Tướng Joseph Dunford, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ cho biết, vào thời điểm hiện tại Mỹ vẫn chưa có kế hoạch triển khai quân đội để đáp trả một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học xảy ra tại Syria.
Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã triển khai một lực lượng quân đội hùng hậu ở chiến trường phía tây bắc đất nước, và máy bay Nga cũng đã tham gia vào các cuộc không kích tại tỉnh Idlib mặc cho sự phản đối của Thổ Nhĩ Kỳ.
“Tuy nhiên, chúng tôi đang có những cuộc đối thoại thường nhật với Tổng thống để ông ấy có thể biết được chúng ta đang ở giai đoạn nào trong công cuộc chuẩn bị cho tình huống vũ khí hóa học được sử dụng”, ông Dunford nói. “Ông ấy mong chúng tôi có những lựa chọn quân sự và chúng tôi đã cập nhật về tiến độ chuẩn bị cho những lựa chọn trên”.
Tuần này, một quan chức cấp cao của Mỹ đã khẳng định rằng “có nhiều bằng chứng” cho thấy vũ khí hóa học đang được quân chính phủ Syria chuẩn bị ở Idlib. Ở chiều ngược lại, Nga cho biết một số nhóm vũ trang đang chuẩn bị để dàn dựng một vụ tấn công hóa học ở tỉnh này nhằm quy trách nhiệm cho quân đội Syria.
Nhà Trắng đã cảnh báo, Mỹ và các nước đồng minh sẽ phản ứng “nhanh chóng và quyết liệt” nếu có thông tin quân chính phủ Syria dùng vũ khí hóa học. Tổng thống Mỹ Donald Trump từng ra lệnh không kích Syria với lý do quân đội Syria dùng vũ khí hóa học vào tháng 4/2017 và tháng 4/2018.
Tướng Dunford không nói rõ ông muốn ông Trump làm gì nếu Syria dùng vũ khí hóa học. Tuần trước, các quan chức quân sự cấp cao của Pháp đã tuyên bố sẵn sàng tiến hành không kích xuống các mục tiêu ở Syria nếu vũ khí hóa học được sử dụng tại Idlib.
Ông Dunford đã từ chối bình luận về những thông tin tình báo về khả năng quân đội Syria đang chuẩn bị dùng vũ khí hóa học. “Tôi sẽ không nói về bất kỳ dữ liệu tình báo nào, cho dù là về những gì chúng tôi có hay không có”, ông nói.
Idlib là pháo đài cuối cùng của quân nổi dậy và nếu chiến sự xảy ra tại đây, đó sẽ là một trận chiến mang tính quyết định cuối cùng trong cuộc chiến ở Syria, nay đã khiến nửa triệu người chết và 11 triệu người phải rời bỏ nhà cửa.
Trước đó, Tổng thống ba nước Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Nga đã không nhất trí được một thỏa thuận ngừng bắn có thể trì hoãn cuộc tấn công ở Idlib. Khi được hỏi rằng liệu có cơ hội nào để tránh một chiến dịch quân sự tại Idlib hay không, ông Dunford trả lời: “Tôi không nghĩ sẽ có bất kỳ điều gì có thể ngăn được động thái này”.
“Việc phía Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran không thể thống nhất được một giải pháp nào là điều đáng thất vọng nhưng có lẽ cũng không quá ngạc nhiên”, ông nói.
Iran và Nga đã giúp chính quyền Assad thay đổi cục diện của cuộc chiến trước một loạt những đối thủ khác nhau như các lực lượng nổi dậy do phương Tây hậu thuẫn và các tổ chức khủng bố Hồi giáo, trong khi đó Thổ Nhĩ Kỳ đang hỗ trợ phe đối lập và đang có quân đội ở Syria.
Thổ Nhĩ Kỳ lo sợ rằng chiến sự ở Idlib sẽ trở thành một cuộc tàn sát và họ không thể tiếp nhận thêm bất kỳ người tị nạn nào đang tràn vào biên giới nữa. Tuy nhiên Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết lệnh ngừng bắn ở Idlib sẽ không phát huy hiệu quả bởi nó sẽ không bao gồm các nhóm khủng bố Hồi giáo.