Phát hiện thêm một tác hại của việc lạm dụng thuốc kháng sinh
Chuyện vi khuẩn kháng thuốc thì đã cũ, là nguy cơ đối với sức khỏe con người đã được nhận biết từ lâu. Nhưng việc thuốc kháng sinh giúp vi khuẩn e.coli phát triển mạnh - khám phá mới của các nhà nghiên cứu từ trường Đại học Exeter (Anh) – lại một lần nữa khẳng định việc sử dụng thuốc kháng sinh sao cho hiệu quả là đặc biệt quan trọng trên toàn thế giới.
E.coli là loại vi khuẩn phổ biến gây ra bệnh đường ruột trên khắp thế giới. Còn docycycline là một loại kháng sinh khá mạnh và được sử dụng ở khắp nơi. Nghiên cứu về sự kháng thuốc của vi khuẩn là việc không có gì lạ. Tuy nhiên, nghiên cứu của ĐH Exeter đã đem lại kết quả ngoài mong đợi.
Các chuyên gia của Đại học Exeter đã thử nghiệm đưa thuốc kháng sinh doxycycline (thuộc nhóm tetracycline) vào một môi trường nuôi cấy vi khuẩn e.coli. Ban đầu, họ dự đoán e.coli sẽ kháng thuốc doxycycline.
Bình thường, loại kháng sinh này ức chế sự tổng hợp protein trong các tế bào vi khuẩn e.coli, vì thế e.coli không phát triển được.
Bất ngờ vi khuẩn bắt đầu phát triển nhanh hơn và khuẩn lạc của chúng lớn gấp 3 lần so với vi khuẩn được nuôi cấy tương tự mà không được tiếp xúc với doxycycline. Khả năng tăng tốc tăng trưởng của chúng được duy trì ngay cả sau khi kháng sinh đã được lấy ra khỏi môi trường nuôi cấy.
Lý do đằng sau hiện tượng này mang tính kỹ thuật phân tử và di truyền. Theo tạp chí Khoa học và Cuộc sống (Science and Life), các nhà nghiên cứu đã tìm thấy 2 khu vực trong bộ gen của e.coli có tính năng kháng doxycycline, 2 khu vực này đã có những thay đổi lớn.
Thứ nhất, khu vực này biến đổi cho phép vi khuẩn có thể "đẩy" thuốc kháng sinh ra khỏi tế bào của nó.
Thứ hai, các mảnh DNA tương ứng với "giấc ngủ" vi rút biến mất khỏi bộ gen của e.coli. E.coli có đặc điểm tương tự nhiều loại vi-rút khác, đó là có thể "nhúng" vào DNA của con người mang nó và tồn tại ở đó, chuyển từ thế hệ này sang thế hệ khác, trong khi vẫn không hoạt động.
Chuyện thuốc kháng sinh trở nên bất lực được ghi nhận ngày càng nhiều. Đơn cử như năm 2016, đã ghi nhận ca tử vong đầu tiên: 1 người chết vì nhiễm vi khuẩn kháng với hầu hết các chất kháng sinh.
Người phụ nữ Mỹ 70 tuổi này trở về nhà vào tháng 8/2016, sau chuyến đi dài tới Ấn Độ, đã sớm nhập viện vì "hội chứng viêm toàn thân", mà dường như có liên quan đến một bệnh nhiễm trùng ở hông phải của bệnh nhân. Bệnh tiến triển thành nhiễm khuẩn máu và bệnh nhân chết vào đầu tháng 9/2016.
Các vi khuẩn đã được tìm thấy trong các mẫu mô của người phụ nữ đã chết không phải là thứ mới đối với khoa học. Tuy nhiên, chủng vi khuẩn mới đã giết chết người phụ nữ này đã chứng tỏ được khả năng của nó: Kháng cự lại tất cả các kháng sinh được biết đến.
Các tác giả đã công bố kết quả nghiên cứu trên tạp chí Nature Ecology & Evolution.
*Theo Pravdare