Tạp chí New Scientist đã liệt kê những khía cạnh đời sống hàng ngày làm lúng túng những bộ óc vĩ đại nhất trên thế giới, bao gồm những nguyên nhân đằng sau nụ hôn, thẹn thùng đỏ mặt, và thậm chí cả ngoáy mũi. Một biên tập viên của ấn phẩm đã nói: “Không có gì thú vị đối với hầu hết chúng ta hơn chính bản thân chúng ta”.
Điều đáng ngạc nhiên là nhiều đặc điểm của con người vẫn là điều bí ẩn. Trong số những điều bí ẩn này có những cảm xúc nhân văn cao cả như khiếu nghệ thuật, mơ mộng, và lòng vị tha, cho đến những cách thể hiện tức cười, đỏ mặt và ngoáy mũi. Sau đây là một số giả thuyết tại sao chúng ta lại có những hành vi biểu lộ cảm xúc đó.
Đỏ mặt
Charles Darwin đã mất rất nhiều công sức để tìm hiểu tại sao quá trình tiến hóa lại khiến chúng ta đỏ mặt khi chúng ta nói dối, để cảnh báo mọi người xung quanh. Tuy nhiên một số người cho rằng đỏ mặt có thể giúp khuếch tán sự đối đầu hay khiến mối quan hệ trở nên thân thiện hơn khi bộc lộ yếu điểm.
Cười
Các endorphin tăng cường cảm xúc được sản sinh khi chúng ta cười, đó là một lý do hiển nhiên để lý giải nguyên nhân của nụ cười. Tuy nhiên, một nghiên cứu 10 năm đã khiến chứng cứ khoa học trở nên thiếu thuyết phục khi người ta thấy rằng nụ cười được sản sinh ra bởi những lời nhận xét vô vị nhiều hơn là do những câu chuyện cười.
Hôn
Lý giải về hành động hôn dường như không thuộc phạm trù gene học vì không phải tất cả các cộng đồng loài người đều có thói quen hôn. Có những giả thuyết gắn liền với các ký ức về việc bú sữa và khi cai sữa cho con ăn bằng cách mớm, để tăng cường mối liên hệ giữa nước bọt và tình cảm.
Mơ mộng
Hội họa, khiêu vũ, điêu khắc, và âm nhạc có thể là tất cả những gì mà con người tương xứng với một chiếc đuôi công cho thấy khả năng cuốn hút bạn tình. Tuy nhiên, nó cũng có thể là công cụ để chia sẻ kiến thức hay trải nghiệm.
Mê tín
Những thói quen nhằm đảm bảo sự an toàn một cách bất thường không hề có sự tiến hóa của nó; tuy nhiên đã giúp cho người cổ xưa nhận diện được tiếng sột soạt của một con sư tử trong bụi cỏ thay vì nhầm đó là tiếng gió. Tôn giáo cũng thuộc phạm trù này.
Ngoáy mũi
Những người nổi tiếng cũng ngoáy mũi một cách vô thức trước đám đông
Thói quen này không hề liên quan đến dinh dưỡng, vậy tại sao phải đến 1/4 các em ở độ tuổi thiếu niên có thói quen này, trung bình khoảng 4 lần/ngày. Một số cho rằng hành vi này giúp tăng cường hệ miễn dịch.
Dậy thì
Chưa có một loài động vật nào trải qua những năm tháng niên thiếu khó đoán trước và thay đổi tâm tính như ở con người. Một số nhà khoa học cho rằng điều này giúp bộ óc lớn của loài người tổ chức lại nó trước khi trở thành người lớn hoặc nó cho phép thí nghiệm hành vi ứng xử trước khi phải chịu trách nhiệm về hành vi ứng xử những năm sau đó.
Lòng vị tha
Cho đi mọi thứ mà không đòi hỏi nhận lại là một hành vi lạ trong khái niệm tiến hóa. Nó giúp cho nhóm gắn kết hơn hoặc đơn giản mang lại niềm vui.
Nghệ thuật
Hội họa, khiêu vũ, điêu khắc, và âm nhạc có thể là tất cả những gì mà con người tương xứng với một chiếc đuôi công cho thấy khả năng cuốn hút bạn tình. Tuy nhiên, nó cũng có thể là công cụ để chia sẻ kiến thức hay trải nghiệm.