Trong một diễn biến mới nhất, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hồi cuối tuần vừa rồi vừa tuyên bố Ankara có thể sẽ tìm cách đóng cửa căn cứ không quân Incirlik nếu Mỹ tiến xa hơn bằng việc áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ.
"Sẽ là điều rất quan trọng cho cả hai bên nếu Mỹ không thực hiện các biện pháp không thể đảo ngược được... Thổ Nhĩ Kỳ tất nhiên sẽ đáp trả bất kỳ đòn trừng phạt nào từ Mỹ. Nếu cần, chúng tôi sẽ đóng cửa cả hai căn cứ Incirlik and Kurecik", ông Erdogan tuyên bố cứng rắn.
Đây không phải là lần đầu tiên Thổ Nhĩ Kỳ công khai việc họ sẵn sàng thẳng tay trả đũa đồng minh Mỹ nếu chính quyền của ông Donald Trump tung ra các biện pháp trừng phạt nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ về hợp đồng S-400. Trước đó, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu trong một cuộc trả lời phỏng vấn được phát sóng trên đài truyền hình A Haber hôm 11/12 đã cảnh cáo rằng, Ankara có thể sẽ tìm cách đóng cửa căn cứ không quân Incirlik và trạm radar Kurecik mà Mỹ đang sử dụng trên lãnh thổ của Thổ Nhĩ Kỳ. Căn cứ Kurecik có trạm radar cảnh báo sớm do quân đội Mỹ lắp đặt và nó đóng vai trò chiến lược trong mạng lưới hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo của NATO.
Lời đe dọa trả đũa được giới chức Thổ Nhĩ Kỳ tung ra sau khi Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ hôm 11/12 đã thông qua một dự luật trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ theo Đạo luật chống các đối thủ của Mỹ thông qua cấm vận (CAATSA). Các biện pháp trừng phạt nếu được Thượng viện Mỹ thông qua và được Tổng thống Trump phê chuẩn sẽ bao gồm việc phong tỏa các tài sản của Thổ Nhĩ Kỳ, giới hạn hoạt động cấp visa cho các công dân Thổ Nhĩ Kỳ và hạn chế việc nước này tiếp cận với tín dụng.
Với những gì đang diễn ra, Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy một lập trường quyết liệt và không kém phần thách thức trước Mỹ trong vấn đề S-400. Mỹ có thể sẽ phải trả giá không nhỏ nếu tiếp tục dồn ép đồng minh trong vấn đề S-400.
Ankara và Washington đang đối đầu nhau gay gắt về việc Thổ Nhĩ Kỳ mua tên lửa S-400 của Nga. Washington giải thích rằng S-400 không tương thích với các hệ thống phòng thủ của NATO và gây ra mối đe dọa với các chiến đấu cơ tàng hình F-35 của Mỹ.
Sau khi Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ký hợp đồng S-400, Mỹ và các đồng minh phương Tây không giấu nổi sự lo lắng và đã tìm mọi cách để phá hợp đồng này. Giới chức NATO và Mỹ tin rằng, nếu hợp đồng S-400 giữa Moscow và Ankara thành công thì đây sẽ là cơ hội mở đường cho Nga tiếp cận, tìm hiểu về các thiết bị chiến tranh của phương Tây, đặc biệt là các chiến đấu cơ F-35. Việc Ankara theo đuổi S-400 của Nga đã trở thành một trong những nguyên nhân chính gây ra mối quan hệ chia rẽ và mâu thuẫn sâu sắc giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Mỹ. Giới chức Mỹ liên tục đe dọa và cảnh cáo Ankara về hậu quả nếu cứ nhất quyết mua S-400 của Nga.
S-400 Triumph là thế hệ tên lửa chiến thuật hiện đại nhất của Nga và cũng là một trong những loại tổ hợp tên lửa phòng không hiện đại nhất thế giới hiện nay. Nó là thứ vũ khí phòng không được rất nhiều nước thèm muốn. S-400 được phát triển và cải tiến từ hệ thống tên lửa phòng không S-200 và S-300. NATO gọi S-400 của Nga bằng cái tên SA-21 Growler.
S-400 có khả năng tiêu diệt mục tiêu ở độ cao từ 5m đến 27km trong phạm vi 400km. Những mục tiêu mà tên lửa S-400 có thể tiêu diệt là các thiết bị bay, tên lửa có cánh kích thước nhỏ và tên lửa hỏa tiễn có tầm hoạt động không quá 3.500km và tốc độ bay tối đa 4,8 km/s. S-400 Triumph có thể tác chiến trong mọi điều kiện địa hình, thời tiết, trong môi trường có nhiễu cường độ mạnh và chế áp điện tử cao. Một trong những đặc tính khiến S-400 trở thành hệ thống tên lửa độc nhất vô nhị trên thế giới là nó có khả năng cùng lúc giám sát 300 mục tiêu khác nhau và bắn hạ 36 mục tiêu chỉ bằng một lần phóng. Chính vì tính hiệu quả của S-400 nên Nga đã cho triển khai các hệ thống tên lửa phòng không này ở Moscow để bảo vệ thủ đô.