Quả mâm xôi là một trong những loại quả mọng phổ biến với nhiều công dụng đối với sức khỏe. Loại quả với kích thước nhỏ nhắn nhưng mọng nước với vị ngọt và hơi chua phù hợp với mọi người từ trẻ nhỏ tới người già.
Quả mâm xôi có nhiều màu sắc khác nhau, bao gồm mâm xôi đỏ, mâm xôi đen, mâm xôi tím và vàng. Trong đó mâm xôi đỏ và đen là hai loại được sử dụng phổ biến hơn cả. Bạn có thể ăn trực tiếp quả mâm xôi tươi hoặc thêm vào món salad, làm bánh, ăn với sữa chua, làm mứt,... tùy theo sở thích của mình.
Quả mâm xôi có nhiều loại với màu sắc khác nhau (Ảnh: Internet)
Theo FDC Hoa Kỳ thì trong 123 gam quả mâm xôi có chứa:
- Nước: 105.0 gam
- Năng lượng: 64 calo
- Protein: 1.5 gam
- Carbohydrate: 14.7 gam, trong đó 5.4 gam là đường
- Chất xơ: 8.0 gam
- Canxi: 30.8 minigam (mg)
- Magiê: 27.1 mg
- Sắt: 0.8 mg
- Phốt pho: 35.7 mg
- Kali: 186.0 mg
- Kẽm: 0.5 mg
- Đồng: 0.1 mg
- Mangan: 0.8 mg
- Selenium: 0.2 micrograms (mcg)
- Vitamin C: 32.2 mg
- Folate: 25.8 mcg
- Choline: 15.1 mg
- Vitamin E: 1.1 mg
- Vitamin K: 9.6 mcg
- Lutein + zeaxanthin: 167.0 mcg
- Alpha carotene: 19.7 mcg
- Beta carotene: 14.8 mcg.
Tác dụng của quả mâm xôi đối với sức khỏe
Dưới đây là những tác dụng đáng ngạc nhiên của quả mâm xôi đối với sức khỏe, loại quả được mệnh danh là "vàng đen" hay "siêu thực phẩm" nhờ hàm lượng dinh dưỡng cao của mình.
1. Giàu chất chống oxy hóa ngăn ngừa bệnh tật và chống lão hóa
Quả mâm xôi chứa một lượng lớn chất chống oxy hóa cao. Có thể kể đến như vitamin C, vitamin E, selen, beta-carotene, lutein, lycopene, zeaxanthin và các hóa chất thực vật flavonoid. Tất cả đều có liên quan tới tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ.
Mâm xôi giàu chất chống oxy hóa ngăn ngừa bệnh tật và chống lão hóa (Ảnh: Internet)
Ăn mâm xôi giúp cơ thể loại bỏ các chất độc hại gọi là gốc tự do gây tại cho các tế bào của cơ thể và gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường và thậm chí là ung thư.
Vitamin C giúp tổn hợp collagen giúp da săn chắc và sáng khỏe hơn; từ đó có tác dụng trong việc ngăn ngừa lão hóa sớm.
2. Hỗ trợ sức khỏe não bộ
Theo Medical News Today, hàm lượng vitamin E và vitamin C trong quả mâm xôi có thể giúp tăng cường sức khỏe não bộ, tăng cường tập trung và ghi nhớ thông tin tốt hơn.
3. Bảo vệ sức khỏe tim mạch
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhóm hợp chất thực vật flavonid trong quả mâm xôi, đặc biệt là anthocyanin có thể giúp ngăn ngừa tình trạng viêm có thể dẫn tới bệnh tim mạch bằng cách ngăn chặn sự kết tập tiểu cầu (yếu tố gây ra cục máu đông), giảm mức cholesterol xấu và hạ huyết áp nhờ cơ chế chống viêm.
Mâm xôi giàu kali tốt cho sức khỏe tim mạch (Ảnh: Internet)
Bên cạnh đó, theo FDC, khoảng 100 gam quả mâm xôi tươi có chứa tới 186 mg kali. Kali là yếu tố cần thiết để ổn định huyết áp - một yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch.
Các vitamin trong quả mâm xôi, bao gồm vitamin C và folate, giúp giảm stress oxy hóa và giảm nguy cơ đột quỵ.
4. Thân thiện với bệnh tiểu đường
Theo Health, quả mâm xôi là một trong những loại trái cây có lượng đường thấp nhất chỉ với 2,7 gam trên mỗi 100 gam quả tươi. Hàm lượng đường thấp tuyệt vời này giúp mâm xôi trở thành lựa chọn phù hợp cho những người đang cần quản lý lượng đường tổng thể nạp vào, bao gồm cả bệnh nhân tiểu đường.
