Trường hợp bệnh nhân L.V.M (nam, 54 tuổi, tại Hà Nội) đến Bệnh viện Đa khoa Medlatec kiểm tra sức khỏe định kỳ. Thời điểm đi kiểm tra, bệnh nhân không có dấu hiệu bất thường nào trên cơ thể (không đau bụng, ăn uống và đại tiểu tiện bình thường).
Bệnh nhân M cho biết, gia đình anh có tiền sử nhiều đời mắc bệnh ung thư đại tràng nên anh rất lo lắng. Trước đó, ông ngoại, dì ruột và anh trai ruột của bệnh nhân đều mắc căn bệnh này.
Cách đây 1 năm, khi anh trai của bệnh nhân phát hiện ung thư đại tràng, bác sĩ nghi ngờ có yếu tố gia đình nên bệnh nhân đã đi khám và phát hiện có polyp đại tràng. Sau đó, bác sĩ cắt polyp và thực hiện sinh thiết từ mẫu bệnh phẩm, kết quả loạn sản độ cao.
Do thuộc nhóm nguy cơ cao mắc ung thư có yếu tố gia đình nên bệnh nhân M đã chủ động đi khám định kỳ. Ở lần khám này, bệnh nhân được nội soi đại tràng và phát hiện nhiều polyp đại tràng, khối lớn nhất kích thước 1,5cm với cấu trúc biến đổi.
Trước bất thường đó, ngay trong quá trình nội soi, bệnh nhân được bác sĩ cắt polyp. Kết quả sinh thiết là loạn sản độ cao. Bác sĩ gợi ý bệnh nhân nên làm thêm xét nghiệm để tìm xem có mang gen ung thư hay không.
Bệnh nhân nội soi phát hiện tổn thương có loạn sản (ảnh BSCC).
Cần làm gì khi có yếu tố ung thư di truyền?
ThS.BSNT Lưu Tuấn Thành - Chuyên khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Medlatec cho hay, trường hợp của bệnh nhân M mặc dù cơ thể không xuất hiện dấu hiệu bất thường nào, nhưng có yếu tố nguy cơ cao nên bệnh nhân chủ động đi khám. Rất may mắn cho bệnh nhân đã phát hiện tổn thương tiền ung thư. Những tổn thương này nếu không được phát hiện kịp thời sẽ có nguy cơ tiến triển thành ung thư đại tràng.
Triệu chứng của ung thư đại tràng ở giai đoạn sớm thường mơ hồ, dễ bị nhầm lẫn với rối loạn tiêu hóa lành tính. Để phát hiện sớm ung thư đường tiêu hóa nói chung và ung đại tràng nói riêng, bác sĩ khuyên người dân nên duy trì thói quen đi khám sức khỏe định kỳ, nhất là những người có yếu tố nguy cơ cao nên tầm soát 1-2 năm/lần. Các đối tượng này bao gồm:
- Người có người thân trong gia đình (ông bà, bố mẹ, anh chị) mắc các bệnh ung thư đường tiêu hóa như ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư đại tràng.
- Người có polyp, bị viêm loét dạ dày/ đại tràng, có vi khuẩn HP...
- Người có chế độ sinh hoạt, ăn uống thiếu lành mạnh như thường xuyên hút thuốc lá, uống rượu bia, ăn nhiều đồ chiên rán, thức ăn cay nóng…
Bác sĩ Thành lưu ý, khi có dấu hiệu bất thường về tiêu hóa như khó tiêu, đầy bụng, rối loạn tiêu hóa, mọi người cần đi khám sớm để loại trừ nguy cơ ung thư.
Ung thư đại tràng có thể phòng tránh được bằng các cách sau đây:
- Không nên ăn quá nhiều thịt đỏ. Chỉ nên ăn khoảng 160g/ngày.
- Hạn chế ăn đồ chiên, nướng, thịt xông khói, dăm bông, xúc xích.
- Hạn chế ăn nhiều thịt, mỡ, đạm để tránh bị béo phì. Béo phì làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng.
- Hạn chế rượu bia, không hút thuốc lá.
- Hoạt động thể lực, vận động hay luyện tập thể dục sẽ làm giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng.
- Người có yếu tố nguy cơ cao nên đi khám tầm soát thường xuyên để phát hiện sớm bất thường.
- Nên đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần.