Cụ Nguyễn Văn Trình (100 tuổi, Thanh Hóa) được người nhà chuyển từ bệnh viện địa phương đến khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội vào đầu tháng 1. Người bệnh nhập viện trong tình trạng sốt, rét run theo cơn, mệt mỏi, vàng da, đau bụng thượng vị.
Kết quả chụp cộng hưởng từ ổ bụng cho thấy, bên trong túi mật có nhiều sỏi, đường kính sỏi lớn nhất 8,5mm, ống mật chủ giãn 9mm, tín hiệu dịch mật không đồng nhất, đoạn ngang đầu tụy có sỏi 6,1 x 6,5 mm, ống tụy chính có sỏi kích thước 12 x 9,5 mm. Do người bệnh có nhiều sỏi tại ống mật chủ, sỏi túi mật gây nhiễm trùng đường mật. Tầng bụng trên có hình ảnh khối u đại tràng góc phải.
TS.BS Vũ Trường Khanh, Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết tuổi là yếu tố tiên lượng. Nhiễm trùng đường mật ở bệnh nhân 100 tuổi có thể gây sốc nhiễm khuẩn dẫn đến tổn thương phủ tạng rất nhanh. Người bệnh bị tăng huyết áp nhiều năm, đã từng phẫu thuật dạ dày cách đây 2 năm, sức khỏe có hạn, cộng hai loại bệnh, đây là thách thức không nhỏ đối với bác sĩ khi tiến hành điều trị.
Với tình trạng của người bệnh, đội ngũ bác sĩ lựa chọn phương pháp nội soi mật tụy ngược dòng, lấy toàn bộ sỏi ống mật chủ qua đường miệng. Đây là phương pháp ít xâm lấn, giúp người bệnh phục hồi nhanh sau điều trị, nhất là với người bệnh tuổi cao và nhiều bệnh nền như cụ Trình. Sức khỏe người bệnh ổn định sau 7 ngày thực hiện thủ thuật.
Các bác sĩ tiến hành dẫn sỏi từ trong ổ bụng qua đường miệng cho cụ ông. (Nguồn ảnh: Bệnh viện cung cấp)
Phẫu thuật cắt túi mật và nửa đại tràng
Người bệnh có ung thư đại tràng góc gan. Kết quả sinh thiết cho thấy ung thư biểu mô tuyến xâm nhập. Do đó, sau 7 ngày thực hiện thủ thuật gắp sỏi qua đường miệng, các sĩ khoa Tiêu hóa tiếp tục kết hợp hội chẩn với bác sĩ ngoại khoa. Do sỏi túi mật có nguy cơ rơi vào ống mật chủ gây tắc mật, nhiễm trùng đường mật tái phát nên bác sĩ tiến hành cắt túi mật, đồng thời cắt nửa đại tràng vị trí u xâm lấn.
Để điều trị hiệu quả nhiều bệnh cùng lúc ở người lớn tuổi, cần có sự phối hợp giữa các bác sĩ gây mê hồi sức, sự phối hợp đa chuyên khoa với đội ngũ bác sĩ có chuyên môn sâu, kỹ thuật tốt bởi thời gian phẫu thuật càng ngắn càng tốt cho người bệnh.
Tiến sĩ Khanh giải thích thêm, nếu phát hiện muộn, khối u tiến triển gây tắc đại tràng, bệnh nhân có thể phải trải qua phẫu thuật gây nhiều bất lợi cho sức khỏe, không nối đoạn ruột lại được ngay mà phải dẫn ra thành bụng tạo hậu môn nhân tạo. Đây là điều bất tiện cho người bệnh, nhất là ở người bệnh lớn tuổi. Rất nhiều thủ thuật nặng được thực hiện trong thời gian ngắn nhưng sau 14 ngày điều trị, sức khỏe của cụ Trình phục hồi hoàn toàn, trở lại cuộc sống bình thường.
Theo các bác sĩ, tỷ lệ mắc sỏi mật tại Việt Nam khá cao. Tuổi tác, lối sống là yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh. Trong khi đó, sỏi mật được phát hiện qua chẩn đoán hình ảnh và thăm khám lâm sàng. Người bệnh thường nhập viện khi bệnh đã chuyển nặng gây khó khăn trong việc điều trị, nhất là ở người cao tuổi.
Tiến sĩ Khanh khuyến cáo, kiểm tra sức khỏe định kỳ rất quan trọng ở những người từ 40 - 45 tuổi trở lên. Trong đó, siêu âm ổ bụng có khả năng phát hiện sỏi túi mật, sỏi ống mật chủ khá tốt. Bên cạnh đó, việc sàng lọc có thể phát hiện một số cơ quan gây u. Khi người bệnh thấy đau thượng vị, đau hạ sườn cần đi khám ngay, không nên để vàng da, sốt mới đi khám.