Nhân sự kiện này, báo Times of Israel nhắc lại phát ngôn của một người thuộc Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (IAEO) hôm 17/6 rằng Iran sẽ làm giàu uranium trong vòng 10 ngày.
Phát biểu tại cơ sở sản xuất nước nặng (một trong những nguyên liệu cần thiết cho quá trình sản xuất uranium) Arak, Behrouz Kamalvand đến từ IAEO thừa nhận Iran đã tăng gấp bốn lần sản lượng uranium hàm lượng thấp. Bên cạnh đó, Tehran sẽ tăng sản lượng uranium hàm lượng cao “dựa trên nhu cầu của đất nước”.
Hàm lượng làm giàu, ông nói, sẽ vượt giới hạn hàm lượng 3,67% mà quốc tế cho phép hiện nay. Theo đó, uranium sẽ được làm giàu lên đến 5% để phục vụ cho một lò ở thành phố cảng Bushehr phía nam và thậm chí 20% cho một lò nghiên cứu đặt ở Tehran, vẫn theo phát ngôn nhân của IAEO.
Việc chuyển nguyên liệu hàm lượng 20% thành nguyên liệu đủ tiêu chuẩn chế tạo bom hạt nhân là không quá phức tạp về mặt kỹ thuật. Từ 20% lên hàm lượng 90% - mức trở thành nguyên liệu bom hạt nhân, các chuyên gia cho hay, quá trình có thể diễn ra khá nhanh.
Động thái trên đây diễn ra trong bối cảnh Iran tuyên bố, kể từ 10/7, họ sẽ không có nghĩa vụ tuân thủ Kế hoạch Hành động chung Toàn diện (JCPOA) mà nước này ký với sáu cường quốc tháng 7/2015. Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc, Majid Takht Ravanchi, hôm nay cũng xác nhận quyết tâm của Iran. Trước đó, tháng 5/2018, Mỹ tuyên bố rút khỏi JCPOA. Tháng 12/2018, họ chính thức áp lệnh trừng phạt kinh tế hà khắc lên Iran.
Lượng 300 kg mà Iran hiện có chưa là gì so với sản lượng họ từng tích trong quá khứ. Đã có lúc Iran trữ tới 10.000 kg uranium và 100 tấn nước nặng. Lượng lớn nước nặng ấy được bán cho Oman để làm mát trong các lò phản ứng hạt nhân dân sự.
Thủ tướng Zarif của Iran, đại diện đối ngoại Mogheri của Liên minh Châu Âu, quan chức Iran cùng ngoại trưởng Nga tại lễ kỹ thoả thuận hạt nhân ở Vienna năm 2015. (Nguồn: Leonhard Foeger/Reuters)
Đại diện Uỷ ban Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho hay họ mới nhận được thông tin qua báo chí song sẽ sớm kiêm tra thực hư. “Các thanh tra viên đang lên đường và sẽ báo cáo về tổng hành dinh ngay khi xác định được thực chất lượng iranium hàm lượng thấp”, quan chức IAEA nói với hãng tin Reuters. IAEA là cơ quan lâu nay đứng trung lập trong tranh cãi hạt nhân giữa Mỹ và Iran.