Đi khám bỗng phát hiện mắt bị bệnh cần cấp cứu

Ông N.V.L. (65 tuổi, TP HCM) bị đau nhức hàm trên dai dẳng; một tuần trở lại đây cơn đau lan lên mắt trái, thái dương trái. Tiếp đó, các biểu hiện đỏ mắt, nhức đầu, buồn nôn, suy giảm thị lực xuất hiện nên ông quyết định đến bệnh viện khám mắt.

ThS.BS Phạm Huy Vũ Tùng, chuyên khoa Mắt, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết đã kiểm tra mắt cho bệnh nhân L. bằng máy đo nhãn áp, soi đáy mắt… Kết quả ghi nhận những triệu chứng này do bệnh cườm nước (Glaucoma) gây ra. Tiếp tục đo nhãn áp, bác sĩ ghi nhận chỉ số nhãn áp 60 mmHg (người bình thường dao động dưới 21 mmHg), đồng tử 6mm (bình thường dao động từ 2 – 4mm), phù giác mạc nhiều, xuất hiện các mạch máu tại mống mắt, góc tiền phòng, đục thủy tinh thể và cương tụ rìa nặng (mạch máu kết mạc sâu cương tụ đỏ vùng quanh giác mạc).

Bác sĩ Tùng còn nhận thấy mắt trái người bệnh có biểu hiện cườm khô và nước; mắt phải lại bị cườm khô. Bệnh cườm nước dễ biến chứng mất thị lực, còn cườm khô chỉ giảm thị lực. Sau khi kết hợp các biểu hiện, bác sĩ Tùng đưa ra chẩn đoán cuối cùng rằng người bệnh bị Glaucoma (cườm nước) góc đóng cấp. Đây là một tình trạng cấp cứu nên người bệnh được chỉ định dùng thuốc hạ nhãn áp nhanh chóng. Cùng lúc, người bệnh sử dụng thêm thuốc nhỏ mắt, thuốc uống và thuốc lợi tiểu. Mỗi loại thuốc được phân chia thời gian sử dụng và khi nào nên kết hợp cùng nhau.

Khai thác tiền sử, bác sĩ Tùng được biết bệnh nhân L. mắc tiểu đường. Lý giải hiện tượng người bệnh tiểu đường có biến chứng ở mắt kèm đau răng, bác sĩ Tùng cho hay: "Glaucoma góc đóng cấp thường gây đau một bên mắt, lan ra đầu cùng bên, đôi khi người bệnh cảm nhận như đau hàm trên nên nghĩ do bệnh răng miệng, đặc biệt trên những người có biểu hiện mắt mờ, đỏ mắt kéo dài do các bệnh lý mắt mạn tính thì càng chủ quan không nghĩ cơn đau nhức này là bệnh lý của mắt.

Ở bệnh nhân L. còn có một đặc điểm nữa là xuất hiện các mạch máu nhỏ trên mống mắt. Đây là một biến chứng điển hình của bệnh đái tháo đường, ảnh hưởng đến mạch máu mắt. Biến chứng này thường xuất hiện khi bệnh nhân đã bị tiểu đường thời gian dài".

Tái khám sau một ngày dùng thuốc, những biểu hiện nhìn mờ, nhức đầu, buồn nôn hay đau nhức mắt của ông L. đã bớt rất nhiều. Cùng ngày, sau khi được tư vấn, người bệnh đến khám khoa Nội tiết – Đái tháo đường. Kết quả cho thấy tình trạng đường huyết tăng cao, chỉ số đo đường huyết lúc đói là 138 mg/dl.

Đái tháo đường không phải căn bệnh xa lạ ở Việt Nam. Trung bình mỗi năm Việt Nam có khoảng 3,5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường do mất cân bằng dinh dưỡng và thiếu tập luyện thể dục thể thao, GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết ngày 11/8.

Bác sĩ Tùng cho biết: "Khi bệnh nhân có kết quả bệnh tiểu đường, tôi càng thêm chắc chắn về biến chứng đái tháo đường gây Glaucoma tân mạch, làm bít tắc đường thoát thủy dịch, tăng nhãn áp, từ đó gây ra tình trạng Glaucoma góc đóng cấp ở người bệnh".

Mừng thay, người bệnh đã cải thiện những biểu hiện ban đầu chỉ sau một ngày uống thuốc. Người bệnh được bác sĩ khuyên mổ đục thủy tinh thể sau khi điều trị ổn định tình trạng Glaucoma. Điều này giúp cải thiện tình trạng nhìn mờ. Ngoài ra, người bệnh cũng cần theo dõi, điều trị các biến chứng khác do võng mạc đái tháo đường gây ra.

Đặc biệt, nhờ khám mắt và phát hiện kịp thời, người bệnh đã chủ động phòng ngừa hiện tượng mắt phải bị Glaucoma góc đóng cấp như mắt trái. Vì thông thường, một mắt đã bị cườm nước thì mắt còn lại có khả năng cao sẽ phát triển bệnh này.

Bệnh Glaucoma xảy ra khi các kênh thoát nước bị tắc nghẽn hoặc bít tắc. Thủy dịch không thể thoát khỏi mắt dù thủy dịch mới đang được sản xuất trong hậu phòng, gây áp lực trong mắt tăng lên. Khi áp lực trở nên cao hơn mức mà dây thần kinh thị giác có thể chịu đựng, dây thần kinh thị giác sẽ bị tổn thương. Tổn thương này được gọi là bệnh Glaucoma.

Theo bác sĩ Tùng, bệnh Glaucoma được phân thành 2 loại: glaucoma góc mở và glaucoma góc đóng. Trường hợp bệnh nhân L. bị Glaucoma góc đóng cấp. Đây là tình trạng nhãn áp tăng nhanh, người bệnh thường có biểu hiện đau mắt và nhức đầu dữ dội, đỏ, mờ mắt, quầng sáng bảy sắc cầu vồng xung quanh đèn và mất thị lực đột ngột. Người bệnh cũng có thể buồn nôn và nôn do phản ứng của việc tăng nhãn áp. Sở dĩ bệnh được xếp vào dạng cấp cứu vì nếu không điều trị kịp, người bệnh có thể mất thị lực nhanh chóng trong khoảng 2 – 3 giờ sau khi xuất hiện các triệu chứng.

Khuyến cáo của bác sĩ

Bác sĩ Tùng khuyến cáo những người mắc bệnh đái tháo đường là đối tượng dễ mắc bệnh cườm nước… Đặc biệt, biến chứng mắt ở người bệnh đái tháo đường thường diễn ra âm thầm nên dễ bị nhầm lẫn với tình trạng giảm thị lực do tuổi tác, nhất là ở những người mắc bệnh tiểu đường cao tuổi.

Khi người bệnh xuất hiện tình trạng mờ mắt hay những biểu hiện liên quan đến tầm nhìn, thị lực thì đồng nghĩa với việc mắt đã rơi vào tình trạng biến chứng nặng, nguy cơ mất hẳn thị lực rất dễ xảy ra. Do đó, duy trì khám mắt định kỳ là điều bất cứ ai cũng nên làm để ngừa biến chứng. Thời điểm khám có thể là 3 – 6 tháng hay 1 năm tùy vào tình trạng bệnh lý.