Chanh leo (chanh dây) là loại quả dân dã, giá rẻ, bán đầy chợ Việt nhưng rất nhiều người chưa biết tận dụng hết lợi ích sức khỏe, làm đẹp của nó. Thực tế, hầu hết mọi người thường dùng chanh leo như một trái cây giúp giải khát, ăn vặt.
Cách dùng phổ biến nhất của quả chanh leo là chế biến nước giải khát (Ảnh minh họa)
Chuyên gia dinh dưỡng Gao Minmin (Đài Loan, Trung Quốc) cho biết: “Chanh leo giàu dinh dưỡng và chất chống oxy hóa tới bất ngờ. Có thể kể đến như chất xơ, protein, carbohydrate, sắt, đồng, canxi, kali, magie, vitamin A, vitamin B2, vitamin B3… và đặc biệt là rất giàu vitamin C. Bên cạnh vitamin C, loại quả này còn chứa các axit amin, beta carotene, polyphenol đều có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ. Vì vậy, nó không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn mang lại những lợi ích về làm đẹp”.
Những lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc của chanh leo
Sau đây là 6 lợi ích về sức khỏe nổi bật nhất của chanh leo được bác sĩ Gao Minmin liệt kê, bao gồm:
Chống lại tiểu đường
Chanh leo là loại trái cây có thể phòng và hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Nhờ vào chỉ số đường huyết (GI) thấp nhưng hàm lượng chất xơ cao, lại rất giàu pectin - một loại chất xơ giúp bạn cảm thấy no mà không làm tăng lượng calo. Nó cũng được chứng minh là có khả năng hạ đường huyết, giảm cholesterol xấu và cải thiện chức năng của insulin - yếu tố quan trọng giúp kiểm soát đường huyết ở mức ổn định. Vì vậy, chanh leo thường được khuyên dùng trong bữa ăn của bệnh nhân tiểu đường.
Phòng một số bệnh ung thư
Theo bác sĩ Gao Minmin, trong chanh leo có chứa rất nhiều chất chống oxy hóa giúp chống lại các gốc tự do gây ung thư. Loại quả nhiệt đới này cũng rất giàu vitamin A, flavonoid và các hợp chất phenolic khác giúp kháng viêm, ngăn ngừa ung thư. Đặc biệt là nó chứa hợp chất piceatannol có khả năng tiêu diệt, giảm các nguy cơ mắc các bệnh ung thư nhất định như ung thư như ruột kết, ung thư dạ dày và ung thư vú, ung thư đại trực tràng.
Có nhiều cách chế biến chanh leo để tận dụng lợi ích sức khỏe, làm đẹp (Ảnh minh họa)
Bảo vệ tim mạch
Chanh leo rất giàu kali - loại khoáng chất quan trọng giúp điều hòa huyết áp, làm thư giãn các mạch máu và tăng cường lưu lượng máu. Cùng với chất sắt - thành phần thiết yếu cho quá trình sản xuất các tế bào hồng cầu. Từ đó, trái cây này có thể làm giảm căng thẳng cho tim và cải thiện sức khỏe tim toàn diện. Ngoài ra, chất flavonoid và axit phenolic có trong chanh leo cũng kiểm soát lượng cholesterol tốt hơn.
Cải thiện tiêu hóa
Do loại quả này có hàm lượng chất xơ lý tưởng nên tốt cho tiêu hóa. Bác sĩ Gao Minmin giải thích rằng một ly nước với 25g chanh dây có chứa khoảng 2g chất xơ và phần lớn là chất xơ hòa tan. Chất xơ hòa tan trong phần ruột và vỏ chanh dây có thể hoạt động như một loại thuốc nhuận tràng, giúp cải thiện nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón và giảm lượng cholesterol bằng cách bài tiết qua phân.
Tăng cường miễn dịch
Hàm lượng cao vitamin C, vitamin A và các axit amin như prolin, valin, tyrosin, treonin, arginin… có trong chanh leo thúc đẩy hoạt động của bạch cầu, chống lại các nhiễm trùng gây ra bởi vi khuẩn và virus. Các chất này còn có công dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn, ngăn ngừa được một số bệnh vặt thông thường cũng như cải thiện khi suy nhược cơ thể.
