Thổ Nhĩ Kỳ dọa dẫm nhưng có hành động?
Trong lúc tình hình ở Idlib ngày càng xấu đi sau các cuộc tấn công ác liệt của quân đội Syria dưới sự hậu thuẫn của Nga , Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần cảnh báo sẵn sàng triển khai quân đội chống lại lực lượng của Tổng thống Bashar al-Assad nếu Damascus không chịu dừng lại hành động của mình.
"Một hành động quân sự tại Idlib sắp diễn ra", Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cảnh báo hôm 19/2. "Chúng tôi đang đếm ngược và đưa ra những cảnh báo cuối cùng".
Các mục tiêu của Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib đã trở nên dễ bị tổn thương kể từ mùa hè năm ngoái. Nhưng với những thương vong liên tiếp của binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ trong vài tuần qua, đây được coi là sự leo thang nghiêm trọng nhất cho đến nay.
Tổng thống Erdogan cho biết ông sẽ tổ chức một hội nghị thượng đỉnh với các nhà lãnh đạo của Pháp, Đức và Nga vào ngày 5/3 tới đây để thảo luận về cuộc khủng hoảng.
Tuy nhiên, không rõ Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có hành động quân sự táo bạo như thế nào trước khi hội nghị quan trọng đó diễn ra.
Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân lực tới Syria làm tăng thêm nguy cơ xung đột với Nga.
Nga kiểm soát không phận
"Thổ Nhĩ Kỳ có thể tiếp tục gây thương vong cho lực lượng quân đội Syria như một cách mà nước này gọi là sự trả đũa", ông Joshua Landis, chuyên gia Nghiên cứu Trung Đông tại Đại học Oklahoma, nói với trang Rudaw English.
"Thổ Nhĩ Kỳ chắc chắn có khả năng biến các lời đe dọa của mình thành hiện thực. Dẫu vậy, họ đang ở trong một tình huống chiến lược khó xử", ông nói thêm.
Điều này xuất phát bởi lý do Hayat Tahrir al-Sham (HTS), nhóm chiến binh kiểm soát phần lớn Idlib, là một tổ chức bị liệt vào danh sách khủng bố của quốc tế, có nguồn gốc từ nhóm Jabhat al-Nusra khét tiếng, liên quan đến Al-Qaeda ở Syria.
"Sẽ rất mất mặt cho Thổ Nhĩ Kỳ nếu họ có ý định vũ trang và bảo vệ những chiến binh này, ngay cả khi Mỹ kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ có lập trường kiên quyết trong việc chống lại Nga và quân đội Syria", ông Landis nói.
Khi nào Nga còn kiểm soát không phận Syria, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có ít lựa chọn ở Idlib.
Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng cường lực lượng dọc theo biên giới Idlib với các phương tiện chiến đấu và pháo binh để đáp trả sự leo thang mới nhất.
Ankara cũng đã yêu cầu Mỹ triển khai tên lửa phòng không Patriot ở biên giới phía Nam với hy vọng sẽ cho phép nước này tự do trả đũa các cuộc tấn công của quân đội Syria mà không phải lo lắng về các mối đe dọa trên không.
Tuy nhiên, Nga mới là thế lực kiểm soát không phận ở Syria. Mọi hoạt động trước đây của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc chống lại khủng bố IS và Các đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG) phải phụ thuộc vào sự cho phép của Moscow trước khi máy bay quân sự nước này được hành động.
Ngay cả khi Mỹ triển khai Patriot, điều này không đồng nghĩa với việc hệ thống có thể nhắm mục tiêu hoặc đe dọa các máy bay chiến đấu của Nga hay Syria để hỗ trợ bất kỳ cuộc tấn công nào của Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib, vốn có nguy cơ gây ra rủi ro xung đột lớn hơn.
Không có ưu thế trên không ở Idlib – điều mà không thể xảy ra cho đến khi nào Nga vẫn kiểm soát không phận Syria - Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không có nhiều lựa chọn để hành động.
Đô đốc nghỉ hưu Türker Ertürk của Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo rằng, nếu không có không quân ở Idlib, "Ankara sẽ đưa quân đội của mình vào tử địa". Với tình thế như vậy, Thổ Nhĩ Kỳ có rất ít lựa chọn quân sự khả thi ở Idlib.
Nhận định một cách tổng quát, chuyên gia Landis nói rằng thời gian của Thổ Nhĩ Kỳ chỉ còn được tính từng ngày ở Syria, bao gồm cả vùng Afrin của người Kurd.
"Có thể Tổng thống Erdogan từng có tham vọng sáp nhập các vùng lãnh thổ của Syria vào Thổ Nhĩ Kỳ ở giai đoạn đầu của cuộc chiến, nhưng những giấc mơ đó giờ đây đang thành ác mộng", ông nói.
"Cuối cùng, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải tự chấp nhận chiến thắng của Tổng thống Assad giống như những người khác đã làm".
"Sau tất cả, Tổng thống Erdogan đã nhiều lần tuyên bố rằng ông ủng hộ chủ quyền của Syria và không chấp nhận sự phân chia ở quốc gia này. Nếu không muốn đó chỉ là những tuyên bố suông thì Thổ Nhĩ Kỳ buộc phải rút khỏi lãnh thổ Syria", ông Ertürk kết luận.