Lần đầu nhìn thấy quả trám , hẳn nhiều người sẽ có cùng chung suy nghĩ tại sao loại quả "kỳ cục", đen nhẻm, xấu xí này lại nhiều người yêu thích đến vậy. Phải đến khi được thưởng thức những đặc sản do trám tạo ra, chúng ta mới hoàn toàn tâm phục khẩu phục bởi ăn một lần là sẽ nhớ mãi mãi.
Được biết, giá 1kg trám đen trên thị trường gần 100 ngàn/kg, loại quả này mua về kho thịt, kho cá, dầm mắm ớt… món nào cũng ngon hết sảy. Nhưng ăn trám đã lâu mà chị em không biết tận dụng loại nguyên liệu này để chữa bệnh thì quả là thiếu sót lớn.
Quả trám đen.
Trám có nhiều loại khác nhau như: trám trắng, trám đen, trám hồng. Quả trám còn gọi là thanh quả hay cảm lãm (fructus canarii). Được thu hái khi chín, có thể dùng tươi hoặc đem muối, sau đó phơi khô, hoặc sấy khô để chế các món ăn, có lợi cho hầu họng.
Trong quả trám chứa protid, chất béo, hydrat cacbon, beta- caroten, acid oleannolic, một số khoáng chất: Ca, K, P, Fe, Mg, Mn, Zn, Cu... và vitamin C. Ngoài ra, hạt quả trám còn chứa các acid béo.
LYĐKQG. Bùi Đắc Sáng, Viện hàn lâm KH&CN Việt nam, Hội Đông y Hà Nội cho biết: Theo y học cổ truyền, quả trám có vị chua, ngọt, chát, tính ấm, vào kinh phế, có tác dụng thanh nhiệt, sinh tân chỉ khát, giải độc, lợi hầu họng, không độc. Quả trám trắng và đen đều có tác dụng sinh tân chỉ khát, lợi yết hầu và giải độc. Do đó, thuốc thường dùng giải rượu, nọc độc con dải, chữa yết hầu cổ họng sưng đau hoặc ho nhiều đờm. Quả trám chín có tác dụng chữa động kinh và an thần.
Những bài thuốc trị bệnh từ quả trám do lương y đa khoa Quốc Gia Bùi Đắc Sáng chia sẻ:
1. Giải ngộ độc cua cá
Cách làm: Dùng 30g trám trắng đem đi sắc với nước uống. Uống khi còn ấm sẽ nhanh khỏi.
2. Giải độc cá nóc bằng quả trám
Cách làm: Trám tươi 50g, rửa sạch bỏ hạt sao chín, sắc uống.
3. Chữa da bị nứt nẻ do lạnh, giá lạnh
Cách làm: Lấy lượng hạt quả trám vừa đủ đem đốt tồn tính, trộn cùng dầu mè. Bôi vào chỗ nứt nẻ.
4. Chữa môi chụm lại, không há ra được, lở đau không ăn được
Cách làm: Đem lượng quả trám vừa đủ đi đốt tồn tính, trộn cùng mỡ lợn. Bôi vào chỗ lở sẽ nhanh thuyên giảm.
Món trám kho thịt.
5. Chữa sâu răng , đau răng
Cách làm: Đốt quả trám thành than, tán thật nhỏ sau đó trộn với một ít xạ hương rồi bôi và xỉa vào chỗ đau răng.
Ngoài ra, mọi người có thể lấy vỏ cây trám trắng cạo bỏ lớp vỏ đen bên ngoài, thái mỏng và đem phơi khô, sau đó sắc lấy nước, ngậm 10 phút rồi nhổ đi. Ngày làm nhiều lần. Có thể phối hợp với rễ chanh, rễ cây trẩu hoặc rễ cà dại.
