm khô trước khi xuất khẩu sang Hong Kong và các nước phương Tây. Đây là mặt hàng xuất khẩu có giá trị nhất tại đảo Hokkaido. Tuy nhiên, công nhân tại các nhà máy chủ yếu là phụ nữ cao tuổi và chỉ trong vòng 7-8 năm nữa, họ sẽ không còn đủ sức làm việc.
"Nếu chúng tôi muốn vận hành nhà máy hết công suất và gấp ba sản lượng, chúng tôi sẽ cần thêm khoảng 100 lao động mới".
Sò là một thực phẩm cao cấp chủ yếu dành cho giới thượng lưu.
Dân số tại làng tuy không giảm nhưng cũng không có dấu hiệu gia tăng. Trong khi nhà máy này đã tuyển thêm 19 nhân công đến từ Trung Quốc, họ không thể tăng số nhân công này thêm mà không tuyển người Nhật Bản.
Chính vì vậy, những người đứng đầu làng đang tìm cách để thu hút thêm lao động tới đây.
Thu nhập bấp bênh
Dù vậy, không phải ai cũng muốn đến đây làm vì 2 lý do: Công việc thời vụ và lương thấp.
Trong khi 250 nghiệp đoàn đánh cá tại đây kiếm được những khoản thu khổng lồ, các công nhân làm việc thì chỉ nhận được mức lương cơ bản và chỉ có thể làm việc 7 tháng/năm. Nhà máy sẽ đóng cửa vào mùa đông, khi nhiệt độ trong vùng có thể giảm tới -20 độ C.
"Thanh niên Nhật Bản không muốn làm nếu chúng tôi chỉ tăng chút lương", Kimura cho biết. "Nếu chúng tôi tăng gấp đôi hay gấp ba lương thì sẽ có thêm công nhân, nhưng như vậy thì sẽ không đủ để trả họ".
Trong khi các nhà kinh tế cho rằng việc giảm dân số có thể là cách để tăng việc sử dụng robot trong các nhà máy, không phải công việc nào cũng có thể được làm bởi máy móc. Dù các nhà máy có giá trị lên tới 22 triệu USD với những máy móc hiện đại, nó vẫn cần con người vận hành.
Bản đồ khu vực Sarufutsu.
Công nhân tại các nhà máy chủ yếu là phụ nữ có tuổi.