Theo New York Times, 7 chìa khóa để trường thọ và làm chậm quá trình lão hoá là:
- Vận động nhiều hơn. Điều quan trọng nhất mà các chuyên gia khuyên bạn là giữ cho cơ thể luôn năng động.
- Ăn nhiều trái cây và rau củ hơn. Ưu tiên các loại thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, cá, dầu oliu.
- Ngủ đủ giấc. Mọi người nên ngủ đủ từ 7-9 giờ/đêm.
- Không hút thuốc và hạn chế uống quá nhiều rượu.
- Kiểm soát tình trạng bệnh mãn tính như tiểu đường, huyết áp cao, bệnh lý về tim.
- Xây dựng các mối quan hệ lành mạnh. Sự cô đơn có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng mất trí, bệnh tim, đột quỵ.
- Giữ tinh thần thoải mái và nuôi dưỡng tư duy tích cực.
Ngược lại, nếu bạn duy trì thói quen "4 ít, 4 nhiều" này thì có thể đẩy nhanh quá trình lão hoá và tăng nguy cơ bệnh tật, từ đó ảnh hưởng tới tuổi thọ.
1. 4 "ít": uống nước, vận động, ngủ, chống nắng
- Ít uống nước
Nước là một phần thiết yếu của chế độ ăn uống cân bằng lành mạnh. Hơn một nửa cơ thể con người được tạo thành từ nước. Tuy nhiên, nhiều người trong chúng ta không uống đủ nước mỗi ngày và thậm chí còn uống những thức uống gây mất nước, như đồ uống có đường và rượu, có thể khiến cơ thể mất nước.
Việc uống ít nước ảnh hưởng rất nhiều tới sức khoẻ, nghiêm trọng nhất là có thể gây sương mù não, tăng nguy cơ đột quỵ - đặc biệt vào mùa nóng.
Mỗi ngày bạn nên uống khoảng 2 lít nước hoặc tuỳ vào hoạt động hàng ngày của cơ thể có gây mất nước không.
Uống ít nước có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ hoặc sương mù não
- Ít vận động
Tập thể dục mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho sức khỏe, từ việc tăng cường xương cho đến tác động tích cực đến tâm trạng và giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính như tiểu đường và bệnh tim, đặc biệt còn giúp tăng cường tuổi thọ.
Nếu bạn có lối sống ít vận động, bạn có nguy cơ cao mắc nhiều tình trạng sức khoẻ như bị thừa cân, mắc bệnh tiểu đường loại 2 hoặc bệnh tim, lo âu, trầm cảm,... tất cả những vấn đề này đều ảnh hưởng đến tuổi thọ. Ít vận động còn được cho là có tác hại tương đương như hút thuốc lá mỗi ngày.
Theo trang Tin tức Y khoa, nếu duy trì lối sống năng động, chúng ta sẽ loại bỏ được khoảng 5,3 triệu ca tử vong trên toàn thế giới và trung bình thế giới sẽ sống lâu hơn 0,68 năm.
Bạn nên đặt ra mục tiêu là có 150 phút hoạt động thể chất cường độ vừa phải mỗi tuần hoặc 75 phút cường độ mạnh mỗi tuần. Chia đều thời gian tập luyện trong 4 đến 5 ngày một tuần hoặc hàng ngày. Giảm thời gian ngồi hoặc nằm và phá vỡ những khoảng thời gian dài không vận động bằng một số hoạt động, chẳng hạn như làm việc nhà.
- Ít ngủ
Giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng, không chỉ giúp chúng ta tỉnh táo mà còn giúp tăng cường trí não, sức khoẻ tim mạch, tăng cường miễn dịch,...
Nếu bạn thiếu ngủ, cơ thể có thể gặp rất nhiều các vấn đề sức khoẻ. Theo nghiên cứu mới công bố gần đây liên quan đến 172.321 người lớn, những người đàn ông ngủ đủ giấc sống lâu hơn khoảng 5 năm so với những người đàn ông không ngủ đủ giấc. Đối với phụ nữ, con số này là 2 năm. Khoảng 1/3 người lớn ngủ ít có nguy cơ đau tim, béo phì, mất trí nhớ và tiểu đường, cùng với các tình trạng sức khỏe khác cao hơn.
