Dưỡng âm và dương tốt
Bí đao có tên khoa học Bemincasa hispda (Thunb) Cogn, họ bầu bí còn được gọi với tên bí phấn, bí xanh, tên Trung Quốc là đông qua.
Đại tá, Lương Y Bùi Hồng Minh, Phó chủ tịch Hội Đông y Ba Đình Hà Nội cho hay, bí đao là loại quả được sử dụng khá phổ biến trong các ngày hè nắng nóng để làm món ăn, nước ép uống, mứt bí đao…
Ngoài dùng để làm đồ ăn bí đao còn là một vị thuốc, chế biến thành món ăn để chữa bệnh. Trong Đông y bí đao có vị ngọt, tính lạnh đi vào kinh tỳ, vị đại trường có tác dụng lợi tiểu, thanh nhiệt giải độc, tiêu thũng…
Bí đao lại quả tốt trong những ngày hè.
"Bí đao cạo bỏ vỏ nấu với thịt cua, tôm nõn hoặc xào với hến, hầu, hải sản… là món ăn bổ dương rất hiệu quả. Món ăn này giúp cho nam giới mạnh dương, phụ nữ tăng cường ham muốn giúp cho cuộc sống phòng the mặn nồng hơn.
Riêng với nam giới, dùng bí đao nấu thịt vịt giúp trị chứng di tinh, suy nhược cơ thể hay ra mồ hôi, miệng khô, khát. Đàn ông bị chứng mộng tinh, phụ nữ âm hư nên dùng bí đao nấu với tim lợn", Lương y Bùi Hồng Minh nói.
Theo nghiên cứu của y học hiện đại, trong thịt quả bí đao có các chất protein, lipid, cellulose, muối khoáng (canxi, phospho, sắt…), chất vitamin B1,B2, PP, C, caroten… Lương y Bùi Hồng Minh cho rằng đây đều là những chất quan trọng cho cơ thể.
Không chỉ có thịt bí đao có tác dụng dưỡng thận mà vỏ bí đao được ghi chép dùng là thuốc để điều trị bệnh viêm cầu thận, viêm manh tràng, viêm phế quản.
Liều dùng vỏ bí đao làm thuốc chững bệnh viêm cầu thận được Lương Y Bùi Hồng Minh gợi ý như sau: vỏ bí đao, hoàng kỳ sống 30g sắc uống. Chữa chứng phì thũng, bí đái do viêm thận: dùng vỏ bí đao, đậu đỏ 60g, nhân ý nhĩ và râu ngô 30g sắc uống.
Đối với nam giới, bị viêm tuyến tiền liệt dùng vỏ bí đao 50g, đậu xanh 60g, đun với 3 bát nước đến khi còn 1 bát, nước uống.
"Do có khả năng chống viêm và lợi tiểu, thông tiêu vì vậy bí đao loại quả ăn dưỡng thận làm sạch bàng quang. Có thể dùng bí đao nấu canh, xào, luộc ăn cả cái và nước hoặc ép nước bí đao uống đều rất tốt.
Tuy nhiên, cần phải lưu ý người cơ thể đang suy yếu, thể trạng lạnh thì không nên dùng loại quả này dễ khiến bệnh nặng do quả có tính hàn", Lương y Bùi Hồng Minh lưu ý.
Đừng bỏ qua vỏ bí đao trong những ngày nắng nóng
Vào những ngày nắng nóng mụn nhọt, rôm sảy là chuyện khó có thể tránh khỏi. Lương y Bùi Hồng Minh cho hay từ ngàn đời ông cha ta đã biết dùng vỏ bí đao để làm mát cơ thể trong những ngày nóng bức.
Vỏ bí đao xao vàng được dùng hãm như nước chè uống có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, chữa mụn nhọt do nắng nóng. Hoặc có thể dùng vỏ bí đao, đậu đỏ sao sơ hãm uống nước thay trà giúp thanh nhiệt cơ thể sau khi đi nắng nóng về.
Theo Lương y Bùi Hồng Minh, bí đao rất tốt để bổ thận.
"Dùng canh bí đao giúp chống nóng, làm mát cơ thể trong những ngày hè. Tại Trung Quốc người ta dùng nước ép đông qua (bí đao) trong những ngày nắng nóng", Lương y Bùi Hồng Minh cho hay.
Cũng theo Lương y Bùi Hồng Minh bí đao cũng rất tốt cho trẻ nhỏ. Trẻ hay bị táo bón, đi tiểu buốt gắt, người gầy gò dùng bí đao nấu với sườn lợn hầm nhừ để tẩm bổ cho trẻ.
Trẻ ăn kém, chậm lớn, hay bí tiểu, táo bón, da khô sần ngứa lấy bí đao thái sợi nấu canh cua ăn sẽ rất tốt cho trẻ. Trẻ bị sốt cao có thể dùng bí đao ninh nhừ lấy nước uống giúp hạ sốt.
Lưu ý do bí đao có tính lạnh cho nên khi nấu thành món ăn không nên cho gừng, hành, tiêu.
Đọc thêm bài cùng tác giả Ngọc Minh, tại đây.