Tử vong đột ngột vì chủ quan với cơn đau tức ngực
Theo thống kê, mỗi năm thế giới có khoảng 17 triệu người chết vì các bệnh tim mạch. Đa số các trường hợp liên quan đến xơ vữa động mạch gây ra nhồi máu cơ tim.
Số liệu của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ công bố năm 2013 cho thấy, trên thế giới mỗi năm có 2,5 triệu người chết do nhồi máu cơ tim, trong đó 25% chết trong giai đoạn cấp tính của bệnh.
Tại Việt Nam, số lượng người bị nhồi máu cơ tim đang gia tăng nhanh, trở thành gánh nặng cho ngành y tế và toàn cho xã hội. Năm 2015, Việt Nam gần 20 % dân số mắc bệnh về tim mạch và tăng huyết áp. Đáng lưu ý là đối tượng trẻ từ 25 tuổi trở lên mắc bệnh tim mạch và huyết áp chiếm 25,1% dân số.
Nghiêm trọng hơn khi ngày càng có nhiều trường hợp bệnh nhân trẻ tuổi tử vong đột ngột do chủ quan với căn bệnh này. Đó là trường hợp của anh Trần Văn Huy sinh năm 1985, trú tại Mỹ Đình, Hà Nội đột ngột qua đời do bị cơn nhồi máu cơ tim cấp.
Chị Dương Thị H. vợ anh Huy cho biết, chồng chị bị đau tức ngực hơn 1 tuần trước khi qua đời. Tuy nhiên, do tâm lý chủ quan và công việc bận rộn nên anh đã không đi khám. Cho đến khi anh bị đau tim đột ngột và ngất xỉu tại nhà, gia đình mới vội vàng gọi cấp cứu, nhưng khi xe cứu thương đến anh đã tử vong. Các bác sĩ chẩn đoán anh Huy bị nhồi máu cơ tim cấp.
Sau gần 1 tháng chồng qua đời, chị H. vẫn chưa hết bàng hoàng vì sự ra đi đột ngột của anh. Chị chia sẻ, chồng chị làm nghề kiến trúc nên anh thường hay thức đêm, hút thuốc lá. Tuy nhiên, theo chị cảm nhận, sức khoẻ của chồng từ trước tới nay rất tốt, anh chưa bị ốm đau bệnh tật bao giờ, không ngờ anh lại bị đau tim cấp và qua đời khi đột ngột vậy.
Theo Giáo sư Phạm Gia Khải – Nguyên viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam – Nguyên Chủ tịch Hội tim mạch học Việt Nam cho biết, bệnh lý nhồi máu cơ tim cấp là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay.
GS Phạm Gia Khải
Nhồi máu cơ tim là tình trạng giảm hẳn lượng máu cần thiết để cung cấp cho cơ tim trong hoạt động bình thường hoặc khi gắng sức.
Nhồi máu cơ tim thường do hẹp động mạch vành do xơ vữa, một quá trình diễn biến trong thời gian dài nhưng có thể tăng nhanh khi thường xuyên có các yếu tốt nguy cơ tác động. Thường có một hay một số nhánh động mạch vành bị hẹp và gây nhồi máu vùng cơ tim tương ứng.
Nhồi máu cơ tim có sự gián đoạn hoàn toàn dòng máu của động mạch vành nuôi dưỡng vùng cơ tim tương ứng, vùng đó bị xũng các thành phần của máu như HC, BC, TC, huyết tương nên trở thành một ổ nhồi máu. Nếu tổn thương không sâu rộng, ổ nhồi máu có thể tái tưới máu, cơ tim co bóp mạnh hơn sau một thời gian bị choáng váng vì ít nhiều được phục hồi.
Nếu tổn thương nặng nề, cơ tim vùng hoại tử bị chết hẳn, co dán thụ động theo áp lực trong buồng tim, ta gọi đó là tình trạng phình vách tim.
Chuyên gia chỉ rõ triệu chứng của nhồi máu cơ tim
Theo Giáo sư Khải, triệu chứng của nhồi máu cơ tim đó là cảm giác đau thắt ngực kéo dài hoặc ngắn nhưng tái phát nhiều lần, lan lên vai, ra cánh tay, sau lưng, hàm, bệnh nhân mệt nhiều, vã mồ hôi, buồn nôn, nôn. Có trường hợp bệnh nhân không có triệu chứng gì người ta gọi là nhồi máu cơ tim thầm lặng. Tuy nhiên, khi khám bác sĩ thấy men tim có tăng.
Đối tượng dễ bị nhồi máu cơ tim đó là nam trên 45 tuổi, nữ trên 55 tuổi ở những người hút thuốc lá, đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, đặc biệt là tăng LDT-C. Gia đình có người bị nhồi máu cơ tim, những người ít vận động thể lực, béo phì, nhiều căng thẳng, sử dụng ma tuý cũng thuộc nhóm đối tượng dễ mắc bệnh.
Đau thắt ngực dấu hiệu của nhồi máu cơ tim
Đặc biệt, những người bị tăng huyết áp có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao gấp 3 lần đối với nam giới và 6 lần đối với nữ giới. Huyết áp càng cao thì nguy cơ bị nhồi máu cơ tim càng nhiều. Mỗi năm có hơn 15 triệu người tăng huyết áp tử vong vì nhồi máu cơ tim.
Biến chứng nguy hiểm nhất của nhồi máu cơ tim là vỡ tim - hiện tượng thường thấy ở người nhồi máu cơ tim rộng, đau thắt ngực nhiều, có thể vỡ tím sớm hoặc trong 10 ngày đầu.
Nhồi máu cơ tim còn gây biến chứng suy tim, biến chứng này thường gặp trong 2 tuần đầu, nhất là trên những bệnh nhân đã từng bị nhồi máu cơ tim, hoặc trên những người bị nhồi máu rộng, có cơn đau kéo dài. Trụy mạch biểu hiện bằng huyết áp tụt, mạch nhanh, yếu, vã mồ hôi.
GS Khải cho biết khi có triệu chứng đau thắt ngực, bệnh nhân nên đến bệnh viện kiểm tra càng sớm càng tốt. Bác sĩ sẽ chỉ định cho điều trị nội khoa như sử dụng các thuốc chống đau ngực, chống vón tiểu cầu, thuốc tiêu huyết khối, thuốc chẹn beta giao cảm, ức chế men chuyển dạng Angiotensin.
Ngoài ra, có thể tiến hành can thiệp nong động mạch vành hoặc làm cầu nối chủ vành nếu sử dụng thuốc nội khoa không hiệu quả.
Sự khác biệt giữa đau tim, ngưng tim, đột quỵ