Trong cuộc trò chuyện với nghệ sĩ Minh Nhí, có lúc hai người cười rổn rảng cả một góc sân khấu nhưng cũng có lúc không khí trùng xuống khi anh nói về đấng sinh thành.
Tôi xin được ghi chép lại lời anh nói để giữ trọn cảm xúc trong mạch kể và để ký ức của anh không bị bẻ vụn bởi bất kỳ suy nghĩ nào của người nghe - là tôi.
"Ăn cắp" hột vịt kho ngày Tết
Tôi thích nhất là những cái Tết hồi nhỏ, khi mình còn đi học, còn nằm trong vòng tay bảo bọc của ba má và các anh chị.
Chị Hai tôi là thợ may. Cứ gần Tết, ba má lại đưa tiền cho chị Hai đi mua vải về may quần áo mới cho các em. Mỗi đứa vài cái áo sơ mi, vài cái quần sọc giống y chang nhau.
Tối 30, mấy chị em tôi thường đi ngủ từ rất sớm để đúng Giao thừa thì dậy mặc đồ mới cúng ông bà tổ tiên với ba má. Cúng giao thừa xong, ba má lấy chiếc xe tải chở cả nhà đi lễ chùa cầu an tới 2, 3 giờ sáng mới về ngủ lại.
Nghệ sĩ Minh Nhí thời trẻ.
Sáng mùng 1 cả nhà thức dậy làm cơm cúng. Ba má quỳ phía trước, 8 chị em tôi theo đúng thứ tự quỳ phía sau làm lễ.
Lễ ông bà tổ tiên xong, cả nhà ngồi ăn xung quanh chiếc đi văng theo đúng thứ tự được ba sắp sẵn từ nhỏ. Ba ngồi chính giữa, rồi tới mẹ, chị Hai, theo sau là lần lượt 7 đứa em. Sau này có thêm mấy đứa cháu của các chị nữa nên nhà rất đông, chẳng bao giờ đủ ghế ngồi.
Ăn xong, 8 chị em ra chúc Tết ba má và nhận lì xì. Đó là lúc mọi người mong chờ nhất. Ba má lì xì lần lượt cho từng đứa. Các anh chị lại lì xì cho từng em. Tới tôi thì chỉ phải lì xì cho cậu em út.
Ngày Tết, tôi thích nhất món thịt kho hột vịt và nước đá bào. Ngày thường muốn ăn hai món này phải học giỏi, được điểm 10 thì ba má mới cho tiền nhưng Tết mình có lì xì nên muốn ăn bao nhiêu cũng được.
Tôi mê thịt kho hột vịt đến độ thỉnh thoảng "lấy cắp" hột vịt trốn ra sau hè ăn. Nói lấy cắp là vì ba má dặn, quậy nồi thịt kho hột vịt sẽ bị thiu. Tôi phải lén múc ăn vì sợ chẳng may nồi thịt hư thì mình bị đổ thừa.
Nhưng mấy anh chị em trong nhà, hầu như đứa nào cũng ăn lén cho nên, có khi vừa qua mùng 2 là nồi thịt kho hột vịt đã hết rồi. Ba mẹ chắc cũng biết con ăn lén nhưng không nỡ mắng vì đang ngày Tết.
Tủ lạnh nhà tôi lúc nào cũng có sữa đặc có đường. Tôi thường đợi tới đêm, cả nhà ngủ hết, lén xuống cầm hộp sữa tu đầy một họng, vô mùng nằm nuốt dần. Nó ngọt và đã lắm!
Bây giờ, tôi muốn ăn cả trăm cái hột vịt cũng được, uống cả trăm hộp sữa cũng có nhưng không thể có được cảm giác như ngày xưa, mà mình cũng không thèm thuồng như vậy. Có khi nhìn nồi thịt kho hột vịt còn ngán!
Ba tôi dạy "nhức xương" lắm!
Mấy ngày Tết vui nhất là mình được hưởng nhiều đặc quyền hơn ngày bình thường. Chẳng hạn, không bị chửi, không bị nói nặng, không bị đòn và không bị sai làm cái gì.
Ngày thường, cứ tầm 5 rưỡi sáng là tôi phải dậy lau nhà để kịp 6 rưỡi đi học. Buổi chiều phải đốt nhang, đó là nhiệm vụ... nhưng Tết thì tôi được miễn hết.
Từ chiều 30 đến hết ngày mùng 3, tôi không phải quét nhà lau nhà. Ở quê tôi, người ta kiêng quét nhà 3 ngày Tết vì sợ mất lộc. 3 ngày Tết, cứ nhang tàn là có người đốt nên tôi cũng không phải làm.
Nếu mình có làm gì sai trái trong mấy ngày Tết thì cũng đợi qua mùng, ba má mới "xét xử" cho vào quy củ. Ba má tôi hiền lắm, không bao giờ đánh con. Ngược lại, mấy bà chị ai cũng dữ, hễ các em làm sai là bắt nằm lên đi-văng đánh bằng roi mây.
Nhà tôi chỉ có một tầng lầu nhưng cái lầu đó ai cũng sợ lên. Bởi vì mỗi khi có đứa nào làm sai trái điều gì là ba tôi kêu vô phòng đó giảng đạo. Đã vô phòng là ít nhất một tiếng sau mới được đi xuống. Khi xuống mặt ai cũng phờ phạc hết... bởi vì ba tôi dạy "nhức xương" lắm.
Tuổi thơ của mấy chị em tôi vui vì có ba má lo từ A đến Z dù nhà rất đông con. Giờ tôi không tìm lại được những cái Tết như thế nữa. Khi ba mất, má mất, Tết với tôi không còn vui nữa".
Chuyện sui gia: Hài kịch Minh Nhí - Chí Tài
* Ghi theo lời kể của nghệ sĩ Minh Nhí