Bác sĩ Nguyễn Thu Giang (Viện sức khỏe cộng đồng Ánh Sáng) cho rằng so với 10-15 năm trước, giới trẻ đã hiểu biết hơn về tình dục, nhưng vẫn có những tai nạn vì rào cản từ chính suy nghĩ của người VN chúng ta.
Đứng... không có bầu?
Bác sĩ Lê Thị Kim Dung (Trung tâm Y tế Thái Hà, Hà Nội) cho hay bà từng tiếp nhận một trường hợp tránh thai không hề kém mức độ “bá đạo” so với vụ thay bao cao su bằng túi nilông.
Bà Dung kể cách đây khoảng ba tháng, có một cô gái khoảng 20 tuổi tìm đến Trung tâm Y tế Thái Hà trong tình trạng bị viêm nhiễm âm đạo nặng, nguyên nhân là do trước đó đã nhét cục bông có tẩm nước chanh vào âm đạo để tránh thai trước khi quan hệ tình dục, với ý nghĩ dùng nước chanh để diệt tinh trùng.
Hậu quả là quá trình quan hệ tình dục đã khiến cục bông bị đẩy sâu và mắc kẹt bên trong, không lấy ra được.
Mặc dù không có thai nhưng do cục bông để lâu trong âm đạo đã gây nên tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng nên cô gái đã tìm đến chỗ bà Dung để được “cấp cứu”. Bà Dung đã phải làm thủ thuật gắp cục bông trong âm đạo và điều trị viêm nhiễm cho cô gái.
Theo bà Dung, cách tránh thai của cô gái trên, hoặc có người dùng giấm, chanh để rửa vùng kín sau khi quan hệ tuy có cơ sở vì axit có thể diệt tinh trùng, làm khô tinh trùng, hạn chế hoạt động của tinh trùng nhưng lại không triệt để.
Ngoài rủi ro là có thai, những người này còn phải đối mặt với tình trạng viêm nhiễm do mất cân bằng về độ pH, hoặc viêm nhiễm do các dị vật gây ra (như ở cô gái kể trên) và cả nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Bác sĩ Nguyễn Thu Giang cũng cho biết vẫn còn nhiều sai lầm trong suy nghĩ của các bạn trẻ. Có bạn nghĩ rằng quan hệ tình dục ở tư thế đứng thì không có thai! Và một vấn đề chung mà nhiều bạn gặp phải là ngại trao đổi với nhau về vấn đề sử dụng bao cao su.
Vì vậy, hầu như những lần quan hệ tình dục đầu tiên là không có biện pháp phòng ngừa nào, hoặc các bạn gái phải chịu thiệt là sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
Quan hệ tình dục lần đầu sớm hơn, nhưng...
Qua hai điều tra quốc gia về thanh niên và vị thành niên, lần một vào năm 2005 và lần hai vào năm 2010, cho thấy chỉ sau năm năm, tuổi có quan hệ tình dục lần đầu đã giảm xuống hơn 1 tuổi, ở mức trung bình khoảng 18 tuổi.
Thực tế còn cho thấy độ tuổi này có thể giảm hơn nữa do nhiều bạn trẻ chưa dám khai thật trong các phiếu điều tra. Nhưng theo đánh giá của bà Dung, các bạn trẻ vẫn rất “ngu ngơ” về vấn đề sức khỏe sinh sản, phòng tránh thai, phòng tránh những bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Bên cạnh đó, giáo dục sức khỏe trong nhà trường và gia đình của chúng ta lại chưa đến nơi đến chốn dẫn đến hậu quả là trẻ em bị xâm hại, có thai ngoài ý muốn, tình trạng phá thai tăng lên...
Theo bà Dung, cần thực hiện việc giáo dục sức khỏe sinh sản sớm cho trẻ ngay khi còn nhỏ. Cha mẹ nên chủ động bảo vệ, để mắt đến trẻ trong mọi tình huống, đặc biệt không để lộ bộ phận sinh dục của trẻ cho người khác thấy, không sờ và không cho người khác được sờ vào vùng kín của trẻ.
Cha mẹ cần chú ý đến những biểu hiện tò mò giới tính (kể cả trẻ ở độ tuổi mẫu giáo) như thích sờ “chim” ở trẻ trai, thích trượt cầu thang ở trẻ gái, vì những hoạt động này đều tác động đến bộ phận sinh dục của trẻ gây cho trẻ khoái cảm khiến trẻ tò mò giới tính sớm, dẫn đến nguy cơ bị xâm hại tình dục, quan hệ tình dục sớm.
Bác sĩ Nguyễn Thu Giang kể rằng mới đây bà tiếp nhận một bệnh nhân là nữ sinh viên, vỡ kế hoạch sau khi có quan hệ với bạn trai.
“Khi chúng tôi hỏi vì sao không dùng bao cao su thì người bạn trai này thú thật đã đi mua năm lần nhưng vì ngượng nên kết quả đều... về không. Có lần ra nhà thuốc thấy cô bán hàng trẻ quá nên bạn ấy ngại, đành giả vờ ra mua chai thuốc nhỏ mắt.
Có lần thì người bán hàng lớn tuổi cứ nhìn chòng chọc như thể "trẻ ranh" đã dùng bao cao su, thế là cậu lại về. Nói chung bạn trẻ đã hiểu biết hơn, nhưng họ vẫn xấu hổ vì hai rào cản cả từ người cung cấp dịch vụ - nhà thuốc, siêu thị - và cả trong ý nghĩ của chính bạn trẻ”- bác sĩ Giang chia sẻ.
Theo bác sĩ Giang, nếu tháo gỡ được rào cản trong suy nghĩ thì sẽ giảm được những ca mang thai ngoài ý muốn, bệnh lây qua đường tình dục, và cao hơn nữa là chia sẻ trách nhiệm giữa nam và nữ trong quan hệ tình dục.
“Các bạn trẻ đi mua bao cao su thì ngại bị đánh giá, trong khi xã hội thì luôn nhìn vào các bạn với ý nghĩ đó là những đứa trẻ hư! Nhưng trong thực tế thì hơn 18 tuổi một chút các bạn trẻ đã có quan hệ tình dục lần đầu.
Nếu cha mẹ, dịch vụ y tế thân thiện, các câu lạc bộ có hướng dẫn để các bạn trẻ nếu có quan hệ thì đó là quan hệ theo hướng có chia sẻ, văn minh, không để lại hậu quả đáng tiếc thì sẽ tốt hơn nhiều” - bà Giang cho biết.