Gabriel Hernández Cruz, một giáo viên dạy tiếng Anh ngoại ô TP Oaxaca ở miền Nam Mexico, cũng như những cư dân khác đang mong chờ cơn mưa đầu tiên của mùa xuân.
Thời điểm này, kiến chicatana rời tổ và bay khắp nơi.
Vào sáng sớm, bầu trời tràn ngập những con côn trùng màu nâu đỏ với thân hình dày và đôi cánh trong suốt. Tiếng vỗ cánh của chúng tạo nên âm thanh vù vù rộn ràng trên không trung.
Trước khi mặt trời ló dạng, người dân khắp vùng Oaxaca đã đi bắt loài kiến vốn được xem là đặc sản nơi đây. "Bắt chúng không khó. Chúng chậm chạp và cứ thế rơi xuống đất. Con nít thích chạy vòng quanh tìm bắt chúng" - Hernández Cruz chia sẻ.
Kiến chicatana trở thành đặc sản của vùng Oaxaca. Ảnh: BBC
Kiến chicatana chỉ xuất hiện trong 1 hoặc 2 ngày. Đầu bếp Ricardo Arellano, đến từ một thị trấn ở vùng La Cañada của Oaxaca, kể lại chuyện mình ăn kiến chicatana mỗi năm khi còn bé.
"Mẹ tôi thường để chúng lên một chiếc bánh mì ngô dày được phủ thêm bơ và đậu lên trên hoặc dùng chúng làm sốt" – đầu bếp Arellano kể lại.
Trong gian bếp Criollo, một trong những nhà hàng cao cấp bậc nhất Oaxaco, đầu bếp Arellano chuẩn bị làm sốt theo cách của mẹ anh. Anh bắt đầu bằng việc rang kiến để cả cánh trong chảo lớn, đảo chúng nhẹ nhàng.
Sau đó, anh rang lá bơ và ớt trước khi thêm tất cả nguyên liệu vào molcajete (cối và chày truyền thống của người Mexico làm từ đá núi lửa) cùng với tỏi sống.
Đầu bếp Arellano chế biến món ngon từ kiến chicatana. Ảnh: BBC
Chế biến sốt không phải là cách thưởng thức kiến chicatana duy nhất. Nhiều người chỉ rang chúng lên, ngắt cánh và ăn chúng như ăn các loại hạt.
Những người khác chỉ ăn đuôi và cánh, như đầu bếp Arellano. Nhiều người lấy chất béo màu trắng trong kiến làm sốt kem hoặc nghiền chúng ra và trộn với muối để dùng kèm với một loại đồ uống.
Đầu bếp Arellano dùng kiến chicatana làm sốt mayonnaise dùng kèm với ngô non, tạo nên một biến tấu mới cho món elote (ngô nướng) – vốn là một món ăn đặc trưng của ẩm thực đường phố Mexico.
Kiến chicatana được rang trong một chiếc chảo lớn. Ảnh: BBC
Các gia vị khác được trộn chung với kiến chicatana, tạo nên món ngon của vùng Oaxaca. Ảnh: BBC
Việc ăn côn trùng đã phổ biến ở Mexico từ lâu. Trước kia, vì nghèo đói nên người dân nơi đây dùng côn trùng thay thế các loại thịt vì chúng giàu chất đạm.
"Khi một người mẹ nấu ăn cho cả nhà và không có thực phẩm, kiến chicatana là một sự lựa chọn tốt vì chúng có hương vị đậm đà và giàu đạm" – đầu bếp Arellano chia sẻ.
Hiện tại, kiến chicatana là một đặc sản hạng sang trong những nhà hàng cao cấp khắp vùng Oaxaca. Chúng là món ăn đắt tiền vì chỉ có trong vài ngày nhất định trong năm.
Ngày nay, rất nhiều côn trùng được chế biến thành món ăn phục vụ trong các nhà hàng cao cấp ở Mexico. Chúng không chỉ là những món ngon mà còn giàu dinh dưỡng. Theo các báo cáo chuyên môn, côn trùng có lượng đạm dồi dào không kém thịt bò.