Giảm căng thẳng, tốt cho xương và mắt
Kali và folate, alkaloids trong chanh leo có thể cải thiện sức khỏe của não bộ, nhất là làm giảm tình trạng stress và lo âu, giúp ngủ ngon hơn. Thậm chí, một số nghiên cứu chỉ ra rằng ăn chanh leo thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
Bên cạnh đó, chanh leo còn tốt cho xương và mắt. Cụ thể, khoáng chất như magie, canxi, sắt, phốt pho cùng các chất oxy hóa có tác dụng kháng viêm, phòng loãng xương và viêm khớp. Vitamin A trong chanh leo còn rất tốt cho mắt, phòng ngừa hiện tượng đục thủy tinh thể, chứng quáng gà và thoái hóa điểm vàng.
Lợi ích làm đẹp của chanh leo
Vitamin A, vitamin C, vitamin B2 carotene trong chanh leo rất tốt cho làm đẹp da. Bao gồm tác dụng giữ ẩm và làm sạch da, giảm mụn, trắng da, giảm thâm nám, giảm nếp nhăn, làm chậm lão hóa tế bào da. Ngoài ra, chanh leo có chứa acid citric giúp loại sạch bụi bẩn, các chất nhờn và tế bào chết, thu nhỏ lỗ chân lông. Hay tăng cường chất sắt giúp da hồng hào, căng bóng.
Chanh leo cũng rất tốt cho việc giải độc, thanh lọc cơ thể. Uống nước ép chanh leo không chỉ “thải độc” cho làn da mà còn tăng cường trao đổi chất, giảm mỡ nội tạng và giảm cân. Ăn chanh leo tươi hoặc uống nước chanh leo còn giúp bổ sung sắt và nhiều khoáng chất khác giúp móng và tóc chắc khỏe, mượt mà hơn.
Lưu ý khi ăn chanh leo
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, làm đẹp nhưng bác sĩ Gao Minmin nhắc nhở rằng có một số lưu ý khi ăn chanh leo.
Lưu ý, không ăn phần vỏ và cùi của chanh leo để tránh ngộ độc hay dị ứng (Ảnh minh họa)
Đầu tiên, chanh leo có chứa một lượng nhỏ độc tố gọi là cyanogenic glycoside. Nó tập trung nhiều nhất ở vỏ của quả chanh leo và ở phần cùi chanh leo chưa chín. Để tránh ngộ độc hay dị ứng, tốt nhất là chỉ ăn chanh leo chín kỹ, không ăn phần vỏ hay cùi của loại quả này.
Thứ hai, không nên ăn quá nhiều chanh leo cùng lúc, tốt nhất chỉ nên ăn tối đa 4 quả một ngày. Bởi vì ăn quá nhiều có thể gây tác dụng phụ như tổn thương dạ dày, không tốt cho ruột, gây rối loạn nhịp tim hay chóng mặt do quá tải một số chất.
Thứ ba, những người mắc bệnh thận, nhất là đang chạy thận tốt nhất là không nên ăn chanh leo. Bởi vì nó quá giàu kali, nếu muốn ăn hãy hỏi ý kiến bác sĩ. Người tiểu đường cũng chỉ nên ăn 1 - 2 quả mỗi ngày để tránh phản tác dụng.
Cuối cùng, phải cẩn trọng khi lựa chọn nguồn cung cấp chanh leo để giảm thiểu nguy cơ gây hại từ dư lượng thuốc trừ sâu. Khi rửa, chế biến chanh leo cũng cần đảm bảo vệ sinh, khi ăn/uống nên chậm rãi, nhai kỹ hạt để tránh gánh nặng cho tiêu hóa hay bị sặc, nghẹn. Không ăn chanh leo đã chín quá kỹ, nấm mốc, dập nát quá nhiều hay thối hỏng - ngay cả sau khi cắt bỏ nấm mốc, thối hỏng.