Mỗi ngày bạn nên đảm bảo ngủ đủ 7-9 tiếng mỗi đêm. Để đảm bảo chất lượng giấc ngủ, bạn có thể xây dựng thói quen đi ngủ nhất quán vào một giờ, giữ cho phòng ngủ thoáng mát, tránh ánh sáng chói, tránh vận động mạnh và không nên ăn trước khi ngủ ít nhất là 2 giờ.
Thiếu ngủ làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh tật và làm giảm tuổi thọ
- Ít chống nắng
Rất nhiều người thường bỏ qua công đoạn chống nắng. Tuy nhiên, thói quen này có thể ảnh hưởng đến da, thậm chí gây ung thư da và đẩy nhanh quá trình lão hoá.
Nếu bạn không thoa kem chống nắng, bức xạ UV có thể làm hỏng collagen và mô liên kết trong da. Điều này dẫn đến mất độ đàn hồi của da, gây ra nếp nhăn và da chảy xệ và lão hóa ở những người trẻ tuổi.
Trước khi ra ngoài, bạn nên thoa kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên, mặc đầy đủ áo chống nắng, đeo khẩu trang, đeo giày,...
2. 4 "nhiều": ăn nhiều thực phẩm chế biến, căng thẳng, uống rượu, hút thuốc
- Ăn nhiều thực phẩm chế biến
Thực phẩm chế biến, chẳng hạn như đồ ăn chế biến sẵn, đồ nướng và thịt chế biến, có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe. Tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến có thể dẫn đến tăng cân, tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2,...
Đặc biệt, Theo một nghiên cứu từ Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, các nhà nghiên cứu đã theo dõi hơn 500.000 người trong gần 30 năm và phát hiện ra rằng ăn nhiều thực phẩm siêu chế biến có thể rút ngắn tuổi thọ của một người từ 14 đến 15%.
- Thường xuyên căng thẳng
Liên tục lo lắng, căng thẳng và sống trong trạng thái lo âu dai dẳng có thể làm giảm tuổi thọ. Mặc dù chưa chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng những trạng thái tiêu cực ảnh hưởng đến tuổi thọ có thể do một số yếu tố như:
+ Khi căng thẳng, lo lắng thì cơ thể sẽ tiết ra hormone cortisol. Quá nhiều cortisol đã được chứng minh là làm suy yếu hệ thống miễn dịch và ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch.
+ Những tâm lý tiêu cực cũng sẽ khiến chúng ta có xu hướng tham gia vào các thói quen không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu,.... những yếu tố này cũng sẽ ảnh hưởng đến tuổi thọ.
Căng thẳng không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn làm giảm tuổi thọ
- Uống nhiều rượu
Rượu có thể làm tăng nguy cơ mắc rất nhiều bệnh tật như các bệnh về gan, huyết áp cao, suy tim, mất trí nhớ, một số loại ung thư,...
Uống rượu cũng ảnh hưởng đến tuổi thọ do nguy cơ mắc nhiều bệnh tật. Người lớn uống từ 7 đến 14 ly mỗi tuần có thể có tuổi thọ trung bình ngắn hơn 6 tháng khi đến tuổi 40. Những người uống 14 đến 25 ly mỗi tuần có thể có tuổi thọ ngắn hơn từ 1 đến 2 năm. Những người uống hơn 25 ly mỗi tuần có thể có tuổi thọ ngắn hơn từ 4 đến 5 năm.
- Hút nhiều thuốc
Những người hút thuốc có thể giảm ít nhất 10 năm tuổi thọ. Vậy hút thuốc làm giảm tuổi thọ như thế nào?
Tử vong liên quan đến hút thuốc chủ yếu là do ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và bệnh tim. Khoảng một nửa số người hút thuốc chết vì các bệnh liên quan đến hút thuốc.
Ngoài liên quan đến tuổi thọ, những người hút thuốc có tốc độ lão hóa nhanh hơn cho đến 55 tuổi bất kể giới tính.
Nguồn: Tổng hợp, Ảnh: Healthline