Ngoài ra, chất xơ trong quả mâm xôi có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường type 2 và cải thiện các triệu chứng ở giai đoạn này nhờ tác dụng kiểm soát đường huyết hiệu quả.
5. Ngăn ngừa ung thư
Theo Viện Ung thư Hoa Kỳ thì chất chống oxy hóa có nguồn gốc từ thực vật có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ ung thư phổi, ung thư thực quản, ung thư dạ dày và một số loại ung thư khác.
Mâm xôi có lợi ích tiềm năng trong ngăn ngừa ung thư (Ành: Internet)
Một nghiên cứu năm 2010 đăng tải trên Science Direct cho thấy, chiết xuất quả mâm xôi đỏ có thể tiêu diệt tới 90% tế bào ung thư dạ dày, ung thư ruột kết và ung thư vú nhờ hai thành phần là ellagitannin và anthocyanin - là chất phytochemical có đặc tính chống ung thư.
Lưu ý rằng, lợi ích điều trị ung thư của quả mâm xôi vẫn đang được nghiên cứu và người mắc bệnh ung thư không nên thay thế các biện pháp điều trị ung thư được bác sĩ chỉ định bằng việc chỉ ăn quả mâm xôi.
6. Hỗ trợ sức khỏe đường tiêu hóa
Mâm xôi là một trong những nguồn thực phẩm giàu chất xơ với 6,5 gam chất xơ trên mỗi 100 gam quả tươi. Vì thế mà mâm xôi được biết là thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa nhờ việc giúp vi khuẩn đường ruột có lợi (lợi khuẩn) phát triển mạnh mẽ, tăng cường nhu động ruột và giảm nguy cơ mắc các bệnh tiêu hóa.
Điều này tác động tích cực tới những người mắc bệnh béo phì, người mắc hội chứng chuyển hóa và các bệnh đường ruột mãn tính khác.
7. Tốt cho mắt
Quả mâm xôi chứa zeaxathin đã được chứng minh có tác dụng trong việc tăng cường thị lực, hỗ trợ lọc các ánh sáng xanh có hại tốt hơn, đồng thời bảo vệ mắt khỏi vấn đề thoái hóa điểm vàng do tuổi tác.
Quả mâm xôi chứa zeaxathin đã được chứng minh có tác dụng trong việc tăng cường thị lực (Ảnh: Internet)
Ngoài các tác dụng kể trên thì tác dụng khác của quả mâm xôi có thể kể đến như:
- Folate cần thiết cho sự phân chia tế bào phù hợp để hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi;
- Vitamin K cần thiết cho quá trình đông máu.
Lưu ý khi ăn quả mâm xôi
Mặc dù là lựa chọn siêu tốt cho sức khỏe và nhìn chung ăn mâm xôi khá an toàn nhưng mâm xôi vẫn có thể gây dị ứng ở một số trường hợp. Nếu từng có tiền sử dị ứng với các loại quả mọng khác như dâu tây, dâu tằm, nho,... tốt nhất bạn không nên ăn mâm xôi hoặc ăn thận trọng và theo dõi phản ứng của cơ thể.
Nếu sau khi ăn cơ thể xảy ra các phản ứng như ngứa miệng, phát ban da, mẩn đỏ, sưng môi miệng, sưng họng, khó thở,... cần nhanh chóng thăm khám bác sĩ để được can thiệp, đề phòng sốc phản vệ có thể nguy hiểm tới tính mạng.
Ăn mâm xôi không được rửa sạch cũng làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm dẫn tới đau đầu, đau dạ dày, tiêu chảy, nôn mửa và sốt. Khi ăn mâm xôi hãy rửa dưới vòi nước sạch thật kĩ, loại bỏ những quả mâm xôi bị dập nát và lau sạch bằng khăn khô trước khi ăn.
Tiêu thụ quá nhiều chất xơ từ quả mâm xôi cũng khiến đường tiêu hóa bị khó chịu, chẳng hạn như đầy bụng, khó tiêu.
Nếu muốn bảo quản quả mâm xôi, bạn cần bảo quản trong tủ lạnh bằng hộp hoặc màng bọc có lỗ thoát khí và chỉ sử dụng trong 1 - 2 ngày vì mâm xôi có xu hướng hỏng rất nhanh sau khi hái. Nếu bảo quản mâm xôi trong tủ đông, hãy đảm bảo bạn tiêu thụ chúng trong vòng 12 tháng.
Ngoài ra, nếu đang uống thuốc hoặc điều trị bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi ăn bất kì loại thực phẩm nào, đề phòng các tác dụng phụ không mong muốn như giảm tác dụng của thuốc điều trị.