6. Hỗ trợ điều trị viêm tắc mạch máu bằng quả trám
Cách làm: Nấu hoặc luộc 200g trám trắng tươi, lấy cùi ăn (bỏ hạt) và phần nước dùng để uống hàng ngày rất tốt cho người bị viêm tắc mạch máu. Kiên trì áp dụng trong thời gian dài để đạt được hiệu quả cao nhất.
7. Trị đau đầu bằng quả trám
Cách làm: Dùng 10g trám tươi bỏ hạt, 15g hành hoa, 10g tử tô, 10g gừng tươi sắc với 1,5 lít nước đến khi cạn còn 500ml, chia đều 3 bữa, uống khi còn ấm có tác dụng trị đau đầu. Áp dụng trong 3-5 ngày, trị bệnh đau đầu được dứt điểm.
8. Giải nhiệt, thanh phế, lợi hầu họng bằng quả trám
Cách làm: Cho 10g trám tươi bỏ hạt, 120g ngó sen tươi, 6g gừng, 150g mã thầy vào máy ép, ép lấy nước, uống đều 2 bữa sau bữa ăn 30 phút có tác dụng giải nhiệt, thanh phế, lợi cho hầu họng
Xôi trám.
10. Chữa ho gà, ho do cảm lạnh bằng quả trám
Cách làm: Dùng 10g trám tươi bỏ hạt sắc cùng 1 lít nước, có thể thêm đường phèn, uống khi còn ấm, 2 bữa sáng- tối sau bữa ăn 30 phút có tác dụng chữa ho gà, ho do cảm lạnh. Kiên trì áp dụng trong 7-10 ngày để trị bệnh được triệt để.
11. Chữa chứng miệng lở, nhiệt bằng quả trám
Cách làm: Lấy 50g trám đốt thành than, tán thành bột mịn bôi lên vùng miệng bị nhiệt. Kết hợp với uống nước quả trám luộc để đạt được hiệu quả như ý.
12. Trị đau nhức xương khớp bằng quả trám
Cách làm: Cạo bỏ vỏ lớp sần bên ngoài 10g trám, rửa sạch, cắt lát, sắc cùng 1 lít nước đến khi còn 1 nửa, chia uống 3 lần sau bữa ăn 30 phút có tác dụng điều trị bệnh đau nhức xương hiệu quả.
13. Chữa cảm nắng bằng quả trám
Cách làm: 10g trám đập vụn, đun với 30g rễ sậy cùng 2 lít nước đến khi còn 500ml, chia đều 3 bữa uống có tác dụng giải cảm do nắng gây ra.
14. Chữa viêm họng mạn tính
Cách làm: Dùng 6g trám, 6g trà xanh sắc cùng 1 lít nước đến khi cạn còn nửa, để nguội, sau đó hòa 1 thìa mật ong vào uống từng ngụm sẽ có tác dụng trị viêm họng mạn tính
15. Chữa kiết lị bằng quả trám
Cách làm: Dùng 100g trám cả hạt sắc với 1 lít nước đến khi cạn rồi cô lại lấy cao, chia thành 3 lần uống trước bữa ăn 30 phút có tác dụng điều trị bệnh kiết lị.
16. Trị nứt nẻ gót chân khi trời rét
Cách làm: Hạt trám trắng đốt thành than, tán mịn, trộn đều với dầu thực vật, bôi vào chỗ đau.
17. Làm giã rượu
Cách làm: Dùng nước lạnh rửa sạch 12 quả trám, lấy dao khía trên mỗi quả 4 - 5 đường rồi nhét 1,5g phèn chua vào những vết khía ấy, nhai nhỏ nuốt dần để giã rượu. Hoặc trám tươi (10 quả) sắc lấy nước uống.
18. Chữa động kinh
Cách làm: Trước tiên, đập nát 180g trám rồi cho nước vào sắc kỹ, lấy bỏ hạt rồi lại cho 24g uất kim vào sắc cùng, cuối cùng cho 24g phèn chua sắc tiếp. Còn chừng 500ml là được, uống mỗi ngày 20ml vào buổi sáng sớm với nước ấm.