Các cuộc không kích của Israel vào Syria có thể là một trong những lý do chính khiến cho mối quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đang gia tăng căng thẳng khi xuất hiện nhiều thông tin cho thấy hệ thống tên lửa phòng không S-400 mà Nga bán cho Ankara đã không hiệu quả như mong muốn.
Dấu hiệu không hài lòng đầu tiên với các hệ thống phòng không Nga xuất hiện vào ngày 1/5 khi trang web “Syria Direct” đăng một bài viết chỉ trích các hệ thống phòng không S-300 do Nga cung cấp.
Nguồn tin của Syria Direct đã chỉ ra những thất bại lặp đi lặp lại của các hệ thống phòng không do Nga chế tạo được triển khai để bảo vệ các địa điểm ở Syria khỏi các cuộc tấn công từ Israel.
Những bình luận của quan chức quân đội Syria trên Syria Direct là dấu hiệu rõ ràng đầu tiên về tranh cãi giữa Moscow và Ankara liên quan đến hiệu quả hoạt động của các hệ thống phòng không.
Hệ thống phòng không S-400. Ảnh: Tass
Thổ Nhĩ Kỳ đã ký hợp đồng trị giá hơn 1 tỷ USD để mua các hệ thống S-400 của Nga. Các tổ hợp S-400 đầu tiên đã được cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ nhưng chưa đi vào hoạt động.
Năm ngoái, Quân đội Israel đã không kích hơn 200 mục tiêu ở Syria liên quan đến chương trình nâng cấp tên lửa của Iran cho Hezbollah. Một số cuộc tấn công được cho là do F-35 của Israel tiến hành.
Các vụ tập kích của Không quân Israel vẫn tiếp tục diễn ra trong năm nay và lực lượng phòng không Syria đã phóng tới hơn 1.000 quả tên lửa đất đối không để đánh chặn nhưng bất thành.
Vụ tấn công mới nhất diễn ra hôm thứ Năm tuần trước khi các máy bay Israel đã đánh trúng 4 mục tiêu ở Syria và quay trở lại Israel an toàn.
Washington đã quyết định loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình chế tạo tiêm kích tàng hình F-35 vì Tổng thống Erdogan không chịu từ bỏ thỏa thuận S-400 với Nga. Mặc dù đã chấp nhận bàn giao ít nhất một lô hàng đầu tiên nhưng dường như Thổ Nhĩ Kỳ đang trì hoãn việc đặt mua thêm các hệ thống S-400 nữa.
Syria cũng đã từng bắn hạ được một chiếc F-16 của Không quân Israel vào tháng 2/2018 nhưng Quân đội Israel sau đó cho biết nguyên nhân chủ yếu là phi hành đoàn đã phạm lỗi khi bị đe dọa.
Tal Inbar, nhà phân tích quốc phòng Israel nói trên tờ Breaking Defense rằng, các tên lửa S-300 và S-400 chưa bao giờ chứng tỏ được khả năng trong việc chống lại các máy bay chiến đấu tiên tiến.
Ngoài ra, ông Tal Inbar cũng khẳng định những hệ thống S-400 Nga ở Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa được đưa vào hoạt động. Đây là lý do tại sao Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra đề nghị mua các tổ hợp tên lửa phòng không Patriot của Mỹ.