Theo thống kê của khoa Cấp cứu - Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương, số lượng ca cấp cứu do tai nạn thương tích thường tăng cao vào mùa hè. Bên cạnh những ca bệnh bị đuối nước, bị rơi từ trên cao xuống....thì tỷ lệ bệnh nhi nhập viện do uống nhầm hoá chất khá cao.
Uống nhầm hóa chất, bé trai 2 tuổi suýt mất mạng
Vừa qua, tại khoa Cấp cứu - Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận một bé trai 2 tuổi, ở Cao Bằng vào viện trong tình trạng khó thở, ho, suy hô hấp, nôn nhiều, đau bụng. Sau khi thăm khám và xét nghiệm, bác sỹ phát hiện bé bị chảy máu đường tiêu hóa.
Theo người nhà bệnh nhi, trong lúc chơi một mình không có người lớn để ý, bé L.B.V đã uống từ chai nước nhặt được ngoài đường. Gia đình phát hiện, nghi chất lỏng trong chai là hóa chất nên vội đưa bé đến cơ sở y tế địa phương để sơ cứu, rồi chuyển tới Bệnh viện Nhi Trung ương.
Sau khi được điều trị, tình trạng bé tạm thời ổn định, các bác sĩ đã chuyển cháu về tuyến dưới tiếp tục theo dõi. Tuy nhiên, đến nay vẫn không xác định được bé uống phải hóa chất gì do gia đình không lưu giữ lại chai nước bé đã uống, các bác sỹ nghi ngờ là ngộ độc paraquat.
Tương tự trường hợp trên, Ths.Bs Lê Ngọc Duy – Phó trưởng khoa Cấp cứu – Chống độc cho biết: "Vừa mới đây, khoa tiếp nhận thêm trường hợp bé trai 3 tuổi ở Hà Nội uống phải chai dầu hoả cũng trong tình trạng nôn liên tục, suy hô hấp".
BS Duy cho biết, việc các trẻ uống phải dầu hỏa hay các hoá chất độc hại thường để lại hậu quả rất nặng nề, có thể gây tổn thương phổi, thậm chí là suy hô hấp chỉ vài ngày sau uống. Do vậy, việc phát hiện, sơ cứu đúng, kịp thời là vô cùng quan trọng để tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra".
Với mỗi loại hoá chất bị uống nhầm thì có cách xử lý khác nhau:
BS Duy khuyến cáo, khi xử trí cần bình tĩnh, tránh hoảng loạn để hành động chính xác. Sai lầm trong sơ cứu có thể khiến tình trạng người bệnh trầm trọng hơn, để lại di chứng, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng. Chú ý giữ lại vỏ thuốc, hộp chứa các dung dịch uống phải và mang theo khi đi cấp cứu để các bác sĩ có hướng xử lý phù hợp.
- Uống nhầm xăng, axit, chất tẩy rửa:
Tuyệt đối không được gây nôn. Người nhà nên đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Trước khi đưa tới bệnh viện có thể cho nạn nhân uống vài ngụm nước nhỏ để tránh bỏng rát cổ họng. Tuy nhiên, phải cho trẻ uống từ từ, tránh bị sặc nước nếu không tình trạng càng nguy kịch hơn.
BS Duy đang thăm khám cho bé bị ngộ độc hoá chất (Ảnh do BVCC)
- Uống nhầm thuốc diệt cỏ:
Đối với trường hợp này lại phải gây nôn càng sớm càng tốt. Cho nạn nhân uống nước và kích thích họng gây nôn.
Khi nôn nên đặt đầu nạn nhân thấp để tránh bị sặc vào phổi, đồng thời nằm nghiêng để tránh chất độc chảy vào khí quản gây tắc thở. Sau đó cho nạn nhân uống than hoạt tính hoặc uống đất sét hấp thụ paraquat để giảm bớt độc tố và đưa trẻ đến ngay trung tâm chống độc của các bệnh viện.
- Uống nhầm thuốc:
Nếu nạn nhân còn tỉnh thì nhanh chóng gây nôn, đồng thời cho uống nhiều nước ấm rồi gây nôn để loại bỏ chất độc khỏi cơ thể. Trong trường hợp nạn nhân hôn mê, co giật thì không gây nôn mà gọi cấp cứu đưa nạn nhân đến ngay bệnh viện.
Có thể nói, tai nạn thương tích nói chung và tai nạn do uống nhầm hoá chất nói riêng xảy ra ở trẻ em luôn là vấn đề đáng suy ngẫm. Hậu quả của nó tùy mức độ nặng nhẹ, nhưng có thể trở thành nỗi ám ảnh theo suốt cuộc đời các em cũng như để lại nỗi xót xa, day dứt đeo đẳng các bậc phụ huynh.
Điều đáng nói là đa phần các trường hợp tai nạn ấy đều xuất phát từ những chủ quan, sơ suất của gia đình.
Cách phòng chống tai nạn thương tích ở trẻ nhỏ
Theo ThS.BS Lê Ngọc Duy, tình trạng uống nhầm chất hoá học (xăng, axêtôn, dầu hỏa, dầu luyn, dung dịch cọ rửa…) là một số trong những tai nạn gây thương tích ở trẻ nhỏ. Thống kê của khoa, mỗi năm, khoa tiếp nhận từ 1.100-2.000 trường hợp trẻ bị tai nạn thương tích và thường có dấu hiệu gia tăng vào mùa hè.
BS Duy đã đưa ra những lời khuyên để có thể phòng tránh tai nạn thương tích. Trong đó, vai trò của các bậc cha mẹ và người chăm sóc trẻ hết sức quan trọng:
– Các bậc phụ huynh không nên để trẻ đến gần những nơi nguy hiểm như bếp than, lò sưởi và các thiết bị điện.
– Trẻ nhỏ thường hiếu động, thích leo trèo vì thế cầu thang phải có lan can, cửa sổ, ban công phải có rào chắn bảo vệ.
– Không cho trẻ tiếp xúc với các vật sắc nhọn như dao, kéo, mảnh kính vỡ…hoặc các vật nhỏ dễ gây hóc như: cúc áo, đồng xu, viên bi, đỗ, lạc..
– Các loại thuốc tẩy rửa, hóa chất, xăng dầu không nên đựng vào các chai uống nước mà phải để nơi xa tầm với, có nhãn mác rõ ràng.
– Trẻ nhỏ khi ra đường phải có sự trợ giúp của người lớn, không để trẻ một mình ở bể bơi, ao, hồ, sông, suối…
– Cần giáo dục cho trẻ lớn nhận thức và nhận biết các loại biển báo nguy hiểm (cấm lửa, cấm trèo…) và các biện pháp tự bảo vệ cho trẻ lớn như tập bơi, học kỹ năng thoát hiểm …
– Trang bị kiến thức thực hành sơ cứu tai nạn thương tích cho cha mẹ và giáo viên tại trường học để có thể xử lý kịp thời nếu chẳng may xảy ra sự cố".